Мәдениеттің биік шыңы
Өнер – өнегелі, ақылды адамдарды тәрбиелейтін құрал. Оның ішінде, денені түрлі қимылға икемдеп, көрерменге ерекше шабыт сыйлайтын би өнерінің құдіреті ерекше.
Қазақ халқы қашаннан өнердің қай түріне болсын жақын. Оның ішінде, би өнері – ой мен мазмұнды музыкалық-хореографиялық бейне арқылы ашатын сахналық өнер түрі. Биде сөз де, әңгіме де болмайды. Оны көрермен ішкі сезіммен үйлестіре отырып түсінуге тиіс.
Осындай күрделі өнерді жоғарғы деңгейде игеріп, көрерменнің көзайымы болып жүрген «Тұмар» би тобының құрылғанына 15 жыл толған. Осы уақыт аралығында түрлі деңгейдегі сайыстарда биік шыңдарды бағындырып жүрген мың бұралған бишілердің еңбегі зор. Бүгінде топта жиырма биші бар. Ал топ жетекшілері Гүлшат Өтебасова мен Ардақ Тоқберішова өнерлі өрендерді өнерге баулып келеді.
– Топтың бірлесе жеткен қай жетістігі болмасын оның артында үлкен еңбек пен маңдай тер жатқаны анық. Жүлде алу – негізгі жетістік емес. Ең бастысы, балаларды еңбекқорлыққа, ұйымшылдыққа, қоғамда өзін ұстай алуға үйретудеміз. Сондай-ақ қыз баласының кербездене бой түзеп, дене бітімін дұрыс қалыптастыруы маңызды. Бишілердің бойында осындай дара қасиеттерді қалыптастырып, үлкен өмірге баулып, басқа ортада өзін сенімді ұстауға тәрбиелеп келеміз, – дейді «Тұмар» би ансамбілінің жетекшісі Г.Өтебасова.
Бұған дейін де ауданнан бастап халықаралық деңгейдегі сайыстарда бақ сынап, биік шыңдарды бағындырып жүрген өнер ұжымы ауданның намысын түрлі сайыстарда абыроймен қорғап келеді. Олар жақында ғана Алматы қаласында өткен ҮІІ республикалық «Жібек жолы» байқауынан гран-при және ҮІІІ республикалық байқауға тегін жолдама ұтып алған. Арада көп уақыт өтпей тағы да Қызылорда қаласында өткен І республикалық «KERUEN» байқауынан да гран-при жеңіп алған бишілердің бәсі биік болды. Атаулы байқауда түрік ұлтының биін нақышына келтіріп орындаған бишілер талайды тамсандырып, таңдай қаққызған.
Сұлу өнерге тіл бітірген бишілер тобы қай байқауға да күн-түн демей дайындалады. Көрерменге әсер сыйлап, сөзсіз өнер құдіретіне тамсандыру, әсте, оңай шаруа емес. Осы ретте, кіші, орта, үлкен топтарға бөлінетін 75 бишімен жұмыс жасау да жетекшілер үшін жеңіл болмайды. Десек те, ұстаздық жолды таңдап, талапты балалардың талантын шыңдап жүрген білікті мамандар – өз ісінің хас шеберлері.
– «Тұмар» бишілер тобы жұмыс жасап келе жатқан 15 жыл ішінде топ құрамы төрт рет ауысқан. Яғни, төрт рет түлек ұшырған. Түлектердің ішінде осы би саласын таңдағандар да бар. Ансамбль Сыр елінің би өнерінің дамуына сүбелі үлес қосып келеді. Бишілер қай сайысқа болмасын үлкен дайындықпен барады. Сондай-ақ қыздар әрбір байқаудан жаңа нәрсе үйреніп, сабақ алып қайтады, – дейді ансамбльдің хореографы А.Тоқберішова.
Аружан МҰХАНБЕТҚАЛИ