Сібір жарасы: себептері мен салдары

Инфекция көзі — үй жануарлары (ірі қара мал, қой, ешкі, түйе, шошқа). Инфекция ауру жануарларды күту, мал сою, ет өңдеу кезінде, сондай-ақ мал шаруашылығы өнімдерімен (тері, тері бұйымдары, жүн, қылшық), сібір жарасы микробының тұқымдық спораларымен, ластанған топырақпен байланыста болған кезде пайда болуы мүмкін.
Инфекция негізінен кәсіби сипатқа ие. Жұқпа сібір жарасының қоздырғышының споралары көптеген ондаған жылдар бойы сақталатын топырақ арқылы пайда болуы мүмкін. Споралар теріге микрожарақаттар арқылы енеді; алиментарлы инфекция кезінде (ластанған тағамдарды тұтыну) ішек формасы пайда болады. Қоздырғыштың берілуі аэрогендік жолмен де жүзеге асырылуы мүмкін (жұқтырған шаңды, сүйек ұнын жұту). Бұл жағдайларда сібір жарасының өкпе формалары пайда болады.
Қоздырғыш ағзаға тері арқылы енеді (95%), бұл сібір жарасының тері түрінің дамуына әкеледі. Инкубациялық кезең (инфекция сәтінен бастап аурудың белгілері пайда болғанға дейінгі уақыт) 2-ден 7 күнге дейін құрайды. Ауру алдымен қызыл дақтың, содан кейін мөлдір немесе қанды мазмұны бар көпіршіктің (көпіршіктің) пайда болуымен сипатталады, түбі қараңғы (қара), қабыну қызыл қалып білікшесі бар жараға ауысады. Тән симптом - бұл жара аймағында ауыртпалықсыз (сезімталдықтың ішінара немесе толық болмауы) болып табылады. Аурудың бірінші (екінші) күнінің соңында жоғары температура, әлсіздік, бас ауруы, жиі жүрек соғысы, лимфа түйіндерінің ісінуі пайда болады. Үшінші аптаның соңында жара әдетте тыртық пайда болуымен жазылады.
Алдын алу шаралары
Инфекция ошақтарын анықтау және жою ветеринариялық қызмет желісі бойынша жүргізіледі. Сібір жарасын жұқтыру қаупі бар адамдарға (тері шикізаты мен жүнді қайта өңдеу кәсіпорындарының, ет комбинаттарының қызметкерлеріне, ветеринариялық қызметкерлерге, сібір жарасының қоздырғышымен жұмыс істейтін зертханалардың қызметкерлеріне) сібір жарасына қарсы вакцинамен профилактикалық егулер жүргізіледі. Мал шаруашылығы шикізатын сатумен, өңдеумен және тасымалдаумен айналысатын қызметкерлерге (ластануға күдікті болған шикізатты өңдеу кезінде арнайы киімді, респираторды және қолғапты пайдалану, қолды сабынмен жуу және т.б.) жеке профилактика шараларын, санитариялық-гигиеналық ережелерді сақтау қажет.
Сібір жарасын жұқтырудың алдын алу мақсатында ветеринариялық дәрігерлердің өнім сапасы туралы (мысалы, стихиялық сауда орындарында) қорытындысы жоқ жеке тұлғалардан ет пен сүт сатып алмау ұсынылады. Аурудың алғашқы белгілері болған кезде дереу медициналық көмекке жүгіну кажет.
Сырдария аудандық санитариялық-эпидеомиологиялық бақылау басқармасы
Фото: Ашық дереккөзден
Фото: Ашық дереккөзден