Төрт түлікке қол сұғу – ауыл адам­дарының күнкөріс көзінен айырумен бірдей. Осыған тосқауыл керек. Қазір мал ұрлау – кәсіпке айналған. Оны көбіне топ болып, алдын ала сөз байласып қора-жайға кіріп, бұзып жасайды. Ондай ұрлықтар ұйымдастырушы, қасапшы, тасымал жолдары, жалған құжат жасайтындар базарда алып-сататындар бар.

Сондықтан мал ұрлығына тос­қауыл қою мақсатында мемле­кетімізде заңдарды жетілдіруге бағыт­­талған айтарлықтай жұ­мыстар атқарылуда. Қазақстан Респуб­лика­сының Қылмыстық Кодексіне мал ұрлы­ғына қатысты жаңа бап енгізілді. Мал ұрлығы үшін тағайындалатын жаза басқа ұрлықтарға қарағанда қатаң болмақ.

Бұрын мал ұрлау қылмысы ҚК-нің 188-бабы бойынша қаралатын. Бұл бап бойынша мал ұрлаған адам ұсталғанымен, қылмыстық жа­уап­­­тылыққа тартылу кезінде мал иесіне келтірген залалды қай­тарып, жәбірленушімен татуласса ҚК-нің 68-бабының талабына орай қыл­мыстық жауаптылықтан босатылып кететін.

Яғни, ұсталған ұрылардың көбі шығынның орнын толтырған соң жазадан құтылатын. Қылмыстық заңның осындай осал тұсын білген ұрылар жаза­дан қашқаннан кейін де бұрынғы әдетінен ажырамай, қайта ұсталғанша ауыл халқын қан қақсатып жүре беретін. Бұл ауылдағы ағайынның ашу-ызасын, құзырлы орындарға деген сенімсіздігін тудырғаны ақиқат.

Жаңа өзгерістің қолданысқа енгі­зілуіне де халықтың базынасы түрткі болды. Жаңа өзгеріске сәйкес, ҚК-нің 188-1 бабы мал ұрлау, яғни бөтен­нің малын жасырын жымқыру қыл­мысымен толықтырылып, жаза қатаңдатылды.

Өйткені ендігі жерде 188-1-бабы­ның 1-бөлігі бойынша мал ұрлау орташа ауыр қылмысқа жатады. Мұндағы өзгешелік, бірінші рет мал ұрлаған айыпты жәбірленушімен татуласуына байланысты ҚК-нің 68-бабының талаптарына сәйкес қылмыстық жауап­тылықтан босатылуы мүмкін.

Ал бірақ, екінші рет мал ұрлаған кезде малдың иесіне шығынды қай­тарып, жәбірленушінің кешірімін ал­са да татуласуына заң бойынша жол берілмейді. Қылмыстық кодекс­тің 188-1-бабының 2, 3, 4-бөліктері бойынша мал ұрлау ауыр қылмыс қатарына жатады. Соған орай, қыл­мыскердің мал иесімен татуласуына ешқандай жол берілмейді және ҚК-нің 68-бабының талаптары қол­данылмайды. ҚК-нің 188-1-бабы­ның 1-бөлігі бойынша мал ұрлау, яғни бөтеннің малын жасырын жым­қырғандар мүлкі тәркіленіп, үш мың айлық есептік көрсеткішке дейiнгi мөлшерде айыппұл салуға не сол мөлшерде түзеу жұмыстарына, не бес жылға дейiнгі мерзімге бас бос­тандығын шектеуге, не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Ал ұрлықты алдын ала сөз байласу арқылы адамдар тобы жасаса, ірi мөлшерде мал ұрланса – мүлкi тәркiленiп, үш жылдан жеті жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Сондай-ақ ұрлықты бірнеше рет – тұрғын үй-жайдың, кәсіпорынның, ұйымның, мекеменің, мал қораның, қашаның немесе өзге де қойманың ауласына кiріп жасағандар мүлкi тәркiленіп, бес жылдан он жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыруға жазаланады.

Қылмыстық топ жасаған – аса iрi мөлшерде жасалған мал ұрлау қылмысы үшін мүлкi тәркiленіп, жеті жылдан он екі жылға дейiнгi мерзiмге бас бостандығынан айыру жазасы белгіленген.

Бұл қылмыстар үшін жазаның қа­­таң болуы мал ұрлығы қылмыстарының алдын алуды көздейді.