Әйтеуір, ауылда туып, қалада тұра­тындардың барлығы дерлік ауылды аңсап отырады. «...Ауылға барам, бәрі де туыс ол жақта, аңқылдайды олар, қарамайды олар бар-жоққа» деп әсем әнде айтылатындай, көбіміздің ауылға аңсарымыздың ауып тұратыны рас. Бәлкім, бізді ол жақ­қа қарай тартып тұратын Әдекеңдей қа­рапайым жандардың ақеден көңілі, жомарт жүрегі, ыстық ықыласы шығар?!

Әруақты ақын Шаһизада Әбдікәрі­м­овтің «Күн сайын адам болып өмір сүрген» атты эсселер кітабында ел аға­ларының бірі Нәжімадин Мұсабаев айтты деген бір әңгіме бар. Ол былай: «Баяғы заманда Найманның қабырғалы азаматының асында ел жақсылары оның тірісіндегі тағылымды істерін, ізгі қа­сиет­терін тергіштеп, болыс болса да, «орыс» болмағанын, биліктің буына піспегенін ризашылықпен айтып отырады. Сонда Абай «қара басын алып жүрген кісі болды ғой» деп қалады. Ақынның сө­зіне тіксінген төбе басыларының бірі «Абайжан-ау, ол не дегенің? Жәннатта жұпар бұйырғыр бауырымыз жамағаттың ардақтысы болды» дегенде, адамзаттың ойшылы әріден толғап: «Иықтағы бас­тың тұйыққа тірейтін кездері бар. Ман­саптың мінбесінде тұрсаң басың айна­лады, ха­лықтың қошеметіне апиындай елтисің, есіңді жоғалтасың, мақтау мен марапатқа марқайсаң, көзің мен көңіліңді шел басып, астамсып, абыройсыз істерге ұрынарсың. Құдай берген қара басты алып жүру оңай ма? Бұл адам пендешіліктен бойын аулақ салып, бесіктегі болмысынан айнымай, басын биік ұстаған екен дегенім ғой» деп түйіндепті. Алпыс жасқа келген арда азаматтың өмірінің мәні, осы әңгімеде айтылғандай, пендешіліктен бо­йын ау­лақ салуы, туабітті қалыптасқан кі­сі­лік келбетін жоғалтпауы және соның арқасында адамдардың алдында жүзінің ашық болуы деп ойлаймын.

Әдекең көпшілікке кісілік тұрпа­тымен, қарекет-қылығымен, бейнеті­мен жақты. Бейнетшілдігін айтқанда, оның қандай жұмысты болмасын күн ұзақ аттан түс­пей жүріп, сұрап тамақ ішпей жүріп ат­­қаратын тыңдырымды істеріне таң қал­­масқа болмайды. «Бұ­зау шапса – са­бан­ға дейін, сәй­гүлік шапса өкпесі күй­генше» деген­ді атам қазақ осындай жан­дар­ға қара­тып айтқан болар. Расында, кү­ніне бес уақыт намазға жығылмаса да мен оны пиғылы мен ниетіне, қам-қаре­­кетіне қарап нағыз мұсылман деп есеп­теймін. Ахмад Муснад деген ғұла­ма «нағыз мұсылман – өзгелерге тілі­мен де, қолы­мен де зиян тигізбеген адам» дейді. Қасиетті Құранда «Уа, Мұхаммед! Біз сені күллі әлемге (күллі жаратылысқа) теңдесі жоқ рахым ре­тінде жібердік» делінген. (Әнбия сү­ресі. 107-аят). Уақытында замандас­тары «Алла жерге енді отызыншы пай­ғамбарды жіберсе, ол Имам Ғазали болар» деп мойындаған осы ғұлама да «Мұсылман адам қоғамның әдепті азаматы: жұмыс орнында әріптестерімен жақсы қарым-қатынаста, тұрмыс-тірші­лікте көршісімен жақсы мәміледе болып, маңайындағыларды ізгілікке баулиды... Ол өзінің бұзық әрекеттерімен, теріс пиғылымен қоғамға ауыртпалық тү­сірмейді» деген.

Имандылығының арқасында Әдекең ай­мағына аты әйгілі көкпаршы, алапат күш иесі болған палуан Тәттібай ата­сының әулетін болашаққа жарасымды жалғап келеді. Ол жақсыларға жұғысып жүретін, табан ет-маңдай терімен тапқан адал несібесін қанағат етіп келе жатқан еңбекқор жан. Ал­пысқа келсе де әлі аттан түспей, шаруа­сын өзі дөңгелетіп келеді. Мансап қуып, көңілдері масайрап жүре­тін­дердің жоғары шенділер мен бай-бағ­ландардың алдында төңкерілген қазан астында жүргендей пүшәйман хал­де жүріп тапқанынан қарапайым ең­бек ада­мының бейнетпен тапқан нәпа­қа­сы­­ның берекесі артық болмаса кем емес.

Ә.Әбдібаев бүгінде ұзақ жылдар бір­неше шаруашылықтарды басқар­ған тәжі­рибелі маман, білікті басшы атанған. Әлі енші бөліспеген інісі Р.Мыр­забеков екеуі заманның ағымына қарай жеке ша­руашылық құрып, фер­мерлікпен шұ­ғыл­дануда. Ағайынды қос азаматтың бір-біріне деген жанашыр­лығын, шынайы пейілдерін көргенде іргелі әулеттің ын­ты­мағын берік ұстап келе жатқан бере­келі бірлігіне, тындырымды тірлігіне көңі­лің марқаяды.

Адуынды ақын Махамбеттің:

«Біз бір енеден бір едік,

Бір енеден екі едік.

Екеуіміз жүргенде,

Бір-бірімізге ес едік.

Бір енеден үш едік

Үшеуіміз жүргенде,

Толып жатқан күш едік.

Бір енеден бес едік

Бесеуіміз жүргенде,

Алашқа болман деуші едік.

Өтемістен туған он едік

Онымыз атқа мінгенде,

Жер қайысқан қол едік» дегені осы қос азаматқа қаратып айтыл­ған­дай.

Күнделікті адами қарым-қатынаста озық дәстүрлердің алтын тінін үзбей ең­бе­гімен ер атанудың рахатын бүгінгі орта­сына үлгі етіп келе жатқан да қатары қа­лың осындай қарапайым азаматтар.

«Ұяда не көрсең, ұшқанда соны ілер­сің» дейді халық даналығы. Әдекең мен Клараның ерлі-зайыпты өмірдегі бас­ты жетістіктері саналы ұрпақ тәр­биелеп, өсір­генінде дер едік. Үлкен баласы мем­лекеттік жауапты қызметте. Екінші ұлы аудандық құқық қорғау саласында абыройлы еңбек етіп келеді. 3 ұлдың ішіндегі дәрігер қыздары тұрмыста. Кенже ұлы да болашақ ден­саулық сақтау саласының маманы. Шүкіршілік, төртеуі де өз ортасына сый­лы, мәдениетті, ибалы азаматтар болып қалыптасқан. Бұларға қарап, пенденің төрт құбыласының тү­гел­денуі деген осы шығар деп те ойлаймын.

Д.Досжанның 2003 жылы жарық көр­ген «Әуезов тағдыры» деген кітабын­да кемеңгер М.Омарханұлының өмірінің соңғы жылдары Қожа Ахмет Яссауи мазарына зиярат жасағаны баяндалады. Сол сапарында Яссауи бабамыз жазушыға аян беріп, ке­йінгілерге «Тезек дүниені тере бер­месін, жар сүйсін, перзент сүйсін, пендеге ықылас-мейірімін бөліп берсін, тіршілік қызығынан бөлін­бесін» деген өсиет айтқанын жазады. Бүгінде алпысты алқымдаған Әділбай ағамыз – сопылықтың бастауында тұрған және өз заманында тұтас түркі жұртын жат діни ағымнан арашалап алып қал­ған пірәдардың осы өсиетін мүлтіксіз орындап келе жатқан арда азаматтың бірі. Мемлекеттің басты байлығы да ар-ож­данды ту еткен ақылды адамдар.

Мақаламның соңын ақын Амантай Шәріптің «Құбыла» ат­ты жина­ғы­ндағы өлеңінің «...Шиырып найза­ғай­мен қол қойдым да, Мөр бас­тым алтын күннен келісті ғып..» деген бірауыз шумағымен аяқтайын.