Зарема Шаукенова: Президент экономикалық мәселелерге ерекше назар аударды
Қазақстан әлеуметтанушылары ассоциациясыныңжетекшесі, ҚР ҰҒА академигі Зарема Шаукенова Мемлекет басшысының «Ана тілі» газетіне берген кең көлемді сұхбатына қатысты пікір білдірді, деп хабарлайды baq.kz.
Тоқаевтың экономикалық мәселелерге ерекше назар аударып, елдің экономикалық әлеуетін нығайтуды басты мақсат ретінде белгіледі. Ол өткен жылы Қазақстанда тұрғын үй құрылысы, әлеуметтік (мектептер, балабақшалар, денешынықтыру-сауықтыру кешендері) жәнеинфрақұрылымдық нысандарды (7 мыңшақырым автомобиль жолдары, үш қаланыңәуежай терминалдары) салу, өңдеуөнеркәсібінің қарқынды дамуы, сондай-ақсоңғы жылдардағы рекордтық көлемдегі астықөнімін алу сияқты жетістіктерге қолжеткізілгендігін атап өтті. Сонымен қатар, экономика саласыныңбірқатар жетістіктерімен қоса, Президент ЖІӨ-нің шамамен 4% деңгейіндегі жеткіліксіздеңгейде қарқынды өсуі және оны жеделдетуқажеттілігі, теңге бағамына байланыстыпроблемаларды, үкіметтің экономикалықблогының нақты істерінің жеткіліксіздігі сынды өзекті мәселелерге назар аударып, егжей-тегжейлі тоқталып өтті. Жасалған сынның негізі бар, себебі бірнеше бағыттағы жетістіктергеқарамастан, макроэкономикалық жағдай (өткенжылы да) жалпы алғанда да, Президент 2029 жылға мақсатты деп белгілеген міндеттер мен көрсеткіштер тұрғысынан да әлі де қолайсызболып отыр, - деді ол.
Соңғы бес жылда, 2020 жылдан 2024 жыларалығында, ЖІӨ өсуінің орташа қарқыны тіпті3%-ға жетпейді, бұл Қазақстанның алдыңғықатарлы дамуы үшін жеткіліксіз. Қазіргіэкономикалық өсу динамикасы Президент өткен жылдың басында қойған жылына кемінде6% өсім қарқынына жету мақсатынаналшақтау, ол 2029 жылға қарай ЖІӨ-ніңдолларлық көлемін екі есе ұлғайтып, оны 450 млрд долларға жеткізілуі тиіс. Бұл мақсатқа қолжеткізуге теңгенің жеделдеген девальвациясыда кедергі келтіруде, ол долларлық ЖІӨ көлеміне қысым жасап, теңгенің долларменсалыстырғанда құнсыздануы себебінен оны төмендетуде.
Осылайша, экономикада қазіргі таңда 2029 жылға дейін негізгі мақсатты көрсеткіштергеқол жеткізуді қиындата түсіп жатқан маңызды мәселелер – атап айтқанда, ЖІӨ-ні 450 млрд. долларға дейін ұлғайту ғана емес, соныменқатар Ұлттық қордың көлемін 100 млрд. долларға дейін жеткізу (қазіргі 60 млрд. доллардан) және шетелдік инвестицияларды150 млрд. доллар көлемінде тарту мәселелері тұр. Қазіргі жағдайда және өткен жылғыкөрсеткіштермен бұл мақсаттарға қол жеткізукүмән тудырады. Осы орайда Президент Қ.К. Тоқаевтыңэкономиканы дамыту жоспары туралы айтқансұхбатының бөлігі ерекше назар аударуғатұрарлық. Бұл жоспарлар өте ауқымды жәнеөндірістік инфрақұрылымды, әсіресеэнергетикалық (үш АЭС салуға дейін) жәнекөлік инфрақұрылымын жаппай дамыту, экономикалық өсім үшін маңызды болыптабылатын мұнай өндіруді кеңейту жобалары, өңдеу өнеркәсібінің, соның ішінде соңғыжылдары қарқынды дамып келе жатқанмашина жасау саласының озық дамуы, сондай-ақ құрылыс саласының жоғарықарқынын сақтау секілді шараларды қамтиды, - дейді Зарема Шаукенова.
Оның айтуынша, Мемлекет басшысы Қазақстанэкономикасы үшін жаңа даму ошағына, атапайтқанда, креативті және цифрлықэкономикаға, жасанды интеллектті дамытуғажәне әлемдік озық үрдістерге сәйкес келетінбасқа да бағыттарға ерекше назар аударып отырғанын атап өткен жөн.
Бұл бағыттар елдіңболашақтағы табыстылығы мен бәсекегеқабілеттілігін анықтайтын болады. Тиістісалаларды дамытудың негізі қазірдің өзіндеқалануда, оның ішінде жаңа білім беру жобалары мен бағдарламаларын белсендідамыту, сондай-ақ жаңа оқу орындарын ашуарқылы іске асырылуда. Қазақстан экономикасының өзектіүрдістерге және заман талаптарына сайдамуға бағытталуы оптимизмге негіз бередіжәне алға қойылған амбициялық мақсаттарғақол жеткізілетіндігіне сенім сыйлайды. Бұл дамудың нәтижелері әрбір отбасының және еліміздің әрбір азаматының әл-ауқатына оң әсер етеді деп сенеміз, - деді.
Фото: None
