Тәртіпке бағынған құл болмайды

«Мен Мемлекет басшысы ретінде кәмелетке толмағандарға жасалған зорлық-зомбылықтың кез келген түріне қатысты жазаны күшейтуді талап етемін». Бұл – Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың биылғы Жолдауындағы сөзінен үзінді.

Иә, бала – болашағымыз, еге­мен­ елі­міздің ертеңі. Сол себепті де­ жас­өс­пірімдердің тәрбиесі, ла­й­­­ық­­ты тәлім алуы, мемлекет, ата-ана, қоғам тарапынан қорға­луы аса маңызды. Қазіргі таңда жасөс­пі­­­рім­­­дер зорлық-зомбылы­ғына қа­тыс­­­­­­ты деректерді жиі кезік­ті­ріп жүрміз. Жаңалықтар мен әлеу­­мет­тік желіні парақтай қалсаң, жан­түр­­­­­­шігерлік оқиғалардан көз сүріне­ді. Ең өкініштісі, бұндай олқы оқиғалардың басым көпшілігі мектеп жасындағы оқушылар, кішкен­тай бүлдіршіндерге қатысты болып отыр. Және зорлық-зомбылық құр­баны болғандардың көбісіне жау алыстан келмеген. Көп жағдай­­да көршісі немесе өгей ата-анадан түрлі деңгейдегі қорлауға тап бол­ған балалардың дені ажал құ­шып та жатыр. «Ауруын жасыр­ған өледі» демекші, халық хабардар болған жағдайларды жасырып-жабу­­­­дың қажеті де жоқ. Ал ондай күш көрсету мен зорлық-зомбы­­лық көріп өскен баланың ертеңі бұ­лың­ғыр әрі өмір бойы көргені тағ­ды­ры­на тамған дақ болып қалары анық.

Осы ретте халық педофилдер мен жасөспірімдерге түрлі деңгейде қы­сым көрсеткен азаматтарға қа­таң жаза тағайындауды талап етіп отыр. Бұл мәселе – Мемлекет бас­шы­сы­ның бақылауында. Биылғы Жолдауда бұл мәселені көтеріп, кәмелет­ке толмағандарға жасалған зорлық-зомбылықтың кез келген түріне қатысты жазаны күшейтуді тапсыр­ды. Әрине адал азамат пен тұғыр­лы тұлға болудың негізі бала күн­нен қалыптасатыны анық. Осы ретте егемен елдің ертеңіне айналар бүгінгі ұрпақ қауіпсіз, еркін, ештеңе­ден қорықпай өмір сүруі керек. Бұл туралы Президент «Жол, ғимарат, киім-кешек, азық-түлік, яғни барлығы балалар үшін қауіпсіз болуы керек. Сондай-ақ өскелең ұрпақтың психикалық саулығы – өте маңызды мәселе» деп атап өтті.

Сонымен қатар, білім беру ме­ке­мелеріндегі психологиялық қол­­­дау қызметін институционал­ды түр­де күшейту қажеттігін айтты.­ Ол үшін бірыңғай сенім теле­фо­­нын ұйымдастыру, қысымға тап бол­ған­­дарға көмек көрсетуге ар­нал­­­ған бағдарлама әзірлеу қажет­тігі­не тоқталды. Мемлекеттің басты бай­лығы – адам болса, оның нағыз «толық адам» атына сай тұлға болып қалыптасуында бала күнгі көр­ген тәрбиесі мен тәлімі маңыз­ды. Осы ретте балалар құқы­ғын қор­ғау жұмыстары жандандыры­ла түспек.

Жақында «АМАNАТ» партия­сының Мәжілістегі Фрак­ция­сы­ның жетекшісі Елнұр Бейсенбаев аталған мәселе төңірегінде пікір білдіріп, Премьер-министр мен Бас прокурорға жолдаған депутаттық сауалында бала құқығын қорғау мәселесін көтерді. Балалар көрген зәбір мен жантүршігерлік қылмыс көбейгенін айтқан ол халықтың еті мұндай қылмыстарға үйреніп кетпеуі керек екенін баса айтты. Е.Бейсенбаев соңғы кездері оқу­шыларды зорлау оқиғалары жиілеп кеткенін айтып дабыл қақты. Оның айтуынша, мұндай қылмыс жаса­ғандарға «бостандығын шектеу» деген жаза қолдану тиім­сіз. Сондай-ақ, қылмыскерді бостан­дық­қа жіберу – оған қайта қыл­мыс жасауға мүмкіндік беру деп білетінін жеткізді. Мәселенің бір ұшы қоғамның салғырттығына ке­ліп тиетінін тілге тиек еткен депу­тат мұндай қылмыскерлерді өмір бо­йы­на бас бостандығынан айырып, олар­ға медициналық кастрация жа­сау­ қажет екенін айтады.

А.МҰХАНБЕТҚАЛИ

Фото: ашық дереккөзден