Жастар саясатының жаңа кезеңі

Жастар саясатын дамыту мен жастарды қолдау – мемле­кет­тік саясаттың басым бағыты. Ел Президенті Қ.Тоқаев Парламент Мә­жілісінің пленарлық отырысында елдегі жастар саясатын дамытудың маңызын ерекше атап өтті. Бүгінде ел Үкіметі Мем­ле­кет басшысының нақты тапсырмаларынан туындаған мақ­сат-міндеттерді жүйелі түрде жүзеге асыру­ға кірісіп кетті. Бұл жұ­мыстар аудан әкімінің тікелей бастамасымен ауданымызда да ұйым­дастырылуда.

Аудан әкімі Мұрат Ергешбаевтың жастар­ды қолдауға, көзінде от, кө­ңілінде жалын бар жалынды жас­қа дем беруге дайын тұра­тынына біз бұған дейін бірнеше рет куә бол­ғанбыз. Аудан тізгінін ұста­ғалы бе­рі жас­тар өкілдерімен бір­не­ше рет бейресми кездесу өткізіп, ор­тақ мә­селелер төңірігінде ашық тал­қы­лау ұйымдастырып, мәселе­лер­дің шеші­мін дер кезінде таба білген іс­кер басшы жастар­дың өмір­ден өз орнын тауып, белгілі бір ма­ман немесе кәсіп иесі атануы­­на нақты қолдау көрсетіп келеді. Атал­ған жұмыстар биыл да өз жалғасын таппақ. Атап айтқанда, ауданда мемле­кет­тік жас­тар саясатын жүзеге асыру бойынша ұйымдастырылатын іс-шара­лардың жоспары бекітілді. Аудан әкімі бе­кіткен жос­пар негізгі 7 бөлім­нен жә­не 48 тармақтан құралған.

– Ауданымызда жастар саясаты қалып­тасқан, бір жүйеге түскен деп айтуға толық негіз бар. Жастар үшін аудандық жастар ресурстық орталығы түрлі форматта жұмыс іс­теп келеді. Әр ауылда жастар ісімен айналысатын мамандар ең­бек етеді. Соның негізінде, аудан жастарына өзара бас қосып, өз ойларын ортаға салуына, білімдері мен жастық жалындарын ауданымыздың дамуына арнауына барлық жағдай жасалған. Аудан әкіміне ұсынылып, бекітілген іс-шаралар жоспарында да жастар үшін маңызды барлық мәселелер қамтылған, – дейді аудандық жас­тар ресурстық орта­лығының директоры Ғани Оралов.

Орталық директорының айтуынша, іс-ша­ралар жоспарының бірінші бөлімі бастапқы ұйымдастыру жұмыстарына арналған. Мұнда тоқсан сайын аудан жастарының ақпараттық төлқұжатын жаңартуға басымдық беріледі. Әр сала бойынша жас көшбасшылар базасын қалыптастырып, ойы озық, күш-жігері көп жастарды іс-шараларға қатыстыру да ерекше басымдыққа ие болмақ. Сондай-ақ «Бала­лар жылына» байланысты іс-шаралар ұй­ым­­­дас­­тырылып, дарынды балаларға қол­дау көрсету жұмыстары күн тәртібінен түс­пейді. Патриоттық іс-шаралар да назардан тыс қал­маған. Атап айтқанда, аудан жас­тары жыл кө­лемінде әр ауылда, әр мектепте әскери-пат­риоттық іс-шаралар өткізуді қолға алмақ. Бұл жұмыстарды жастар орталығы кент және ауылдық округі әкімдіктерімен, аудандық бө­лімдермен бірлесе жүзеге асырады. Сонымен қатар кент және ауылдық округтердегі мем­лекеттік жастар саясаты бо­йынша атқа­рылған жұмыстардың есебін тыңдау да тоқсан сайын ұйымдастырылмақ.

Аудан әкімі бекіткен іс-шаралар жоспарында жастарды әлеуметтік қолдау мақсатындағы жұмыстарға да көңіл бөлінген. Мысалы, аудан жастарын «Жасыл ел», «Жас құрылысшылар» секілді еңбек жасақтарына тарту жұмыстары ұйымдастырылмақ. Ал жұмыссыз жастар үшін кәсіпкерлік дағдыларын дамыту бағытында оқыту курстары, тренингтер, кездесулер, дөң­гелек үстелдер өткізіледі.

– Қазір «екі қолға бір күрек» таппай жүрген жастар көп секілді көрінгенімен, олардың жұ­мысқа орналаса алмауында ізденістің, еңбек­қорлықтың, талпыныстың ерекше орын алатынын атап өтуіміз қажет. Негізі елімізде із­ден­ген, ұмтылған, талпынған жасқа барлық жағдай жасалған. Әсіресе, кәсіпкерлікпен ай­на­лысамын деген жастарға қолдау көп. Бар­лық мәселеге бір жақты қарап, «алма піс­се, ауызыма түссе» деп отыра беруге болмай­ды. Осы ретте, аудан әкімі бекіткен іс-­шара­лар жоспарында аудан жастарына мемле­кеттік бағдарламалардың тиімділігін тү­сінді­руге ба­сым­дық беріп отырмыз. Мысалы «Нә­тижелі жұмыспен қамтудың және жап­пай кәсіпкерлікті дамытудың 2021-2025 жыл­дарға арналған бағ­дарламасы» аясында мек­теп түлектеріне, жұмыссыз немесе өзін-өзі жұмыспен қамтыған кәсіби біліктілігі жоқ жастарға арнап семинарлар мен жәрмеңкелер өткізуді жоспарлап отырмыз. Мұнда жастарға кәсіпкерліктің алғышарттары түсіндіріледі жә­не әдістемелік көмек көрсетіледі. Сондай-ақ, қысқа мерзімді оқыту курстары туралы ақ­параттық-наси­хат­­тық жұмыстар да қатар жүргізіледі. Мұнан бөлек, «Дипломмен-ауылға» бағдар­ла­масы бойынша мамандықтар тізімін насихаттау, нарыққа қажетті мамандықтар туралы кәсіби бағыт-бағдар беру де атқаратын жұмысы­мыздың басты арқауы болмақ, – дейді аудандық жастар ресурстық орталығының директоры Ғ.Оралов.

Іс-шаралар жоспарының үшінші бөлімі жас­­­­тар­дың бос уақытын тиімді пайдалануға, мәдени-көпшілік және спорттық іс-шаралар ұйым­дастыруға арналған. Оның ішінде, саламатты өмір салтын қалыптастыру мақсатында аудандық, ауылдық, ұжымдық, мекемеаралық спорттық іс-шаралар өткізіледі. Бұған тиі­сін­ше студенттер мен оқушылар, жас маман­дар қатысады деп жоспарлануда. Ал ау­дан­дық ішкі саясат және аудандық полиция бөлімімен бірлесе діни экстремизм мен тер­­­­­рор­­изм­­нің алдын алу, жасөспірімдер арасында құқық бұзушылықтарға жол бермеу, жемқорлықты жою үшін кездесулер, рейдтер ұйымдастырылмақ. Тарихи-танымдық іс-ша­ралар легінде киелі орындарға, тарихи мекендерге экскурсия ұйымдастыру да бар. Ең бас­тысы, барлық іс-шаралар аудан жастарының бос уақытын тиімді пайдалануға, олардың әле­уетін игі істерге бағыттауға, бірлік пен ын­тымақты, өзара сыйластық пен достықты на­сихаттауға арналады.

Былтыр аудандық жастар ресурстық ор­талығы «Әкелер мектебі» және «ЕркеZhan» қыздар клубының жұмысын үйлестіруді қолға алған болатын. «Әкелер мектебінің» басты мақсаты – отбасылық құндылықтарды сақтау, әкелердің бала тәрбиелеудегі жауапкершілігін арттыру, ата-аналардың жасөспірімдер арасында құқық бұзушылықтың алдын алу іс-ша­ра­ларын ұйымдастырудағы рөлін арттыру, тәр­бие процесін ұйымдастыруда және бас­­қаруда оқу орындарына көмек көрсету, өскелең ұрпақты тәрбиелеуде мемлекеттік ор­гандарға, ұйымдарға көмек көрсету және балалардың қауіпсіздігін сақтау шараларын ұйымдастыру болып табылады. Аудандық газет аудандық жастар ресурстық орталығының жанынан құрылған «Әкелер мектебінің» ал­ғашқы отырысы өткізілгеннен бастап ақ­па­­раттық қолдау көрсетіп келеді. Ұйым құ­рамына білім, спорт, мәдениет және журналистика саласының ардагерлері, аудандық мұ­сылмандар мешітінің бас имамы, полиция бөлімі, колледж оқытушылары және жергілікті кәсіпкерлер енгізілген. «Әкелер мектебінің» төрағасы болып спорт саласының ардагері, спортшылар династиясын тәрбиелеп келе жат­қан мерейлі отбасының тірегі, медиатор Мектепхан Елеусінов сайланған.

– Әке – бала үшін тау тұлға. Бала әкеге қарап өседі. Әр әке баласына уақыт бөліп, кеңесіп отырғаны дұрыс. Сонда баланың ой өрі­сі дұрыс қалыптасып, көңіл көкжиегі кеңейіп, кез келген мәселеге жан-жақты қа­рауға ұмтылады. Өзі түзу ағаштың көлеңкесі еш уақытта қисық болмайды. Дұрыс әке дұ­рыс тәрбие берсе, қоғамның дұрыс дамуына айтарлықтай үлес қосары анық. Бүгінде «Әкелер мектебінің» ұйымдастырумен тәрбие­лік мәні зор тағылымды іс-шаралар тұрақты түрде өткізіліп келеді, – дейді «Әкелер мектебінің» төрағасы Мектепхан Елеусінов.

Ал «ЕркеZhan» қыздар клубының жұмысы атауы айтып тұрғандай бойжеткендердің тәлім-тәр­бие­сіне арналған. Клубтың басты мақсаты – нәзік жандыларды әдеп пен сыпайылыққа, инабаттылық пен адамгершілікке, мейірімділік пен қамқорлыққа баулу, тәрбиелеу, жас жет­кіншектерге қыз баланың алдында қоғам­ның, елдің, ұлттың болашағы мен үлкен жауап­кершілік тұрғанын ұғындыру. Сонымен қатар, клуб қазақ қызына сұлулық пен денсаулықты, саламатты өмір салтының басты қағидаларын, өмірлік қажеттіліктерді үйретуді көздейді.

– «Бір қолымен бесікті, бір қолымен әлем­ді тербетуге» қауқарлы әйел затына артылар жүк жеңіл емес. Ал «қызды қырық үй­ден тыю» – түгел ұрпаққа артылар міндет. Қыз баланың тәрбиесі үлкен маңызға ие. Бү­гінде «ЕркеZhan» қыздар клубының жұмысы өз тиімділігін дәлелдеп үлгерді. Біз қыздар ара­сындағы мәселелерді өмір жолдары өнегеге толы ақ жаулықты аналарымыз бен әжелеріміздің қолдауымен оңтайлы шешіп келеміз. Бойжеткендерге психологиялық кеңес беру, сырласу, моральдық көмек көрсету жұмыстары да қатар жүргізілуде. Аудан әкімі бекіткен іс-шаралар жоспарына сәйкес біз үкіметтік емес ұйым өкілдерімен бірлесе бұл жұмыстарды жандандырамыз, – дейді аудандық жастар ресурстық орталығының маманы С.Сыздықова.

Атап өту қажет, соңғы жылдары NEET са­натындағы және пробация есебіндегі жастармен жұмыс жүргізуге көп көңіл бөлінуде. Былтыр облыстық жастар ресурстық орталығының директоры Асқар Құрмаш бұл мәселеге қа­тысты нақты тапсырмалар берілгенін негізге ала отырып, жүйелі жұмысқа көшетін уақыт келгендігін алға тартып, өткен жылғы қараша айын «NEET санатындағы жастармен жұмыс айы» деп жариялаған болатын. Осы ретте, айта кететін жайт, NEET санатындағы жас­тарды анықтау, оқудан шығып қалған сту­дент-жастармен, әскер қатарына барудан жал­­тарған, пробациялық есепте тұрған және жұ­мыссыз жастармен кешенді жұмыстарды атқаруда салааралық байланыстың маңызы зор. Аудан басшысы бекіткен іс-шараның төр­тінші бөлімі тұтастай осы мәселелерге ар­налған. Енді тоқсан сайын NEET санатындағы және пробация есебіндегі жастардың нақ­ты тізімі жасақталып, әлеуметтік картасы жа­ңартылмақ. Аудандық полиция бөлімі жас­­­тар­ға құқықтық, психологиялық көмек көр­сетсе, аудандық мәдениет және тілдерді дамыту, аудандық жұмыспен қамту, әлеуметтік бағ­дарламалар және азаматтық хал актілерін тіркеу бөлімдері NEET санатындағы және пробация есебіндегі жастарды әлеуметтендіруге көңіл бөлмек. Мұнан бөлек, кент және ауыл­дық округтерде жастар саясаты бойынша туындауы мүмкін шиеленіс ошақтарының картасы әзірленеді.

Мемлекеттік жастар саясатын жүзеге асыру бойынша ұйымдастырылатын іс-шаралар жос­парында жастарды мемлекеттік жобаларға тарту, жобалар аясында ұйымдастырылатын іс-шараларға қатыстыру да қамтылған. Елді мекен­дерде өнер фестивалі, «Жас көшбасшы – 2022» сайысы, «Ауылым – алтын бесігім» атты бейнероликтер байқауы, жас отбасылар арасында «Үлгілі отбасы» марафоны, бел­сенді, жұмыссыз жастардың қатысуымен «Еңбек лагері» ұйымдастырылмақ. Ал жастарды кәсіпкерлікке тарту мен жұмысқа орналас­тыру үшін ірі шаруашылық құрылымдарымен меморандумға қол қою, нәтижеге жеткен кә­сіп иелерімен кездесулер өткізу, семинарлар, «Ашық есік» күндерін ұйымдастыруға да басым­­дық беріледі. Бұл жұмыстарға аудандық кәсіпкерлік, өнеркәсіп және туризм бөлімі, Сыр­дария аграрлы-техникалық колледжі атсалысады. Ұйымдастырылған жұмыстар аудан әкімі бекіткен іс-шаралар жоспары аясында аудандық газетте, жергілікті атқарушы органдардың ресми парақшаларында жыл бо­йы ақпараттандырылатын болады.

А.СЕЙІЛОВ