Жедел коронарлы синдром

Жедел коронарлық синдромдар коронарлық артерияның кенеттен бітелуінен болады. Бұл тосқауылдың орналасуына және мөлшеріне байланысты тұрақсыз стенокардияны немесе инфарктты (миокард инфаркті) тудырады. Инфаркт – бұл қанмен қамтамасыз етілмегендіктен жүрек тінінің өлуі.

Жедел коронарлық синдроммен ауырған адамдарда әдет­те кеуде қуысының қысылуы немесе шаншып, қысып, тү­йіліп ауруы, ентігу, қара терге түсу және шаршау болады. Ауырсынудың сол қолыны, сол жақ иығы, жағы, мойнына берілуі болады. Кейде асқазан тұсының түйіліп ауыруы, жа­уырын аймағының түйіліп, шаншып ауыруы байқалады.Жоғарыдағы белгілер анықталған адамдар жедел түрде жедел жәрдем шақыруы керек, содан кейін 1 таблетка аспирин таблеткасын шайнауы керек.

Жүрек бұлшықеті оттегіне бай қанмен үнемі қамтамасыз етілуі керек. Аортадан жүректен шыққаннан кейін бірден тармақталатын коронарлық артериялар бұл қанды жеткізеді. Кез келген ұлпаның қанмен қамтамасыз етілмеуі ишемия деп аталады. Егер жеткізілім бірнеше минуттан көп қысқарса немесе үзілсе, жүрек ұлпасы өледі. Жүрек ұстамасы кезінде адам мазасызданып, терлеп, жақындап келе жатқан азапты сезінуі мүмкін. Еріндер, қолдар немесе аяқтар сәл көк түске айналуы мүмкін.

Жүрек ұстамасы жоқ, бірақ жасы 50-ден асқан және 2 немесе одан да көп қауіп факторлары бар адамдар үшін дәрігерлер әдетте инфаркт пен инсульттің алдын алу үшін аспириннің күнделікті мөлшерін аз мөлшерде қабылдауды ұсынады. Алайда, аспирин кейде асқазан ішек жолынан қан кету сияқты асқынулар тудыруы мүмкін, ал соңғы мәліметтер бұл инфаркт болмаған адамдарда аспириннің пайдасын теңестіруі мүмкін екенін көрсетеді.

Адамдар өмір салтына да өзгерістер енгізуі керек. Олар майсыз диетаны ұстанып, жаттығулардың мөлшерін көбейтуі керек. Көбірек жаяу жүру қажет. Қан қысымы немесе қант диабеті бар адамдар бұл бұзылыстарды бақылауда ұстауға тырысуы керек. Темекі шегетіндер темекіні тастауы керек. Салауатты өмір салтын қатаң қадағаласаңыз, өз денсаулығыңыз өз қолыңызда!

Айжан ЖАҚСЫЛЫҚОВА,
облыстық жедел жәрдем станциясының фельдшері

Фото: ашық дереккөзден