Аты айтып тұрғандай, «Қылмыс» драмасы детектив жанрына негіз­делген. Мектеп қабырғасында қыз­мет етіп жүрген жас мұғалімнің жұм­бақ өліміне қатысты кінәлі тұл­ғаны анықтаудағы тергеушінің іс-әрекеті сахнада ерекше көрсетіледі. Байсалдылық пен сабырлықты бойына жиған Несіпбек Думанбай қылмысқа өзіндік себеппен қатысы бар Эрнест Мырзабекович, Берік Рысбек, Қарлығаш, Ескендір Ысқақ сынды басты кейіпкерді жинап, сұхбат алаңына шақырады. Бес ай бойы қылмыстың ашылуына жұмыс жасаған тергеуші қайғылы жағдайға ұшыраған мұғалім қыздың өліміне әкеліп соқтыратын талай дүниенің тиегін тарқатады. Көптеген мағлұматқа тергеуші мектепке күзетші болып жұмысқа тұру арқылы қол жеткізеді.

Расында, драма желісінде отба­сындағы жанжал, ажырасу, жоқшылық пен баршылық, ерлі-за­йыпты арасындағы түсініспеушілік, тойынған ата-ананың бала тәрбиесіне көңіл бөлмеуі ашық суреттеледі. Қоғам өмірінен алынған тұрмыстық тауқыметтің салдарынан үйдегі бала зар­дап шегеді. Сұхбат алаңына жи­налған кінәлі жанның бірі – кәсіпкер, екіншісі – мемлекеттік қызметкер, үшіншісі – әнші, төртіншісі – зайыбымен ажырасқан, ішкілікке салынған адам.

– Биылғы жылды аудандық мәде­ниет үйі жақсы нотада қорытындылап отыр. Талай жыл сахнаның тарланына айналған Олжа Жайлинның еңбегін ешкім жоққа шығара алмайды. Қаншама мәрте облыс, республика көлемінде аудан мерейін тасытқан арда азаматтың есіміне халықтық театрды атау дұрыс шешім болғанын айта кетейін. Қойылымға келетін болсақ, өз дәрежесінде халық көңілінен шыққан айрықша дүниеге айналды. Басталған уақыттан көрерменді елітіп әкеткен актерлік құрамға алғыс айтамыз. Бұл ретте, оқиғаның өзара шиленісуі арқылы соңғы нүктесі қалай қойылатынын тағатсыздана күттік, – дейді аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Мұса Келдібаев.

Қойылымда бала тәрбиесіне қатысты көптеген фактор кездеседі. Тергеуші Несіпбек Думанбай мұ­ғалім жетекшілік ететін сынып оқушыларынан болашаққа армандарын жаздырады. Сонда кез келген баланың бойында отбасылық жанжалдан туындаған күйзеліс байқалады. Бұл жерде тергеушінің басты мақсаты – нысанаға алған ата-ананың әрқай­сысына хатты оқыта отырып, өз олқылықтарын түзету. Тығырықтан шығар жолды іздестіре отырып, нағыз кінәліні табу екені даусыз.

– Шындығында, қоғамның кем­шін тұсын суреттеген драмалық шығарманың кез келген кейіпкерінің өмірі адамға тереңнен ой салады. Қай кезде де аудан мәдениет үйінің сахнасында көптеген шығарманың қойылым ретінде көрерменге жол тартқанын жақсы білеміз. Бұл жолы мәдениет саласының мамандары барынша еңбектенгенін көрсетті. Дегенмен өнер адамы болғандықтан кейбір тұста өзіндік көзқарасымыз қалыптасты. Жастарға айтар ақыл-кеңесімізді жеткізе білдік. Мені қуантқаны – ішкі істер саласының маман­дарының басшылық құрамымен бірге келуі еді. Барлық формадағы қыз-жігіттің қойылымды тамашалап, ой-пікірін білдіргеніне қуаныштымыз, – деді мәдениет саласының майталманы Сансызбай Сәдуақасұлы.

Ә дегеннен, көрерменнің сахналық қойы­лымды сағынғаны көрініп тұрды. Дра­маны тамашалауға аудан­дық мәслихат депутаты Алмас Есназар, аудандық ардагерлер кеңесінің төрағасы Мұса Келдібаев, халықаралық «Қазақ тілі қоғамы» аудандық филиалының төрағасы Шаһарбек Нұрсейіт, мемлекеттік қызмет саласының ардагері Марат Омаров, жұмыспен қамту және әлеуметтік бағдарламалар бөлімінің бас­шысы Айнұр Есмағанбетова, мәдениет және тілдерді дамыту бөлімінің басшысы Анар Қалдыбаева, тарихи-өлкетану музейінің директоры Салтанат Қуандықова, орталық кітапханалар жүйесінің директоры Рүстембек Бәйділдаев, «Тіршілік тынысы» газетінің бас редакторы Аружан Мұханбетқали, мәдениет саласының білгір маманы Мінәш Ысқақ, полиция бөлімінің салалық орынбасарлары Әділхан Канзадаев, Қасымхан Асанұлы, Асхат Төлеуов, сала мамандары келді.

«Қылмыс» детектив драмасының қо­йылымында өнерімен дараланған актерлік құрамда Әділ Ерғали, Думан Көшекбаев, Елдос Жаппасбаев, Гүлфариза Шақарова, Мұхтар Наватов болды. Сонымен бірге мәдениет үйінің директоры Жасұлан Жәрменов, орынбасары Әзиз Садықов алдағы уақытта театр жобасына байланысты бірнеше бағытта жоспар жасалынып жатқанын тілге тиек етті.