Ардақты да аяулы ана
«Бір қолымен бесікті, екінші қолымен әлемді тербеткен ананың мейір-шапағатына, жанашырлығына, перзентіне деген кіршіксіз махаббатына тең келер ештеңе жоқ». Бұл заманның заңғар жазушысы Әбіш Кекілбаевтың ана туралы тебіренісі екен. Иә, ардақты да аяулы ана барлық құрметке лайықты. Біз білетін Күлбаһарам Нышанбекқызы – сондай аналардың бірі де бірегейі.
Н.Ілиясов ауылындағы «Ақ әжелер» ансамблінің белді мүшесі Күлбаһарам Әлшоразова 1947 жылы 25 қаңтарда Қараөзек бойындағы Қызылөзек ауылдық советіне қарасты аумақта дүниеге келген. Әкесі Нышанбек 1925 жылғы екен. Ол кісі саналы ғұмырында ұстаздық қызмет атқарыпты. Ал анасы Сартай Қадірқызы 1927 жылғы болған. Қараөзектегі атақты психколонияда шаруашылық меңгерушісі болып еңбек етіпті. Бұл кісілер қызметтің түрлі салада бұйыруына байланысты Қараөзекте, Талдыаралда және Бұқарбай батыр ауылында тұрған. Крупская мектебінің табалдырығын аттап, 7 жылдық білім алған Күлбаһарам Әлшоразова 1963 жылы Қызылорда қаласындағы медучилищеге оқуға тапсырады. Акушерлік мамандық бойынша білім алып жүрген ол 1966 жылы Қыдырбек Мешітбаев есімді азаматқа тұрмысқа шығып, отбасылық өмірге қадам басады.
– «Отан отбасынан басталады» деп бекер айтылмаған екен. Өзімнің шыққан жерім де, келін болып түскен елім де қарапайым отбасылар болды. Күйеуім Қыдырбек шаруашылықта көлік жүргізушісі ретінде ұзақ жыл еңбек етті. Ал өзім күріш ақтайтын пунктінде маман болып қызмет еттім. Ол кезде Қожантай Әлімбаев пункт басшысы еді. Жұмыстан бөлек өнер кештерінде ән айтып, өнер көрсетуге бейім болдым. Белсенділігім мен тиянақтылығымды байқаған Алдаберген Бисенов бірде шақырып алып, мал фермасына жұмысқа жіберді. Алғашында малдан қорқатынымды айтып, қашқақтаған едім. Бірақ директордың сенім артуы жауапкершілігімді арттырып, бес жыл бұзау бақтым. Кейін тағы бес жыл сауыншы болдым. Сөйтіп 1992 жылы зейнет демалысына шықтым, – деп еске алады өткен күндерін кейіпкеріміз.
К.Әлшоразова өнерге бала күнінен жақын болған. Мектепте оқып жүргенде, студенттік жылдарда көркемөнерпаздар үйірмесіне қатысқан. Пионерлердің слетінде өнер көрсету ол кезде үлкен жетістік еді. Дауысы әсем жан талай рет сахнада әуелете ән шырқап, тыңдарманды тәнті еткен. Бұл оған Құдайдың берген таланты, сыйы десек жарасады. Оның үстіне қашан көрсеңіз де күлімсіреп тұратын болмыс-бітімі нағыз өнер адамына тән кескін-келбет. Кейіпкерімізді етене жақын танитын замандастары ол кісінің отбасылық жағдайларға байланысты ауыл төңірегінде қалып қойғанын, егер арман қуып, үлкен қалаларға барса, нағыз өнер жұлдызы болатынын айтады. Ал біз «Ақ әжелер» ансамблінің қатарында өнер көрсетіп жүрген ақ жаулықты ананы ауылда тұрып-ақ өз өнерімен абыройдың биігіне шыққан, жұлдызы жарқыраған өнерпаз деп білеміз, құрмет тұтып, еңбегін жоғары бағалаймыз. Бұл пікірімізді Н.Ілиясов ауылдық ардагерлер кеңесінің төрағасы, Сырдария ауданының құрметті азаматы Төребек Жұмабекұлы қуаттай түсті.
– Мен ауылымыздың мақтанышына айналған атақты «Ақ әжелер» ансамблін құрылған кезінен бастап білемін. Өнерлі әжелерден құралған ансамбльдің барлық мүшесін етене жақын танимын. Біз бір ауылда тұрып ағайын-туыс, бауыр болып кеткен адамдармыз. Әжелер ансамблінің мүшелерінің бәрі отбасында да, қоғамда да өзіндік орны бар аяулы, құрметті жандар. Сол көп әженің ішінде маған туыстық жағынан ең жақыны – Күлбаһарам Әлшоразова. Әкем Жұмабек Молжановтың Бибізада деген апасы болған. Сол Бибізада апамыздың ұлының есімі Қыдырбек Мешітбаев. Ал Күлбаһарамның өзі табынның қызы әрі біздің жиеніміз Қыдырбектің аяулы жары. Сондықтан осындай ағайындас жанның сахнада жүргеніне қуаныштымыз, тілектеспіз. Лайым, тек той-қуаныштың бел ортасында әсем әннен шашу шашып, аман-есен жүре берсін. Қарапайымдылық пен тазалықты ту еткен ана ұрпақтарының әркез қызығын көрсін, – дейді Қызылорда облысының құрметті ардагері Төребек Жұмабекұлы.
Оқуы мен тоқуы ұштасқан, көпті көрген ардагерден асырып не айтуға болады?! Біз бұл пікір тек бір ардагердің ғана емес, бүтін бір ауыл халқының пікірі деп қабылдаймыз. Өйткені расында да Күлбаһарам Әлшоразова қарапайымдылық пен тазалықты ту еткен ардақты ана, аяулы әже. Ол 1966 жылы 1 ақпанда қазіргі Нағи Ілиясов ауылында (бұрынғы Карл Маркс ауылы) Қыдырбек Мешітбаевпен бас қосып, үш қыз, екі ұл тәрбиелеп өсірді. Қазір ұрпақтарынан 15-ке жуық немере және бірнеше шөбере көріп отырған ардақты әже.
– Үйдің үлкені Роза қызым 1966 жылдың тумасы. Ол қазір Екатеринбург қаласында тұрады. 1971 жылғы Светлана Шымкенттегі М.Әуезов атындағы мемлекеттік университетте оқытушылық қызмет атқарады. Ұлдың үлкені Серікжан біздің жолымызды қуып, шаруашылықта еңбек етуде. Күрішші ретінде озаттар қатарынан көрініп келеді. Бауыржан Астана қаласында жеке секторда жұмыс істесе, кенже қызым Гүлжан аудан орталығында ветеринар дәрігер. Ұл-қыздарымның бәрі аяқтанған, немере-шөбере сүйгізіп отыр. Бәріне шүкіршілік етемін. «Ақ әжелер» ансамблінің қатарында өнер көрсетіп, ауыл мәдениетінің дамуына үлес қосып жүргенімді зор бақыт санаймын, – дейді еңбек ардагері.
К.Әлшоразова «Ақ әжелер» ансамблінің 2008 жылдан бастап мүшесі. Ол кісі жеке дауыста да ән шырқайды. 15 жылдан астам уақыт бойы өнер өлкесінде өзіндік орнын қалыптастырған ардагер ана талай рет байқауларда топ жарып, абыройдың биігінен көрінді. Ұлы Абайдың «Өзгеге көңілім тоярсың» әнін нақышына келтіріп орындап, бас жүлдеге ие болды. Республика бойынша ұйымдастырылған халықаралық байқауда халық әні «Беу, айдай» әнін орындап, бұл жолы да бас жүлдемен марапатталды. Кейіпкеріміздің ақындық өнері де бар. Мұнан бөлек бірер жыл бұрын аудан көлеміндегі жазба ақындар арасында ұйымдастырылған «Туған жер тұнған шежіре» атты аудандық жазба ақындар мүшәйрасына қатысып, жүлделі ІІ орынға ие болғанын айтып өтуіміз қажет. Тәуелсіз Қазақстанның ең алғашқы қорғаныс министрі Сағадат Нұрмағанбетовтің 90 жылдығына орай өткізілген аудандық жазба ақындар мүшәйрасында да бас жүлдемен марапатталған. Мұнан бөлек «Ән бесік тербеткен ана» атты бесік жыры мен немереге ертегі айту байқауының жеңімпазы атанған. Бұл марапаттардың барлығы өнерлі әженің ізденісінің, белсенділігінің, өнерге деген құлшысының жемісі.
Осындай жетістіктері бар өнерлі жанды ардақты да аяулы ана деп айтуымызға болады. Есімі мен еңбегіне ардақты, аяулы деген тіркестердің қоса айтылуы Күлбаһарам Әлшоразованың беделін биіктетіп тұрғандай. Лайым сол бедел бұдан да жоғары биіктеп, еңбек ардагері ел-халыққа әнімен қуаныш сыйлай берсін, «Ақ әжелер» ансамблінің мерейлі мерейтойы құтты болсын!
Ақтөре Ибрагимұлы