Әке көрген оқ жонар
Қоғамда әке мен бала арасындағы қарым-қатынасты нығайту, өзара байланысты жетілдіру мақсатында біршама өзекті мәселе көтеріліп жүр. Сонымен бірге бала тәрбиесіндегі әкенің рөлі жөнінде көпшіліктің пікірі сан тарапқа бөлінеді. Аталған мәселенің маңыздылығын ескерген №131 Т.Қозыбаев атындағы орта мектептің ұжымы әкелерді дөңгелек үстел басына жинады.
Мағынасы терең, тағылымы мол «Әкенің төріне сенбе, еткен еңбегіне сен» тақырыбындағы іс-шараны мектеп жанынан құрылған «Таңшолпан» театры үйірме мүшелері «Әке мен бала» қойылымымен ашты. Қойылым барысында әкенің өнегелік тәрбиесін, ақылын мектеп оқушылары өз деңгейінде жеткізе білді. Өз кезегінде бейнекөрініс арқылы оқушылардың әкесімен өткізген бір күні аясында баланы кәсіпке, еңбекке, өнерге баулу барысы көпшілікке көрсетілді. Бұл ретте, әкелер қауымы бала тәрбиесіне қатысты өз ойларын ортаға салды.
– Бала тәрбиесіне қашан да жауапкершілікпен қараған абзал. Үнемі баланы бақылауда, қадағалауда ұстап, өмірлік бағыт-бағдар берген дұрыс. Күнделікті перзентінің жүріс-тұрысын, мінез-құлқын, іс-әрекетін зерделей алған ата-ана саналы ұрпақ тәрбиелеп шыға алады. Әркез әкелер қауымы барлық жауапкершілікті әйелдерге жүктеп қана қоймай, өз міндетіне тілекелей жауапты болғаны абзал. Осы күні күрделі мәселеге айналған бала тәрбиесінде ескерілетін маңызды фактор жетерлік. Мәселен, өскелең ұрпақты білімге, өнерге, спортқа баулу мәселесі күн тәртібінен түспейді. Сонымен бірге тәрбиесі қиын баланы түзеу де оңайға соқпасы анық, – деді аудандық «Әкелер мектебінің» төрағасы Мектепхан Елеусінов.
Иә, қазіргі уақытта ата-ананың жұмысбасты болуының салдарынан баланың тәрбиесі ақсап жатады. Қоғам өмірінде баланың алатын орны, өз ортасындағы өзіндік қалыптасуы барынша рөл ойнайды. Қазіргі уақытта әрбір баланың тәрбиесіне алаңдаушылық білдірген жандар отбасындағы тәрбиені күшейтуге барын салу керектігін алға тартады.
– Айбынды батыр Талғат баламыздың атымен аталатын мектепте перзенттеріміз білім алады. Сабақ үлгерімі жақсы. Ұстаздарға дән ризамыз. Бағанадан бері көтерілген кез келген мәселе ата-ана үшін өзекті. Бүгінде заманауи технологияның қолданысқа енген шағында балалар жат әдетке әуестеніп келеді. Сонымен бірге елдің айнасы саналатын теледидардан сан түрлі бағдарлама шығуда. Жат әдетке баруға итермелейтін бағдарламаны телеарнадан шектеген жақсы. Күнделікті теледидарға телмірген балалар қазақ менталитетіне сай келмейтін дүниені көруге әуес. Содан кейін ата-анадан жасқанбайтын, тіл алмайтын бала көптеп шығады. Осындай олқылықты еңсеру үшін отбасындағы тұрмыс сапасы жақсарған дұрыс, – деді Жайық Көшербаев.
Әрине, баланы жан-жақты дамытуға, ой-өрісін кеңейтуге байланысты кешенді жұмыстар жүргізілуі керек. Қазіргі уақытта сан түрлі теріс пиғылдағы іс-әрекетке баратын жасөспірім қатары көбейген. Сондықтан әкелер қауымы баланы еңбекке бейімдеуді қолға алу керектігін тілге тиек етті.
– Осы күні жұртшылық балалар арасында бұзақылық, сотқарлық жиі орын алуда деп шағымданады. Кезінде біздің әкелеріміз бала тәрбиесіне қатты көңіл бөлген. Қазіргі уақытта жастардың арасында еңбек етуге құлықсыздар жеткілікті. Орақты қолға алып, шөп ормаған, балтаны қайрай білмейтін, егін егуге икемі жоқ, мал жайғауға қызықпайтын баланың болашағынан не күтеміз? Білім ошағының ұжымына айтар ұсынысым еңбек, технология сабағын оқытуды күшейткен дұрыс, – деді Бақытжан Жүсіпбаев.
Бірнеше бағытта бала тәрбиесіне қатысты өзіндік көзқарастарын танытқан ер азаматтар осындай кездесулер жиі ұйымдастырылса деген тілек білдірді. Ал мектеп психологы Баян Махашева әкелерге арналған логикалық сұрақ пен ойын ұйымдастырды. Ынтымақтастыққа, тұтастыққа үндейтін семинар-тренингте әкелер белсенділік танытты. Сонымен бірге мектеп парламентінің мүшелері ән айтып, поэзиялық өлең оқыды.
– Біз бүгін әр сыныптан шақырылған бірнеше әкемен жүздесіп отырмыз. Сіздер айтқан кез келген ұсыныс-тілек алдағы уақытта шешімін табатын болады. Келесі кездесуде әке мен баланы барынша жақындастыруға арналған тапсырмалар ұйымдастырылатын болады. Өз кезегінде баланы егін шаруашылығына икемдеу мақсатында мектеп жанынан жылыжай ашуды жоспарлап отырмыз. Қазіргі уақытта жас ұрпақты саналы етіп тәрбиелеуге айрықша мән беріледі. Педагогикалық құрамның алдындағы міндеті – халық баласына сапалы білім мен саналы тәрбие беру, – деді №131 Талғат Қозыбаев атындағы орта мектептің директоры Айнұр Әлиева.
Халықаралық «Қазақ тілі қоғамы» ҚБ Сырдария аудандық филиалының төрағасы Шаһарбек Нұрсейітов, Тереңөзек кенті ардагерлер кеңесінің төрағасы Зайдағали Жүсіпбайұлы бастаған қонақтар күн тәртібіндегі мәселеге қатысты тәжірибелерімен бөлісті.
Балтабай ОРДАБЕКОВ