Керісінше сөз айтудың шебері

Абзал Жұбановты бала ке­зімізден білеміз. Ол кенттегі №35 орта мектепте оқыды. Біздер №36 орта мектептің түлегіміз. 1991 жылы оныншы сыныпты бітірген кезімізде аудандағы екі мектептің оқу­шы­лары маусым айында ауыл­шаруашылық жұмыстарына бар­дық. Ұстаздарымыз жетекшілік етіп, Ресейдің Астрахан облысы Харабалинск ауданының Са­сықкөл деп аталатын совхозға 3 күн пойызбен жүріп әрең жеттік. Волга өзенінің жаға­лауында ор­наласқан елді мекеннен керемет әсер алдық. Аты-жөні орысша қазақ азаматтары күтіп алып, екі вагонмен келген біздерді арнайы лагерьге орналастырды. Бір-бірімізбен шүйіркелесіп екі бөлек мектептің оқушылары болсақ та араласып, тату-тәтті ойнап-күліп бір ай бойы орыстың өлкесінде еңбек еттік. Таң ат­қанда егіс алқабына барып, 4-5 сағат егіс алқаптарындағы қызанақтарды арам шөптерден отадық.

Күн төбеге көтерілгенде бә­ріміздің мазамыз кетіп, шаршап-шалдығатынбыз. Бірі­мізді шөл қысса, бірімізді жалқаулық басатын. Сонда арамыздағы әзіл­қой балалар Абзалды ортаға алатын. Абзалдың кез келген сөзді керісінше айта алатынын сол кезде білдік. Алдымен оған күдікпен қарап, арнайы зерттеу жүргізгеннен кейін көзіміз жеткенде мәз болатынбыз. Ортада отырған Абзалға кезек-кезек әрқайсысымыз неше түрлі сөздер айтып, сынап алатынбыз. Әрі-беріден күрделі сөз­дерді айтуға тырысып, оны өзімізше топырақтың үстіне жазып, тексерген сыңай танытып жүрдік. Дұрыс айтатынына көзіміз жеткенде таңқалысып, оның қабілетіне риза болатынбыз.

Арада отыз жыл уақыт ө­т­кенде Абзалмен қайта хабар­ласып, оның осы ерекшелігі әлі де сақталған ба деп қызы­ғу­шылық танытқанымызда:
– Әрине, мен әлі күнге дейін кез келген сөзді керісінше айта беремін. Жалпы сөзді керісінше айтуды мектепке барған 6-7 жасымда бастадым. Ол үшін арнайы дайындықтан өтіп, үйрен­дім деп айта алмаймын. Көз алдыма сөзді елестетемін де айта беремін, – дейді бүгінде үш ба­ланың әкесі атанған Абзал Жұ­банов.

Мұндай айрықша қабілетке кез келген адам ие бола алмайды. Қысқа сөздерді керісінше айтуға болар, дегенмен де күр­делі сөз­дерді ойланбастан ке­рісінше айту үшін қабілет керек.

Аудандық емханада 11 жылдан бері әлеуметтік қызметкер болып қызмет ететін Абзалдың бұл ерекшелігі оның жұмыс ба­рысында көмегін тигізіп жүр­генін айтады. Мүмкіндігі шек­теулі адам­дармен, балалармен жұмыс істегенде олардың кө­ңіл­дерін көтеру үшін айтып отыр­ған сөздерін керісінше айтып, жа­быр­қаған көңілді өзгер­тудің тә­сіліне айналдырып жіберу – оның үйреншікті әдеті.

– Осы күні жолдастарымыз­бен отырыста отырғанда ме­ні орталарына алып, әлі де сы­нақтан өткізіп жатады. Ба­ла кезіміздегі қызықтарды еске алып, тұтас сөйлемдерді кері­сін­ше айтуымды сұрайды. Сон­да мені тура бөтен тілде сөй­легендей әсер алып, өзімізше мәз боламыз. Айналаңа осындай ерекшелігіңмен көтеріңкі көңіл сыйлағанның өзі ғанибет емес пе?! – дейді Абзал Жұбанов.

Абзалдың мұндай қабілеті балаларына берілмегенімен, ор­таншы қызы Ақниет солақай кө­рінеді. Оның сол қолымен сурет салып, барлық тіршілігіне сол қолы икемге келетінін ата-анасы туған кезінен-ақ байқаған. Бұл да болса ерекше адамның жаратылысы ұрпақтан-ұрпаққа сан қырынан берілетінінің дәлелі бол­са керек.

Бибісара ТАҢАТАРҚЫЗЫ