Аудандық мәде­ниет үйінде «31 мамыр – Саяси қуғын-сүргін жә­не ашаршылық құр­­бандарын еске алу­ күніне» орай сал­танатты шара ұйым­дастырылып, оған ар­дагерлер, ха­лық қа­лаулылары, меке­­ме басшылары­ мен қызметкерлер қатысты.
Елбасының Жарлығымен тарих күн­тізбесіне бұл күн саяси қуғын-сүргін құр­бандарын еске алу күні болып белгіленді. Жыл сайын осы күні ел тәуелсіздігі үшін күрескен ұлтымыздың біртуар, аяулы ұл-қыздарына, жазықсыз жапа шеккен құрбандарды еске алу шарасы өткізіліп, құрмет көрсетіледі. Жалпы, деректерге жүгінер болсақ, 1929 жылдан бастап 1953 жылға дейін Кеңес елінде 40 миллион адам қуғын-сүргінге ұшыраған. Сталиндік қуғын-сүргінге зерттеушілер саяси репрессияны, ашаршылықты, ха­лықтар депортациясын жатқызады. Бұл оқиғалардан төрт жарым миллиондай Қазақстан азаматы зардап шекті.
1920-30-жылдардағы ашаршылықтан түрлі дерек бойынша қазақ халқының жартысына жуығы қырылды. Тек Қа­зақстанда 25 мыңға жуық адам түрмеге қамау, ату сияқты қатал жазаға кесілген. Халқымыздың аяулы перзенттері Тұрар Рысқұлов, Әлихан Бөкейханов, Ахмет Байтұрсынов, Мағжан Жұмабаев, Мір­жақып Дулатов, Сәкен Сейфуллин, Бе­йімбет Майлин, Ілияс Жансүгіров, Ораз Жандосов, Санжар Асфендияров, Халел Досмұханбетов, Темірбек Жүр­генов және тағы басқа мыңдаған жанның өмірі дәл осы жылдары қиылды. Қазақтың осы бір қасиетті жерінде 4 мыңнан аса озбыр саясат құрбаны мәңгілікке көз жұмды. Олардың барлығы халқымыздың біртуар, маңдай алды, озық ойлы азаматы еді.
Нәубетті жылдары қазақ халқының 40 пайыздан астамы аштықтан қырылды. Осының салдарынан көптеген адам туған жерін тастап кетуге мәжбүр болды. Сол кездері Сырдария мен Тереңөзек ауданынан 401 адам қамауға алынып, 91 адам жазықсыз атылған.
Жиында боздақтарды үнсіздікпен ес­ке алғаннан кейін аудан әкімінің орынбасары Е.Ахетов баяндама жасады.
– Біздің халқымыздың сан ғасырлық талайлы тағдырында сәулелі сәттер де, қасіретті кезеңдер де аз болған жоқ, – деді Ерлан Дәуітбекұлы өз сөзінде. – Солардың бірі жазықсыз жапа шеккен құрбандар санын құрғақ статистикалық деректермен жеткізуге келмейтін тоталитаризм кезеңі болды. Бұл ретте, же­келеген адамдардың тағдыры ға­на­ емес, тұтас халықтың тағдыры та­ра­зы­ басына тартылғаны белгілі. Мі­не,­ осын­дай қиын кезеңдердің соңы жақ­сы­лықпен жалғасты. Қазақстан Рес­пуб­ликасы Жоғарғы Кеңесінің 1993 жыл­ғы 17 сәуірдегі «Жаппай саяси қу­ғын-­сүргіндер құрбандарын ақтау туралы» Заңы бүкілхалықтық қолдау тапты. Жазықсыз қуғын-сүргінге ұшыраған, азаматтық құқық пен адами қасиеттері аяққа тапталған жандарға қатысты тарихи әділдікті қалпына келтіру жолын анықтап берді, – деді аудан әкімінің орынбасары.
Тәуелсіздік жылдарынан кейін 340 мыңнан астам заңсыз қуғын-сүргінге ұшыраған азамат ақталды. Осының негізінде академик Манаш Қозыбаевтың «Қасірет кітабы», облыста 146 мың күнәсіз жазғырылған отандастың есімі жазылған «Аза» кітабы жарыққа шықты. Кітапқа аймақ бойынша жазықсыз саяси қуғын-сүргінге ұшырап сотталған 4500 боздақ енген. Оның 1153-і атылып кеткен.