Тіршілік тынысы Tirshilik-tynysy.kz ақпараттық агенттігі
» » Қос орденді ұстаз есімі берілген

Қос орденді ұстаз есімі берілген

Аудан орталығы – Тереңөзек кентінде көше атауларының дені қоғам және мемлекет қайраткерлерінің есімімен аталады. Бүгін оқырмандар назарына кенттің орталық көшелерінің бірі саналатын Рақым Алшынбаев көшесі туралы мақала ұсынамыз.
Бұрынғы атауы Ф.Энгельс атанған көшеге 1993 жылы 27 қазанда кент әкімінің №25 ше­шіміне сәйкес Рахым Алшынбаев есімі бе­рілген. Қайта аталған көше кенттің А.Иманов, Д.Қонаев, Ә.Тәжібаев, С.Жәкеев атындағы кө­шелермен қиылысады. Орталық көшенің бо­йында білім ордасы №35 И.Тоқтыбаев атын­дағы мектеп-лицейі, кәсіпкерлік нысандары мен қырыққа жуық тұрғын үй орналасқан.
Рақым Алшынбаев кім болған деген сауалға келетін болсақ, ағартушы-ұстаз 1893 жылы ауданға қарасты Қарақасқа елді мекенінде дү­ниеге келген. Ол 1919 жылдан бастап ұзақ жыл бойы ұстаздық етеді.
Сол заманның балалары секілді Рақым Алшынбаев молданың алдынан өтеді. Бірақ көп ұзамай молданың оқытқанын құп көрмей, сол уақыттағы ірі сауда орталығы саналған Ала­месектегі екі жылдық орысша-қазақша мектепте оқып, бітіреді. Осы мектепте Рақым Алшынбаев мемлекет қайраткері Темірбек Жүрге­новпен бір сыныпта оқыған екен.
Қазан төңкерісінен кейін Р.Алшынбаев Уфа қаласындағы мұғалімдер семинариясына алғашқылардың бірі болып оқуға түседі. 1919 жылы семинарияны ойдағыдай бітіріп, Аламе­сектегі мектепте ұстаздық қызметін бас­тайды. Ол сүйікті мамандығы бойынша 1958 жылға дейін қызмет етеді. 1924 жылы Орынборда ашылған мұғалім­дердің алғашқы мәжілісінде С.Сей­фуллин­мен кездесіп, дәрісін тыңдайды.
Р.Алшынбаев Қызылорда облысында бір­қатар мектептерде ұстаздық етті. 1929 жылы ұйымдасқан «Азат» деген мектептің тұңғыш ұйым­дастырушысы да болды. Ұстаз деген атты құрметтеген, атына кір келтірмеген ұлт ағар­тушысы болды. Мамандығынан еш уақытта жалықпаған ұстаз бала тәрбиелеудің ыстығы мен суығына төзіп, ізгілікті жолда көп жыл тер төкті. Мыңдаған жастардың сауатын ашып, үл­кен өмірге қадам бастырды. Сауатсыздықты жою жөніндегі нәтижелі жұмыстары үшін мақтау қағаздарына ие болды.
Рақым Алшынбаев 1936-1937 жылдары бас­тауыш сыныптарға арнап «Қазақ тілінің грамматикасы» атты кітабын жазды.
1942-1949 жылдары Қызылорда қаласын­дағы педагогикалық училище мен институтта сабақ берді. 1950 жылы «Жәдігер» орта мектебінің директоры болды. Мұғалімдердің облыстық, республикалық съездеріне қаты­сып, тәжірибесімен бөлісті. 1946 жылы Рақым Алшынбаев «Халық ағарту ісінің озық қыз­мет­кері» атанды. 1950 жылы «Еңбек Қызыл Ту» орденімен, 1952 жылы ең жоғарғы награда «Ленин» орденімен, 1953 жылы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің «Құрмет грамотасымен» марапатталды. Қадірменді қарт осындай зор абыройға өзінің адал еңбегімен жетті.
Атақты ұстаз 40 жыл білім беру саласында еңбек етті. Осы жылдар ішінде ұстаздың алдынан шыққан шәкірттерінің 900-ге жуығы жоғарғы оқы орындарын бітіріп, түрлі мамандық иесі атанды.
Филология ғылымының докторы Аққал Хасенова, белгілі ақын-жазушылар Әбдікәрім Оңалбаев, Рахманқұл Бердібаев, Әбілмәжін Жұмабаев, Әбдіраш Жәмішев, журналистер Қалқабай Әбенов, Сақтапберген Әлжіков, әде­биет­шілер Мардан Байділдаев, Шәмшат Әлі­беков құрметті ұстаздың шәкірттері болған.
Ардақты ұстаз 1958 жылы зейнетке шықты. Бірақ көп жыл бойы ұстаздық еткен, бұл ма­мандық бойына сіңген көптің құрметтісі үйде оты­­рып қалған жоқ. Облыстық, аудандық оқу бөлімінде штаттан тыс инспектор болды. Мектептерге барып, жас ұстаздарға ақыл-кеңес беріп отырды.
1980 жылы 87 жасында дүниеден өткен ұлағатты ұстаздың өмір жолы мен атқарған қыруар істері кейінгі ұрпаққа үлгі-өнеге. Рақым Алшынбаевтың есімін мәңгі сақтау мақсатында кенттегі бір көше ұлағатты ұстаздың есімімен жиырма сегіз жылдан бері аталып келеді.

Бибісара ЖАНӘЛІ
23 қазан 2021 ж. 245 0