Осы орайда аудандық қоғам­дық даму бөлімінің мәжіліс залында Сырдария ауданының статистика басқармасының бас­­­шысы Сейілхан Төлегенов бас­пасөз брифингін өткізіп, баспа­сөз мамандары мен тұр­ғындарға түсіндірме жұмыс­тарын жүргізді.

– Ауыл шаруашылығы сана­ғы – бұл еліміздің аграрлық секторының құрылымы, ресурс­тары мен жай-күйі туралы өзекті әрі сенімді деректерді алуға мүмкіндік беретін ауқымды статистикалық байқау. Санақ деректері тиімді мемлекеттік саясат құру, ауылшаруашылығы өндірушілерін қолдау, азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету және халықаралық мін­деттемелерді орындау үшін қажет. Санақ жүргізу және оның мерзімдері туралы шешімді Үкімет Мемлекет бас­шысының тапсырмасы бойын­­ша қабылдады. Оны өткізу мерзімі ауыл шаруа­шылығы жұмыстарының мау­сым­дылығын және ауыл шаруашылығы жы­­лы­­­ның қоры­тындылары бойын­­­­­ша өзекті деректерді алу қажеттігін ескере отырып таңдал­ған, – деді С.Төлегенов.

Осы орайда аталған санақ жұмыстары алдымыздағы тамыз айының 1-нен бастап 20 қазан аралығында өтетінін айта кету орынды. Санақ жұмыс­тары екі кезең бойынша жүргізіледі. Бірінші кезең – онлайн-сауалнама 1-31 тамыз аралығында sanaq.gov.kz сайтында өтеді. Ол кезде тұрғындар санақ парақтарын өз бетінше толтыратын болады. Ал екінші кезеңде санақшылар үй-үйді аралап, сұрақ қою арқылы мәлі­меттерді толықтырады. Екін­­ші кезең 20 қыркүйек пен 20 қазан аралығында жүргізіледі.

Санаққа дайындық жұм­ыс­­тары бір жарым жыл бұрын бас­талған еді. Санақ басталғанға дейін, яғни 1-30 маусым ара­лығында респонденттердің тізі­мін нақтылау үшін өңіріміздің 3 қаласында үй шаруа­шы­лық­тарын алдын ала аралау өтуде. Жоспарлы жұмыстарды ойдағыдай өткізу мақсатында Үкімет деңгейінде арнайы комиссия құрылған. Осы уақыт ішінде қажетті нормативтік-құқықтық актілер бекітіліп, жер­­гілікті атқарушы және ор­та­лық мемлекеттік органдар жұ­мыл­дырылды. Айта кетейік, өткен жылы пилоттық ауыл шаруа­шылығы санағы бірнеше ауыл­­дық округте өткізілді. Оның ішінде біздің ауданға қарасты А.Тоқ­мағамбетов ауы­лында да өтіп, ақпараттық жүйе мен әдіс­наманы, дала жұмыс­тарын жүргізудің ұйым­дастырушылық ерек­шелік­тері сыналған болатын.

Жалпы БҰҰ Азық-түлік және ауыл шаруашылығы ұйымының ха­лықаралық ұсыныстарына сәйкес, ауыл шаруашылығы сана­ғы әр 5-10 жыл сайын жүргізіліп отыруы тиіс. Десек те елімізде бұған дейін бұндай санақ жұмыстары 2006-2007 жылдары ғана жүргізілген. Ол кезде санақ екі кезеңде, өсімдік және мал шаруашылығы бойынша жүргізілді. Ал биыл бұл жұмыстар бір мезетте атқарылатын болады.

– Санақ өңіріміздің 7519-дан аса үй шаруашылығын және 2693-ке жуық ауыл шаруа­шылығы өндірушілерін қам­­туды жоспарлап отыр. Санақтан онлайн түрде өтуді ың­ғайлы ету үшін жергілікті әкім аппараттары мен аудандық статистика бөлімшелерінің ғима­раттарында өзіне-өзі қызмет көрсету аймақтары ұйым­дас­тырылады. Сондай-ақ қа­уіп­­­­сіздікті басты талап ете отырып, біздің интервьюерлердің атри­буттар – бейсболка, жа­мыл­­ғы, ауылшаруашылық сана­­ғының символикасы бар портфель, планшет және QR коды бар куәлік екенін еске сала кетейік. Ұлттық статистика бюросы алынған дерек­тердің құпиялығына және оларды қатаң статистикалық мақсат­тарда пайдалануға кепіл­дік беретінін атап өткім келеді. Деректер салық немесе басқа мемлекеттік орган­дарға беріл­мейді, – деп атап өтті Сыр­дария ауда­нының ста­тистика басқар­ма­сының басшысы Сейілхан Төлегенов.

Айта кетейік, санақ бойын­ша кеңес алу үшін азаматтар «sanaq.gov.kz» сайтында sanaq-Myrza виртуалды көмек­шісіне немесе 1446 байланыс орта­лығына жүгіне алады. Ал ұлттық ауыл­­шаруашылығы са­на­ғы аяқтал­ғаннан кейін 2025 жылғы желтоқсанда санақтың алдын ала нәтижелері жарияланса, соңғы жиынтық деректер мен ана­литикалық есептер Ұлттық статистика бюросының сайтында көпшілікке 2026 жылы ұсынылады.