Бала тәрбиесі – тал бесіктен

Тәрбие тал бесіктен бас­талады. Адам баласы шыр етіп дүние есігін ашқан сәт­тен бастап қоғамның мүшесі болып танылады. Адам дүниеге келісімен өзі көріп отырған адамдардың іс-әрекетіне, қимылына, ас ішуіне, жүріс-тұрысына, сөйлеуіне, әңгімелесуіне қа­рап, өзі де сол көргендерін жасайды. Осыған байланыс­ты «Ұядан не көрсең, ұшқанда соны ілерсің» деген даналық бар. Сондықтан баланың ең бірінші өсетін ортасы отбасы тәрбиесіне өте терең көңіл бөлу қажет. Себебі, баланың көп уақыты отбасымен өтеді. Сондықтан ата-ана баланы үнемі бақылап, қадағалап отыруы керек. Бала отбасында алған тәрбиенің ізімен жүреді. Олар жанұядағы адамдардың іс-әрекетіне қарап өседі, ең бірінші тәрбиеге әсер ететін де осы жағдайлар. Сол себепті де балаға жақсы тәрбие беру мақсатында ата-анасы үлгі болуы қажет. Баланың тәрбиесін қоғамдық орта­ға байланыстыра отырып берген ұтымды. Оның не істеп жүргенін, кіммен ойнайтынын, қай жерде жүргенін, берілген тапсырмалар­ды қалай орындайтындығын қадағалап, түсін­діріп, тәрбие беріп отыру қажет.

Баланың жақсылығын да, жамандығында, жемісі мен жеңісінде көрсететін ата-ана. Қай заманда болсын ата-ананың басты арманы – ұл-қызының инабатты, ізетті, еңбексүйгіш, ер­жүрек, адал, қайырымды болуын қалайтынын­да. Сондықтан да кез келген ата-ана бар мейірі мен жылуын ұрпағына төгері сөзсіз.

Отбасы – адам баласының алтын діңгегі. Қазақ отбасындағы ең бірінші ереже – әкесін сыйлау, анасын құрметтеу. Бұл – балаға бері­летін ең бірінші баға. Ата-анасын сыйлап өскен бала өзгелерді де құрметтеуге үйренеді.

Халқымызда «Баланы жастан» деген сөз бар. Сондықтан тәрбиені тал бесіктен бас­талатынын ескерсек, ата-бабадан келе жатқан ибалық пен инабаттылықты өзіміз түпкілікті түсініп, балаларымызға сол тәрбиені сіңіре біл­сек, бұл бала тәрбиесіндегі үлкен жетістігіміз екені хақ.

Г.Пірімбет
Сырдария аудандық сотының
бас маман сот отырысының хатшысы