Раушан Қарақызының жасы сексенде демесеңіз, әлі де тың, әлі де ширақ. Тазалықты ту еткен болмыс-бітіміне, ақ орамалына, мейірім төгіл­ген жүзіне қарап, нағыз қазақтың әжесі деп айтуға болады. Бұл кісі Айнакөлде туған. Қазір Қызылорда қала­сының құрамындағы ауыл ол кезде Тереңөзекке қарайтын. Әкесі Қара Жүсіпов 1924 жылдың тумасы екен. Небәрі 18 жасында Отан қорғау үшін майдан даласына аттанған жаужүрек жауынгер соғыстан оралмапты.

«Әкемнің бейнесін де, түрін де көргенім жоқ. Мен дүниеге келген жылы ол кісі соғысқа аттанып, артынан қара қағаз келіпті. Оны өсе келе білдім. Көзкөргендер әкемнің Сталинград майданына қатысқанын айтып отыратын. Қайран әкем, ерте өмірден өтті­. Ұрпақ қызығын көре алмай қыр­шын кетті» деп еске алады Раушан Қарақызы әкесі туралы тебірене.

Әкеден ерте айырылған кейіп­керіміз әкесінің Әужан деген ағасының қолында тәрбиеленген. Негізі дүниеге әкелген анасының есімі Айтолған екен. Ал Мырзакүл – баққан, қаққан, тұмсықтыға шоқыттырмай, қанаттыға қақтырмай өсірген шешесі. Раушан Қарақызы 10 разъездегі Бесікті деген жерде мектеп табалдырығын ат­таған. Мұнда төртінші сыныпты тәмам­дап, оқуын әрі қарай Қызылорда қаласындағы Ташкентский мектебінде жалғастырып, 8 сынып­тық білім алған. «Ташкентский мектебінде білім алған кезде әкемнің Қаншайым деген туысының үйінде тұрып оқыдым. Әрі қарайғы өмір жолым Нағи Ілиясов ауылымен тығыз байланысты. 1960 жылы ауылға келдім» дейді бұл кездер туралы Р.Қарақызы.

Кейіпкеріміздің айтуынша, ол 1960 жылы Дина есімді құдашасымен ауыл­ға қыдырып келіпті. Бұл жылы қыз­дардың жасы 18-де. Жастық жалын. Көтеріңкі көңіл-күй. Еңбек пен ертеңгі күнге деген ерекше ұмтылыс. Сенім мен сезім ұштасқан осындай тамаша кезеңде Раушан Қарақызы нағилық Нұрылда Қойшиев есімді жігітпен танысады. Шаруашылықта көлік жүр­гізушісі болып жұмыс істейтін ол Раушан Қарақызын бір көргеннен ұнатып, сөздері жарасып, ағайын-туыстың қолдауымен, дос-жаранның тілектестік ниетімен екі жас отау құрады. Тағдырдың жазуы, табыс­тыруы шығыр, Нұрылда Қойшиев те үйдің жалғыз ұлы болыпты.

Бір-бір үйдің жалғызы болған екі жаста еркелік те, естілік те бар еді. Олар еңбекке ерте араласып, шаруашылықта дала дү­бірінің көрігін қыздырады. Отағасы көлік жүргізушісі болса, Раушан Қарақызы 1960-1992 жылдары күрішші бо­лып еңбек етеді. Еңбекпен есейіп, абыройға бөленген олар әр жылдары түрлі марапаттарға ие болады. Енесі Рәзия Қанжар­баева­ны күтіп-баптап, перзенттік парыздарын да атқарады.

– Келін болып түскен жылы бір­ден жұмысқа орна­ластым. Біздің үй қарашаңырақ саналады екен. Жұбайым­ның әкесі Қойшы деген кісі болыпты. Ол кісі де соғыстан орал­маған деседі. Қайны атамның Мұқан деген ағасы болған. Сол Мұқанның Кәрбоз деген баласымен, абысыным Мәрияшпен бірге тұрдық. Үлкен енемнің аты Бижан еді. Біз осы отбасында екі жылдай тұрып, еншімізді алып, бөлек шықтық. Қазір ғой бұл кісілердің атын атап отырғаным, әйт­песе біздің кезде келін келген жұртында ешкімнің атын атамайтын. Алланың өзі кешірер, мен атын атап жатқан марқұмдардың жатқан жері жайлы, топырағы торқа болсын. Бәрі де жақсы кісілер еді. Олардың есімі кітапқа енсе екен деп әдейі атап айтып отырмын, қалқам. Ел-жұрт дұрыс түсінер, – деп түйіндеді Раушан Қарақызы.

Еңбек ете жүріп қызықты күндерді бастан өткерген ке­й­іп­керіміз бізге ерекше есте қалған бір оқиғаны айтып берді.

– Жоқшылық, тоқырау кездерін көзбен көрдік. Ұмытпасам, 1974 жылдар шамасы қатты қиын болды. Өзім күрішшімін. Қосымша табыс тапқымыз келеді. Балаларды асырау, жетілдіру – басты міндеміз. Өзім тоқыма тоқитынмын, әрі сол шұлық тоқып, тапсырыс алатынмын. Жұмысқа көлікпен барамыз. Ол кезде қайбір оңған көлік дейсің. Үлкен ауыр жүк көлігі ғой. Содан селкілдеп барғанша шұлықтың бір парын, қайтқанша бір парын тоқитынмын. Қырман қызылға толар кезде күрішті қолдап тазартатынбыз, күрекпен салып тұра­мыз. Жұмыс қауырт сондай кезде күрішті салып әрі тоқымамды тоқып тұр­ғанымды бастығым көріп қалып: «Қарағым-ау, не істеп тұрсың?!» деген. «Қолы қимылдағанның ауызы да қимылдайды», «Еңбек етсең ерінбей, тояды қарның тіленбей» деген сөз бар. Бәріне үлгеремін» деп жа­уап бергенмін. «Сөз тапқанға қолқа жоқ» деп бастығым кері бұрылып кете барғаны есімде. Мұнан бөлек Балдырған Мұстапаева, Жаңабай Сыздықов, Үржамал Мейірманова, Мәлік Әлиев және Шеңгелбай ағайлармен жұмыс істегенімді мақтан тұтамын, – деп еске алды өткен күндерін ой елегінен өткізген ардагер.

Еңбектен ешқашан қол үзбеген ардақты ана отбасының да шам­шырағы болған. Отбасының тірегі Нұрылда Қойшиев 1992 жылы өмір­ден өтіпті. Жүрек талмасы дер­тіне шалдыққан ол өмірінің соңғы 13 жылында төсек тартыпты. Бұл отбасынан 4 қыз, 3 ұл түлеп ұшып, өмірден өз орындарын тапқан. Үйдің үлкені Зейнолла «Құмкөлде» жұмыс істесе, Ғалия Н.Ілиясов ауылында балабақшада тәрбиеші болып еңбек етіп, зейнет демалысына шыққан. Әлия, Рита, Бағдат Астана қаласында тұрады, олар жеке секторда жұмыс істейді. Қайрат әкесі мен анасының жолын қуып, шаруашылықта жұмыс істеуде. Үйдің сүткенжесі Нұргүл тұрмыста.

– Әкем мен анам еңбек еткен шаруашылықта жұмыс істеп жүргенімді мақтан тұтамын. Өзім бірнеше жылдан бері күрішшімін. Анам өнерге етене жақын. «Ақ әжелер» ансамбілінің қүрамында ән айтады. Қайбір жылы Л.Сұлтанқызының «Әйел бақыты» бағдарламасына барып, сұхбат беріп келді. Талай байқау­лардың жеңімпазы атанды. 20-ға жуық шөбере, 25-ке жуық шөбере сүйіп отырған анамның өмір жасы ұзақ болсын деп тілейміз, – дейді Қайрат Нұрылдаұлы.

Р.Қарақызы «Ақ әжелер» ан­самб­ліне мүше болуға Жанат Шай­за­даеваның шақырғанын айтады. Ансамбль құрамында өнер көрсетіп, үлкен сахналарда ән шырқағанын үлкен жетістік санайды. Мұнан бөлек талай мәрте республикалық, облыстық, аудандық деңгейдегі байқаулардың жеңімпазы атанғанын айтты. Өмірі өнегеге толы аяулы жанның 2010 жылы Мемлекет басшысының Жарлығымен «Алтын алқа» иегері атанғанын да айтып өткеніміз жөн. Мұнан бөлек ауылдық кеңестің депутаты ретінде де ауылдың, ауданның дамуына үлес қосқан. Сәйкесінше партия органдарынан бірнеше рет Құрмет грамота, алғыс хат иеленген. «Сырдария ауданының 90 жылдығы» мерекелік меда­лімен марапатталған. Еңбек ар­дагері бәріне шүкіршілік етеді, «Ақ әжелер» ансамблінің мүшесі болып табы­латын заман­дастарына зор ден­сау­лық тілейді.