2026 жылы МӘМС жүйесінде қандай өзгерістер болады?

Үкімет Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру (МӘМС) жүйесіне ақпарат ұсыну тәртібін жаңартты. Тиісті қаулы 2026 жылдың 1 қаңтарынан бастап күшіне енеді.
Құжатқа енгізілген түзетулер азаматтар мен шетелдіктер туралы деректерді жинау мен беру процесін жетілдіруге бағытталған. Өзгерістердің басты мақсаты — Қазақстан азаматтары, сондай-ақ ел аумағында уақытша тұратын Еуразиялық экономикалық одақ (ЕАЭО) елдерінің еңбек мигранттары мен олардың отбасы мүшелері туралы мәліметтердің уақтылы және толық жеткізілуін қамтамасыз ету.
Бұрынғыдай, барлық ақпарат "Азаматтарға арналған үкімет" мемлекеттік корпорациясы арқылы жолданады. Бұл құрылым деректерді міндетті әлеуметтік медициналық сақтандырудың бірыңғай ақпараттық жүйесіне жеткізумен айналысады.
Сонымен қатар, қаулыда "Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы" заңның 26-бабы мен 26-1-бабына қатысты сілтемелер нақтыланып, жауапты мемлекеттік органдар тізімі кеңейтілді.
Негізгі өзгерістер:
Енді деректер тек Қазақстан азаматтарына ғана емес, ЕАЭО елдерінен келген еңбек мигранттары мен олардың отбасы мүшелеріне қатысты да берілмек.
Қаулының 1-тармағында көрсетілгендей, құжатқа қосымшада аталған барлық мемлекеттік органдар мәлімет ұсынуға міндетті.
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі жөніндегі тармақтар да жаңартылды. Енді министрлік деректерді бірнеше цифрлық жүйелер арқылы береді. Олардың қатарында:
- "Еңбек нарығы" ақпараттық жүйесі;
- "Зейнетақы мен жәрдемақы алушылардың орталықтандырылған базасы";
- "Төлемдерді өңдеу ұйымы";
- "Отбасының цифрлық картасы" бар.
Министрлік төмендегі санаттар бойынша мәліметтер ұсынады:
- ресми тіркелген жұмыссыздар;
- мүмкіндігі шектеулі баланы бағып отырған, жұмыс істемейтін ата-аналар мен қамқоршылар;
- І топтағы мүгедектігі бар азаматтарға күтім жасайтын тұлғалар;
- зейнеткерлер мен Ұлы Отан соғысы ардагерлері;
- үш айдан астам зейнетақы жарнасы аударылмаған, әлеуметтік тұрғыда осал немесе дағдарыстық жағдайда тұрған азаматтар.
Сонымен қатар жаңартылған тізімге Қазақстан Республикасының Сот әкімшілігі де қосылды. Бұл орган МӘМС жүйесіне қажетті деректерді сот органдарының ақпараттық жүйесі арқылы ұсынатын болады.
Сарапшылардың айтуынша, бұл түзетулер деректер алмасу механизмін жетілдіріп, әлеуметтік тұрғыдан осал топтарды медициналық сақтандырумен толық қамтуға мүмкіндік береді.
Жаңа қаулы МӘМС жүйесін цифрландыру мен әлеуметтік әділдікке бағытталған реформалардың бір бөлігі саналады.
2026 жылдан бастап деректер беру процесі кеңейіп, ЕАЭО елдерінен келген мигранттар мен шетелдіктер де қамтылатын болады. Бұл МӘМС жүйесінің ашықтығын арттырып, әлеуметтік сақтандыру саласында деректердің өзектілігі мен тиімділігін күшейтеді.
Фото: коллаж BAQ.KZ