Көркем өнердің төресі
Тереңөзектік Валихан Таңсықбаев ағаш және темір бұйымынан сан түрлі пішіндегі бұйым жасауды кәсібіне айналдырған. Осыдан 30 жыл бұрын №131 Талғат Қозыбаев атындағы орта мектепте «Көркем еңбек» пәнінің мұғалімі ретінде жұмысқа орналасқан ол өзінің мамандығын шығармашылықпен ұштастыра білген. Біліктілігі жоғары ұстаз күнделікті тұрмыста қолданылатын қасықтан, сусынның құтысынан, ағаштан, темірден керемет туынды жасап шығарады.
Қолы алтын шебер кез келген керемет бұйымды жасауға 1-2 апта уақытын жұмсайды. Көбіне, сабақ барысында оқушыға көрсетілген теорияны тәжірибе жүзінде үйретеді. Әрине, көздің жауын алатын, көпшілікті қызықтыратын әрбір бұйымға немесе мүсінге тұтынушы арасында сұраныс жоғары. Мүсін жасаудың өзіндік технологиясы бар. Ағашты көркемдеп күйдіруді пирография деп атаса, мүсіндеу өнері паперкрафт арқылы жасалады. Педогог-зерттеуші оқушыларға қашанда қос үлгідегі көркем өнер жанрын тереңнен меңгертеді. Қазақы нақыштағы ою-өрнекпен өрнектелген аң-құстың бейнесі, кәде сый, ойыншық автокөліктер, музыкалық аспаптар – ұзақ уақыт бойы жасалған еңбектің жемісі.
– Тұрмыста қолданылған заттарды кәдеге жаратып, өзімнің сүйікті ісіммен айналысамын. Бүгінде жұртшылық сусынның құтысын қоқысқа тастап жатады. Ал мен болсам, өз кәсібіме жаратуды жөн көремін. Пирография және паперкрафт өнері асқан ыждағаттылықты қажет етеді. Ұқыптылықпен кез келген туындыны жасау үшін үнемі зерттеу жүргіземіз. Ізденіс арқылы заманауи үлгідегі бұйымды құрастырамыз. Шын мәнінде 30 жылдан бері өмірлік кәсібімнен ажыраған емеспін. Қашанда ағашты иіп, темірден түйін түйген мен үшін кәсіби шеберлікті арттыруға мүмкіндік сыйлайды. Анығын айтқанда, телефонға телмірген жастар көркем өнерді барынша меңгергені абзал. Ата-бабадан келе жатқан ұлық өнерді ұлықтау – сүйікті іспен тұрақты айналысуға ұласып жатыр, – дейді білікті ұстаз.
Ұлағатты ұстаздың шәкірттері де орасан зор жетістіктерге қол жеткізіп жүр. Білім ошағында кәсіби маман атанған педагог-зерттеушінің шәкірттері – облыстық, республикалық байқаулардың жеңімпазы. Шебердің ерекше бұйымдарына балабақша ұжымдары тапсырыс береді.
Негізінен, Валихан Әбілұлы – Қорқыт ата атындағы Қызылорда университетінен «Техникалық еңбек және кәсіпкерлік» мамандығы бойынша білім алған. Келер жылы асқаралы алпыс жасқа келетін Валихан Әбілұлы білімнің қайнар бұлағын сарқып ішіп, шәкірттеріне тереңнен меңгертуде. Көпбалалы отбасынан шыққан ел ағасы қарапайымдылықты жаны сүйеді. Бекзат болмысты педагог аяулы жары Қалдыгүлмен бірге 4 қыздың ата-анасы атанды.
Ерекше қасиетімен көпке танылған өз ісінің білгірі жөнінде №131 Талғат Қозыбаев атындағы орта мектептің директоры Айнұр Әлиева пікір білдірді.
– Шындығында, білім ошақтарында ер мұғалімнің көп болуы – маңызды. Себебі, ұлағатты ұстаздар баланы жан-жақты тәрбиелеп, еңбекке баулиды. Бүгінде оқушылар арасында ақылды гаджетке телмірген жастар көп. Өз кезегінде қажыр-қайратының арқасында ұлағатты ұстаз Валихан Әбілұлы жастарды көркем өнерге баулып келеді. Тәжірибесі толысқан ұстаздың еңбектері өз тұтынушыларының жоғары бағасына ие. Тектінің ұрпағы, ардақты азамат, білімді педагог, бесаспап шебер қолынан әлі талай туынды шығатынына кәміл сенеміз. Жақында ардақты ұстаз аудандық фестивальге қатысып, мерейін асқақтата алды. Қашанда шығармашылық пен педагогика саласын қатар ұштастырған кәсіби маманның жұмысына сәттілік тілеймін, – деді Айнұр Тоқшылыққызы.
Ертеректен қалыптасқан қолөнерді жетік меңгерген ұстаздың шәкірттері алдағы уақытта биік белестерді бағындыра бермек.
Балтабай АЯБЕКҰЛЫ