Тіршілік тынысы Tirshilik-tynysy.kz ақпараттық агенттігі
» » Үздік ауылдағы үлгілі істер

Үздік ауылдағы үлгілі істер

Жақында «Мағжан және К» серіктес­тігінің егін науқанын қорытындылау және еңбек озаттарын марапаттау салтанатына қатысып, еңбек ұжы­мы­ның жыл бойы атқарған жемісті жұ­мыстары мен алдағы жоспарларына халықтың жоғары баға бергеніне куә болған едік. Сол іс-шарада аудан басшысы Мұрат Ергешбаев үздік ауылдағы үлгілі істерді оқырман қауымға кеңі­нен насихаттау қажеттігін атап өт­кен болатын. Расында да ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуында, оның ішінде, Нағи Ілиясов ауы­лының өсіп-өркендеуінде Ералиев­тер әулеті негізін қалаған іргелі шаруа­шылықтың алатын орны ерекше.

Жетістікке толы жемісті жыл
«Мағжан және К» серіктестігін ау­дан­дық мәслихат депутаты Дархан Ералиев басқарады. Білікті басшы, іскер ұйымдастырушы атанған тә­жі­ри­белі азамат 2021 жылдың ау­ыл­шаруашылық құрылымдары үшін оңай болмағанын айтады. Оның ішін­де, су тапшылығы мен жауын-ша­­­шын­­ның жылдағыдан аз болуы егін­нің уақытылы егілуіне кері әсер етті. Бірақ көктемгі дала жұмыстары кеш басталғанымен ұжымның бекем бірлігі мен көркем тірлігінің арқасында се­рік­­­тестік жылды ойдағыдай қоры­тын­дылады. Шаруашылық бойынша би­ыл 4500 гектар жерге күріш дақылы егіліп, әр гектардан 67,4 центнерден өнім алынды. Осылайша, дала еңбеккерлері ел қамбасын алтын дән­ге толтырып, жетістікке толы жылды жемісті қорытындылады.
– Жаз бойы тынбай атқарған еңбе­гіміздің қорытындысын шығарып, ат­қарылған жұмыс­тар­ды бағамдайтын болсақ, шаруашылықтың шаруасы ши­­рап, дамығанын аңғарамыз. Мыса­лы, осы жылы барлығы 4500 гектар жерге күріш дақылы егілді. Бұл са­лыстырмалы түрде өзге ауылдарда егілетін күріш көлемінен едәуір көп. Көп көлемге егілген күрішті баптауға, өсіруге де көп күш-жігер кететіні бел­гілі. Шүкір, еңбегіміз еш кетпей, 67,4 центнерден өнім алынды. Мұнан бө­лек, 2100 гектар ескі жоңышқа кү­тімге алынып, оның 1650 гектары тұ­қымдық мақсатта қалдырылып, 348 тонна жоңышқа тұқымы дайындалды, – дейді серіктестік директоры Дархан Жұмашұлы.
Әрине, мұндай мол өнім мен табыс өздігінен келмейді. Бұл – тынымсыз еңбектің нәтижесі. Мұндай жетістікке жетуге күріштің агротехникалық кү­тімін жақсарту бағытында қолға алын­ған жұмыстар да өз септігін тигізуде. Сонымен қатар, Қазақстанның Ең­бек Ері, «Абзал және К» толық се­рік­­тес­тігінің негізін қалаушы Абзал Ера­лиевтің бастама­шылығымен жүр­­­гізіл­­­ген жұмыстар серіктестік жос­пар­ларының уақытылы және сапалы орындалуына тікелей әсер етуде.
– Серіктестіктің даму жоспары, ат­қарып жатқан жұмысының нәти­желері – менің тұрақты бақы­лауымда. Бұған дейін де айтқа­нымыздай, біз­дің бір ғана мақсатымыз бар, ол – ауыл­шаруашылық саласын дамыту ар­қылы ауылдың, ауданның, сондай-ақ облыстың әлеуметтік-экономи­калық да­муына үлес қосу. «Егінші – мәрт, жер – жомарт» демекші, бұл бағыт­­­­тағы жұмысымыз халықтың көз ал­дында, – дейді Абзал Ералиев бізбен әңгімесінде.

Жаңа техника шығынды азайтады
Иә, ата-бабаларымыз айтқандай, Жа­­­рат­­қан несібені жерге төгеді, ал Жер-Ана еңбек еткен ерге төге­ді. Ер адал еңбек етсе, елдің еңсе­сі көтері­леді. «Мағжан және К» серік­­­­тестігінің ат­­­қарып жатқан жұмы­сына зер салсақ, осын­дай қанат­ты сөз­дер ойға оралады.
Серіктестік биылғы жылдың күз айында 2717 гектар жерге сүдігер айдап, 0-дік деңгейде тегістеген. Кейін тегістелген жер арам-шөптерден тазартылып, тыңайтқыштар себіліп, кү­тім­ге алынған. Д.Ералиевтің айтуынша, ауа-райының қолайсыздығына қа­рамастан күрішшілер өз шебер­лік­терінің арқасында күріштің шығы­мы­ның жоғары болуын толықтай қам­тамасыз еткен.
Шаруашылық техникалары жыл сайын жаңартылып келеді. Биыл «Джондир – 8270», «Лексион – 7600», «Класс Аксион – 820», «Скрепер Аргон – 5», «Класс Скарпион», «Лемкен», «ПСКУ – 5» маркалы комбайндар, тракторлар, жүк тиегіш көліктер мен соқалар алынған. Жаңа техникалар егінді уақытылы егіп, уақытылы жинауға және шығынды азайтуға көп көмегін тигізуде.
– Әрине, шаруашылықтың да өзін­­дік шығындары бар. Мысалы, жыл көлемінде тұқымға 117 млн тең­ге жұмсалды. 910 тонна карбомид,­ 1323 тонна аммонмий сульфаты, 760 тонна аммофос және 19,8 тонна пес­тицидтер мен 2 тонна микро ты­ңайтқыштар алуға барлығы 431 млн теңге бөлінді. Ал жанармайға 340 млн теңге жұмсалса, 430 млн тең­ге жұмысшылардың еңбекақысына тө­ленді. Мұнан бөлек, аяқсуға, авия­химиялық өңдеуге, салыққа, ме­ди­ци­налық сақтандыруға, жаңадан алын­­ған техникаларға, қосалқы бөл­шек­­терге, амортизацияға 766 млн тең­ге бағытталды. Қосалқы бөлшектер мен тыңайтқыштардың басым бөлігі шет елдерден алынатынын ескерсек, теңгенің құнсыздануына орай біз­ге қажетті тауарлардың бағалары да өсуде. Бұл өз кезегінде қара күріштің өзіндік құнының қымбаттауына әкеліп соғады. Бұл тығырықтан шығатын жал­ғыз жол – жоғары сапалы өнім дайындау. Ол күрішшілердің, механи­заторлардың, шаруашылықтың бар­лық қызметкерлерінің адал еңбе­гіне байланысты, – дейді серіктестік директоры.
Жетістікке толы жемісті жыл шең­­­берінде тұқым сапасын арттыру үшін жоңышқа және күріш тұқы­мы­на арналған зауытқа 134 млн тең­геге күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілген. Қырманға 56 млн теңгеге шаруашылық еңбеккерлеріне арналып жаңадан жатахана мен асхана салынған. Мұның бәрі – айтқанға, жаз­ғанға оңай болғанымен қыруар жұмыстар.

Ауылдың дамуына айрықша қолдау
Нағи Ілиясов ауылының әлеу­мет­тік-экономикалық дамуына «Мағ­жан және К» серіктестігі айрықша үлес қосуда десек, артық айтқандық емес. Өйткені, шаруашылық ауыл әкімдігінің барлық ұсынысына қолдау көрсетіп, демеушілік жасап келеді. Әсіресе, ауылды көркейту мен көгалдандыру, абат­тандыру жұмыстары серіктестіктің басты назарында. Елді мекеннің рес­публикаға танымал болуы – осынау қол­­даулардың нәтижесі.
Серіктестік директоры Д.Ералиев­тің айтуынша, биылдың өзінде әлеу­меттік қолдау көрсетуге шаруа­шы­лық тарапынан 211 млн теңгеге жуық қаражат бөлінген. Бұл салыс­тыр­малы түрде бүтін бір ауылдың бюд­жетінен де көп қаржы. Атап айтар болсақ, 2021 жылы мектеп ауласын көгалдандыруға 3 млн теңге, ауыл мектебінің оқушыларына қосым­ша білім беруге 5,6 млн теңге, мектеп ғимаратына күрделі жөндеу жұмысын жүргізу жобасына қорытынды алу үшін 1,8 млн теңге бөлінген. Ал ба­лабақшаны қажетті құрал-жабдық­тар­мен қамтамасыз етуге 3 млн теңге, ағымдағы жөндеу (фасадын сырлау) жұмыстарына 3,8 млн теңге, мектепке дейінгі білім беру меке­месінің ауласын көгалдандыруға 500 мың теңге бағытталған. Мұнан бөлек, ауылдық амбулаторияға ағымдағы жөндеу жұ­­мы­сын жүргізуге 5,2 млн теңге, пан­­демия кезеңінде қажетті дәрі-дәрмекпен және аз қамтылған азаматтарды азық-түлік­пен қамтамасыз етуге 1 млн тең­ге қарастырылған. Се­ріктестік ауылдағы бұқаралық спорт­ты дамытуды да назарда ұстай­ды. Мәселен, ауылдағы спорт кешенін ағымдағы жөндеуге 11 млн теңге, қа­лыпты жағдайда ұстап тұру мен ауласын көгалдандыруға 6 млн теңге жұмсалған. Шаруашылық тарапынан ең көп қаражат жұмса­латын аумақ ор­талық алаң екен. Бір жылдың өзінде орталық алаңды көгалдандыруға 52,5 млн теңге қара­жат бағытталған.
– Ауылымызға жаз мезгілінде адамдар «Тағзым» алаңын тамашалауға, су бұрқақтың жанына суретке түсуге көптеп келеді. Осы ретте, биыл «Тағ­зым» алаңын ағымдағы жөндеуге жә­не қалыпты ұстап тұруға 6 млн теңге бөлінді. Мұнан бөлек, әкімдік ғи­ма­раты жанындағы және орталық алаңдағы су бұрқақты жөндеуге 4,5 млн теңге жұмсалды. Ал ауылдық мәдениет үйіне ағымдағы жөндеу жұ­мыстарын жүргізуге және қалыпты жағ­дайда ұстап тұруға 8,5 млн теңге, көшелерді жарықтандыруға 3 млн тең­ге, монша ғимаратына 5 млн теңге, ауыл­дық мешіт ауласын көгалдандыру мен қалыпты жағдайда ұстап тұруға 3 млн теңге бөлінді, – дейді Дархан Жұмашұлы.
Атап өту керек, биыл Н.Ілиясов ауы­лында балалар ойын алаңы жөн­деуден өткізілді және жастар спорт алаңы қайта қалпына келтірілді. Ауыл жастары үшін жағымды жаңалық болып табылатын қос бірдей ауқымды жұмысқа 23 млн теңгеден астап қара­жат жұмсалған. Ал шаштараз бөлмесін ашуға 1,2 млн теңге бағытталса, Те­рең­­өзектегі қос қабатты тұр­ғын үйдің сыртқы келбетін әрлеуге 3 млн теңге бөлінген. Ауыл әкімі С.Нұрмағанбетов шар­уашылықтың бұл қолдауы елді ме­кеннің өсіп-өркен­деуіне айрықша кө­мек екенін айтады.
– Елбасының «Барлық ауыл Н.Ілия­сов ауылындай болсын» деп баға бергенін біз зор мақтаныш санаймыз. Ауылдың дамуы мемлекеттің қолдауымен қатар шаруа­шылықтың демеушілігімен қамтамасыз етілу­де. Абзал, Дархан ағаларымыздың ауылды көркейтуге бағыттаған көмектері үшін алғыс айтамыз, жұмыстарына же­міс тілейміз, – дейді ауыл әкімі.

Қажырлы еңбекке – лайықты марапат
«Ердің еңбегін ел біледі» де­мек­ші, ауылдың әкімі де, халқы да шаруашылыққа дән риза. Өйткені, үз­дік ауылда көз сүйсініп, көңіл марқаяр тірлік көп. Ақындардың «Әр ауылға бір Абзал керек» деген өлең жолдары бекер жазылмаса керек-ті...
Әлеуметтік қолдау мен қайырым­дылық көмектің түпкі мақсаты – жақ­сы іске болысу, жанашыр болу, мұқ­тажға жәрдемдесу секілді қастерлі ұғымдармен ұштасады. Ауылдың дамуына айрықша қолдау көрсетіп келе жатқан шаруашылық қайырымдылық іс-шараларының да тұрақты қолдау­шысы екенін атап өткеніміз жөн. Мысалы, дәстүрлі «Мектепке жол» акциясы ауылда «Мағжан және К» се­ріктестігінің қатысуынсыз өткен емес. Биылдың өзінде шаруашылық көп­балалы отбасынан шыққан 20 оқу­шыға мектепке қажетті оқу құрал­дарын табыстаған. Ал «Қарттар күні» мерекесінде ауылдағы 384 отбасына 770 тонна көмір берілген. Мұның сомасы 12 млн теңгені құрапты. Сондай-ақ, ауыл тұрғындарына кө­мек ретінде барлығы 349 отбасына 52 мың дана жоңышқа пресс, 4350 дана қамыс пресс таратылған. Мұндай қайырымдылық іс-шаралары жөнінде көп мысал келтіруге болады. Бірақ «Оң қолын берген садақаны сол қолын көрмесін» деген даналық сөзді басшылыққа алып, осы жерден қаламымыздың бағытын басқа арнаға бұрғанды жөн көрдік. Бастысы, ердің еңбегін ел біледі, бағалайды, үлгі тұ­та­ды. Азаматқа одан асқан бақыт жоқ.
Осынау маңдай тер мен ізденіс, адал еңбек қандай марапатқа да лайық­ты. Ал Дархан Жұмашұлы Ералиевтің биыл «Сырдария ауданының Құрметті азаматы» атануы – ұзақ жылғы еңбе­гінің мәуелі жемісі. Қажырлы еңбек­ке берілген лайықты марапатқа ша­руашылық қызметкерлері де түгел қуанды. Өйткені, «Бір басшыға – мың қосшы» дегендей, «Мағжан және К» серіктестігінің еңбеккерлері бір мақ­сат, бір мүдде жолында еңбек етіп, бір жағадан бас, бір жеңнен қол шы­ғаруға, ортақ жетістікке тілектес болуға дағдыланған. Осы ретте, серік­тестік директоры Д.Ералиевтің Мемлекет басшысының Жарлығымен «Қа­­зақстан Республикасының Тәуел­сіз­­дігіне 30 жыл» мерекелік медалімен де марапатталғанын атап өтуіміз қа­жет.
Әрине, ешкім марапатталамын деп еңбек етпейді. Марапат, бұл – қоғамның алғысы, көпшіліктің риза­шылығы. Ендеше, ел алғысын арқалап, көпшіліктің ризашылығына кенеліп жүр­ген ұжым басшысының жетістігі – серіктестіктің де ортақ қуанышы. Ла­йым, Жер-Анадан несібе теріп, ауыл­дың, ауданның дамуына үлес қосып келе жатқан шаруашылықтың жетістігі көп болсын!
Түйін. Іс пен сөз бір арнаға тоғы­сып, нақты нәтижеге қол жеткізу үшін бекем бірлік пен шынайы ниет және тәжірибе керек. Ағайынды Абзал және Дархан Ералиевтердің жанына топтасқан бірлігі бекем ауыл тұрғындарының ниеті ақ, тәжірибесі мол десек қателеспейміз. Олай болса, шаруашылықтың шаруасы дөңгелеп, биіктен көріне беруіне тілектестігімізді білдіреміз.

Ақтөре ИБРАГИМҰЛЫ
01 қаңтар 2022 ж. 255 0