Сессияның күн тәртібінде тоғыз мәселе қа­ралды. Бірінші мәселе аудандағы кәсіпкерлік саласының дамуына арналып, аудандық кәсіп­керлік, өнеркәсіп және туризм бөлімінің басшысы Н.Қарсақбаев баяндама жасады.

Бөлім басшысы өткен жылы ауданда мем­лекеттік және өңірлік бағдарламалар аясында 527 жобаға қаржылай қолдау көрсетіл­генін мәлімдеді. Оның ішінде 284 жоба несиелендіру болса, 243 жоба – грант. Ал «Бизнестің жол картасы 2025» бағдарламасының пайыздық мөл­шерлемелерін субсидиялау бағыты бойынша 469,1 млн теңгенің 90 жобасы екінші деңгейлі банктер тарапынан қаржыландырылған. Несие­лен­дірілген жобалардың басым бөлігі мал жә­не құс шаруашылығын дамыту, техникалық жөндеу, тігін, аяқ киім жөндеу шеберханасын ашу, полиграфиялық қызмет көрсету, шаштараз ашуға бағытталған. Биыл жүзеге асырылатын жобаларға талдау жұмыстары жүргізіліп, 49 жобаның тізімі жасақталған.

Бұл мәселе туралы депутат Е.Жақып, М.Би­сенов, А.Қалдыбаева, С.Әбжәлиев, Р.Урын­баева сұрақ қойып, жауап алды. Ал аудан­дық мәслихат хатшысы Е.Әжікенов ауыл әкім­дерінің жұмысы кәсіпкерлік саласын өркендетумен бағаланғаны дұрыс екенін атап өтті.

– Шағын және орта кәсіпкерлік – ел эко­но­микасының негізгі драйвері. Сондықтан жер­гілікті жерде кәсіпкерлік саласын дамытудың маңызы зор. Бүгін аудандық кәсіпкерлік, өнер­кәсіп және туризм бөлімі басшысының есе­­бін тыңдадық. Әрине, атқарылған жұмыс­тар көп, бірақ атқаратынымыз одан да көп деп есеп­теймін. Меніңше, ауыл әкімдерінің жұ­мы­сы кәсіпкерлік саласын өркендетумен баға­ланғаны дұрыс. Өйткені, кәсіпкерлік дамыса, жаңа жұмыс орындары ашылады. Ал жаңа жұ­мыс орындары ашылса, жұмыссыздық азаяды. Сол арқылы біз қоғамдық-саяси ахуалдың тұ­рақ­тылығын қамтамасыз етеміз. Сондықтан ал­дағы сессиялардың күн тәртібіне ауыл әкім­дерінің кәсіпкерлікті дамыту бағытында ат­қар­ған жұмыстарының есебін тыңдау мәсе­лесін қосуды ұсынамын. Бір сессияда екі немесе үш ауыл әкімін тыңдасақ, атқарылатын жұ­мыс­тар­ды бірлесе талқыласақ, бұл бәріміз үшін тиімді болмақ, – деді аудандық мәслихат хатшысы.

Е.Әжікенов сондай-ақ кәсіпкерлікті дамыту тек аудан, ауыл әкімдіктерінің жұмысы емес екеніне назар аударды.

– Ауданымызда аудандық кәсіпкерлер палатасы жұмыс істейді. Палата кәсіпкерлікпен айналысуға ынталы азаматтарға тегін қызмет көрсетуге, бағыт-бағдар беруге міндетті. Бі­рақ кәсіпкерлер палатасының жұмысы аудан халқы үзбей оқитын аудандық газетте не­ме­се әлеуметтік желілерде көрінбейді. Бұқа­рамен байланыс орнату бұқаралық ақпарат құрал­дарымен байланыс орнатудан басталады. Осы ретте аудандық кәсіпкерлер палатасының жұ­мы­сына ашықтық пен жариялылық қағидатын енгізу қажеттігін атап өтемін. Болмаса, депутаттар атынан облыстық кәсіпкерлер палатасына депутаттық сауал жолдап, «Жаңа Қазақстан» идеясы жүзеге асып жатқан тұста жұмыс жүйесін өзгертуге бірге атсалысайық. Меніңше, аудандық кәсіпкерлер палатасы кәсіпкерлердің екінші үйі болуы керек. Кәсіпкерлікке қызығушылығы бар азаматтардың келуін күтіп отырмай, палата мүшелері, кеңесшілері оларды өздері іздеп-тауып, өздері насихаттап, өздері сүйемелдеп, әкімдік жұмысына жәрдемдесуі керек. Бұл ша­ғын және орта кәсіпкерлікті дамыту үшін аса маңызды және мұны Президентіміз де атап өтті. Сессияларда ауыл әкімдерінің есебімен қатар, аудандық кәсіпкерлер палатасының жұмысын тыңдасақ, талқыласақ артық болмайды, – деді аудандық мәслихат хатшысы.

Келесі мәселе Тереңөзек кентінің абат­тандырылуы мен санитариялық жағ­дайы жөнінде өрбіп, кент әкімі Е.Бах­тияровтың баяндамасы тыңдалды. Кент әкімі қоғамдық тазалықты сақтау мақ­сатында тиісті мекемелермен бірлесе рейдтік тексерулер ұйымдастыру қолға алынатынын айтып, жыл басынан бері 25 тұрғынға ескертпе хат берілгенін мә­лімдеді. Мұнан бөлек көктем-күз айларында 4 мың түп ағаш отырғызу жос­­­­парланғанын жеткізді. Кент әкімі та­залықты сақтауды мекеме басшылары мен қызметкерлері өздерінен бастау қа­жет екенін айтып, аудан тазалығын қам­та­масыз ету үшін бірлесе жұмыс істеуге шақырды.

Бұл мәселе бойынша, яғни ауданның негізгі көшелерінде қараусыз жүрген сиырлардың иелерін жауапкершілікке тар­ту туралы депутат Ж.Ембергенов пен полигон құрылысы жөнінде С.Әбжәлиев сұрақ қойып, жауап алды. Ал алдын ала жарыссөзге жазылған депутат А.Иб­ра­гимұлы кентті дамытуға қатысты бір­қатар ұсыныстар айтты.

– Тереңөзек кенті – бәріміздің ортақ үйіміз, ауданымыздың негізгі орталығы, айнасы. Біз бұған дейін де аудандық мәс­лихаттың тұрақты комиссия отырыс­тарында, сессияларда бірнеше рет кентті дамыту мәселелерін кеңінен тал­қылаған болатынбыз. Бүгінде Тереңөзек кіреберістен бастап өзгерді. Аудан әкі­мі бастамашы болып, кенттің негізгі кө­шесі – Аманкелді Иманов көшесі жөн­деліп, бетонды латоктар орнатылып, жаяу жүрушілер жолы асфальталды. Үлкен жолдың бойындағы балалар алаңы, орталық стадион аудан ажарын ашып тұр. Енді осы жұмыстарды шеткі аймақтарда жалғастырудың маңызы зор. Былтыр кент әкімі біздің алдымызда есеп беріп, сұрақтарымызға жауап беріп, жос­парларымен бөліскен еді. Сол кезде депутаттар тарапынан көп ұсыныстар айтылды, бүгінде соның басым бөлігі орындалса, бірқатары орындалу үстінде. Сол жұмыстарды жалғастыру кенттің жаңа әкімінің тікелей міндеті деп білемін, – деген депутат кентте қордалаған мәсе­лелер аз емес екенін атап өтті.

– Бір ғана «Майжарма» каналының төңірегінде көптеген мәселе бар. Ка­налдың кейбір тұстары қоқыс алаңына айналған. Кейбір тұрғындар үйлерінен шыққан жаман суды каналға ағызып қоюды әдетке айналдырған. Соған бә­ріміз тосқауыл қоюымыз қажет. Осы жұмыстарға кент әкімдігі бастамашы болуға тиіс. Сондай-ақ былтыр біз ка­нал­дың бір бөлігін абаттандыру, демалыс аймағына айналдыру жұмыстарын аудандық газетте, әлеуметтік желіде көтеріп, тиісті жұмыстар қолға алынған еді. Сол жұмыстар аяқсыз қалмауы керек. Мұнан бөлек теміржол өткелінің арғы бетіндегі бір ғана Бауыржан Мо­мыш­ұлы көшесінің тұрғындары жол мәселесін ұзақ жылдардан бері көтеріп келеді. Ал «Әйтек» каналының арғы бетіндегі Желтоқсан, Достық, Наурыз, Жастар, Бұқарбай батыр көшелерінде шамамен 1000-ға жуық тұрғын тұрса, сол маңайда бірде-бір ойын алаңы жоқ. Салдарынан балалар тас жолдың үстінде ойнауға мәжбүр. Сондай-ақ кенттегі бейнебақылау камераларының сапасы сын көтермейді. Былтыр камералардың біразының істен шыққаны жөнінде көп сын айтылды. Камералардың дұрыс іс­теп тұруы жол-көлік қозғалысындағы заңдылықтың сақталуына да тікелей әсер етеді. Қарапайым тілмен айтсақ, есірген жүргізушілерге айыппұл салынады, ол айыппұл бюджетке түсе­ді. Алдағы уақытта кенттің кіре­бе­рісіне, яғни халық төрт жол атап кеткен «Қызылорда – Жалағаш» авто­жо­лының тұсына бағдаршам орнатуды да халық арасында талқылаған, тиіс­ті ұсыныстарды жинақтаған дұрыс деп есептеймін. Өйткені, сол маңайда жол-көлік оқиғаларының орын алу ық­тималдылығы өте жоғары. Әрине, бәрі бюджеттің мүмкіндігіне қарай реттеледі. Біз, аудандық мәслихат депутаттары кент әкімінің жұмысына қолдау көрсетіп келеміз және алдағы уақытта кент әкі­мімен бірлесе жұмыс жасауға әзірміз. Кентті дамытуға қатысты кәсіпкерлік бағытта немесе халыққа тиімді әлеу­меттік жобалар болса, оны сессияда қарауға, қаржы бөлінуін қолдауға да­йынбыз, – деді А.Ибрагимұлы.

Сессия күн тәртібіндегі үшінші мәселе аудандық мәслихаттың 2022-2024 жыл­дарға арналған №107 шешіміне өз­герістер енгізуге арналды. Бұл бойынша аудандық экономика және бюджеттік жос­парлау бөлімінің басшысы Е.Ахетов хабарлама жасады. Бөлім басшысы бюд­жет шығындарының басым бөлігі ха­лық­тың сұранысына сәйкес маңызды салаларға бағытталып жатқанын айтты. Оның ішінде, мекеме шығындарынан бөлек Шаған, А.Тоқмағамбетов, Қалжан ахун, С.Сейфуллин ауылдарын газ­дан­дыруға ЖСҚ әзірлеуге, Айдарлы, Жетікөл, Аманкелді, Қоғалыкөл ауылдарындағы электр желілерін жаңартуға, С.Сей­фуллин ауылына жаяу жүргіншілер жолын салуға, кентті абаттандыруға, кө­шелерді жөндеуге қаржы қаралуда. Бұл мәселе бойынша депутат Б.Есназар С.Сейфуллин ауылындағы Сәрке батыр, Қ.Әбдірей, Шортанбай би көшелерін заман талабына сай жарықтандыруға көңіл бөлуді ұсынды.

Біз бұған дейін аудандық газетте «Қоғамдық кеңестің құзіреті немесе «белсенділердің» белсенділігі неге бай­­­қалмайды?» деген тақырыпта ма­қа­­ла жазған болатынбыз. Сонда қо­ғамдық ке­ңестердің өкілеттілігі аяқта­луға жақын қалғанын айтып, жаңа құ­рам­да кімдердің болуы керектігін жур­налистік зерттеуімізге арқау еткен­біз. Заңнама талаптарына сай наурыз айында жұмысы аяқталған қоғамдық кеңестің жаңа құрамы мәслихаттың ке­зекті сессия­сында депутаттар назарына ұсынылды. Қоғамдық кеңесті қалып­тас­тыру жөніндегі жұмысшы топ басшысы С.То­бағұлов баяндама жасап, де­путат­тар­дың қолдауымен 15 адамнан құралған аудандық қоғамдық кеңестің құрамы бекітілді. Олардың қатарында аудан әкімінің салалық орынбасары мен аудандық ішкі саясат бөлімінің басшысынан бөлек ардагерлер, кәсіпкерлер, үкіметтік емес ұйым жетекшілері, қоғам белсенділері бар.

Келесі мәселелер аудандық мәсли­хат жанындағы тұрақты комиссия төр­аға­ларының есебіне арналып, депутат Д.Ералиев пен Б.Есназар баяндама жасады. Мұнан бөлек аудандық жер қатынастары бөлімінің басшысы Б.Мей­рамбекұлы аудандық жер комиссиясының құрамымен таныстырып, шешім жобасы бекітілді. Өз кезегінде аудан әкімінің орынбасары Т.Нұртазаев Шіркейлі ауы­лындағы Құмжарған көшесін Пейісов Мылтықбай Пейісұлының есімімен қайта атау туралы хабарлама жасады. Бұл мә­селе бойынша көше атауына байланысты ұсыным облыстық ономастикалық комиссия қарауына ұсынылды.

Сессиядағы соңғы мәселе аудандық мәслихаттың регламентін бекітуге арналып, аудандық мәслихат аппаратының басшысы Г.Божан хабарлама жасады. Күн тәртібіндегі мәселелер түгел қаралып, жан-жақты талқыланып болған соң аудан әкімі М.Ергешбаев сөз сөйлеп, ауданның даму барысы мен алдағы жоспарлар туралы пікір білдірді. Депутаттарға әкімдік ұсыныстарына қолдау білдіріп келе жатқаны үшін алғысын айтып, алдағы уа­қытта да ел игілігі үшін бірлесе еңбек етуге, әсіресе кәсіпкерлікті дамытуға барынша үлес қосуға шақырды.