Тарихты толғамдап, өткенге көз жүгіртсек, небір алмағайып заманда ел мен жердің қамы үшін ерен еңбек еткен, елеулі қызмет қылған жандар бар. Осындай тау тұлғалы аза­маттарды бірі – Сағындық Биқожаев болды.

Сағындық Биқожаұлы 1935 жылы Сырдария ауданына қарасты Шіркейлі елді меке­нінде дүниеге келген. Алты ба­ланың үлкені болып дүние есігін ашқан ардақты азаматтың ба­лалық шағы зұлмат заманмен тұспа-тұс келген. Ардақты азаматтың дүниебаянына көз жүгіртсек, қазақ әдебиеті мен тарихында жиі кездесетін со­ғыс кезіндегі жас балалардың өмірі көз алдыңа келеді. Әкесі Биқожа – екінші дүниежүзілік соғыстың куәгері. Жау тылында жарақат алып, ауылға қайта оралғанымен, фашистің оғы еміне шипа дарытпаған. Солай әкесі көп ұзамай дүние­­ден озады. Үйелмелі-сүйелмелі ал­ты бала анасы Ақбаланың қам­­қорлығында қала береді. Ол уақытта бала болса да есі кір­­ген, жұмсауға икемдісі де – үйдің үлкені Сағындық еді. Ана­сы үлкен ұлына арқа сүйеді, бұл да намысқа тырысып, әкесі аманаттап кеткен бауырларына қарайласты. Осылай өмірдің ал­мағайып кезеңін көзбен көр­ген жан ысылып, бейімделіп өсті.

Сағындық әке еңбекке ерте араласқан. Олай болуы түсінік­ті де еді. Жалғыз анасының жанына жалау болуды ойлап, қалай ержетіп кеткені есінде де жоқ. Ол автожол саласында еңбек етіп, тәжірибе жинады. Қызметте шыңдала жүріп, оқуды да қалыс қалдырмады. Мекеменің қолдауымен Өске­мен қаласындағы автожол инс­титутында оқып, өз саласының білімді маманына айналды. Осы салада қарапайым жұмысшы­дан бастап еңбекқорлығы мен біліктілігінің арқасында бас­шылық қызметке де тағайын­далды.

– Әкемізді қолынан келмей­тін ісі жоқ, бір сәт тыным тауып отырмайтын жан еді. Сонысымен де бізге үлгі-өнеге болды. Өзінің еңбекқорлығы мен қайтпас қайсарлығының арқасында басшылық лауазым­ға дейін көтерілді. Қанша жетіс­тікке жетсе де асып, таспады. Қарапайым жан еді. Қызмет қылып тұрған жылдарында ау­дандағы пантон көпірін салуға көп үлесін қосты. Аудандағы жол мекемесінде ұзақ жыл жемісті еңбек етіп, сол жерден зейнетке шықты, – дейді ар­дақты азаматтың қызы Шара.

Абзал азамат халыққа қыз­мет ете жүріп отбасын құрып, бала тәрбиесіне ерекше ден қойған. Жұбайы Аққозы Тасмағамбет­қызымен бірге жеті баланы өсіріп, тәлімді тәрбие берген. «Орнында бар оңалар» демекші, бүгінде ардақты аза­маттың ұл-қызы өз алдына бір-бір шаңырақ болып, берекелі әулеттің тұқымын көбейтіп отыр. Әке тәлімін лайықты жал­ғастырған балалары ме­ди­цина, архитектура, ішкі істер, қауіпсіздік, білім беру, әлеу­меттік қызмет көрсету сала­ларында адал қызмет етіп келеді. Бүгінде ұрпағы әке сал­ған дара жолмен жүріп, ардақ­ты азаматтың отын өшір­мей келеді.

– Әкеміз ауданға белгілі, сый­лы азамат еді. Кезінде облыс, аудан басшылығы тарапынан бірнеше мәрте төсбелгі мен құр­мет грамоталарымен мара­патталған. Әкеміздің құрмет тақтасында орын алуы – біз үшін үлкен мәртебе. Бойындағы тазалық, тәртіпті талап ету сияқты қатал мінезімен бізге ғана емес, айналасындағы қан­шама жанға үлгі болды деуге негіз бар. Қандай жағдайда да жағасы бір кірлемейтін, таза­лықты жаны сүйетін кісі еді. Туған-туыс пен әріптестері­нің алдында сыйлы, құрметті жан болды. «Сегіз қырлы, бір сырлы» деген теңеу менің әке­ме арнап айтылғандай бола­тын. Өзі әнші, жыршы, тер­меші де еді. Жастайынан саят­шылықты да үйреніп, өмі­рінің соңына дейін аң, балық аулайтын. Осындай қабілетімен соғыстан кейінгі жылдарда ту­ған-туыс, ауылдастарын азық­­­­тандырғанын айтып оты­ра­тын. Кейін бұл қолы бос кезде айна­лысатын сүйікті ісіне айналып, тіпті сол үшін көлік пен мотоциклдің небір түрін алып, мініп жүретін. «Ер жігіттің үш міндеті – ұрпақ тәрбиелеу, ағаш егу, үй салу» дейтін еді ғой. Әкеміз ер азаматтық міндетін толық орындаған жан. Айтпағым, осынша шаруаны атқара жүріп, 1960 жылы аудан орта­лығынан өз қолымен үй салған еді. Қазіргі таңда сол қарашаңырақта анамыз немере, шөберелерімен отыр. «Әкенің берген білімін жүз мектеп бере алмайды» дейді. Әкеміз тірі бол­ғанда тоқсанның төріне шығатын еді, – деп еске алады кейіпкеріміздің ұлы Шархан.

А.МҰХАНБЕТҚАЛИ