Әлбетте, үшінші отырыстың Жайық жағасында өтуі тегіннен тегін емес. Бұл жер әйгілі Сарайшық қаласына жақын орналасқан әрі Ұлық ұлыстың, кейін Қазақ хандығының маңызды әкімшілік және сауда орталығы болғаны тарихтан белгілі. Ұлы Жібек Жолының бо­йында тұрған қала бір кездері айрықша геостратегиялық рөл атқарған. Батыс пен Шығыстың экономикалық, саяси, мәдени қарым-қатынасына ерекше ықпал еткен. Атақты хандар ордасын тігіп, ел билеген. Бірқатары Сарайшықта мәңгілік мекенін тапқан. Тарихшылардың зерттеуіне сүйен­сек, Қазақ хандығын қуатты мемлекетке айналдырған Қасым хан сол қалада жерленген. Бір сөзбен айтқанда, Сарайшық – төл шежіремізде айрықша орны бар киелі шаһар.

Сөз басын көне тарихтан бастаған Мемлекет басшысы халықтың береке-бірлігін сақтаудың аса маңызды екеніне тоқталды. Бұл тұста әрине тарихты, тарихи тұлғаларды ұлықтаған жөн. Десек те тарихты жер-жерге тартып, жерлесінің, ата-бабасының есімін ұлықтауды сұрап, ескерткіш қойып, көше атауын орынсыз ауыстыру дұрыс емес. Бұл тұста Президент «Ұлт жылнамасы елді біріктіретін фактор болуға тиіс... Қазақты бөліп-жаруға болмайды. Біз жалпыұлттық деңгейде ойлауға ұмтылуымыз керек. Мысалы, әрбір қазақ ата-бабасын құрметтейді, рухына тағзым етеді. Сондықтан шежіре біздің мәдени кодымыздың ажырамас бөлігіне айналған. Бірақ біз тек қана осы түсінікпен шектеліп қалмауымыз қажет. Ең бастысы, бұл мәселені ешқашан саясатпен араластыруға болмайды. Соңғы кезде ата-бабасының, жерлесінің есімін ұлықтауды сұрап, ұжымдық хат жазу әдетке айналып барады. Атасына ескерткіш қоюды, көшеге атын беруді өтінетіндер көбейді. Бұл – жағымсыз жағдай. Мұндай ұстанымдар еліміздің біртұтас идеологиялық кеңістігіне зиян келтіреді. Ұрпақ тәрбиесіне кесірін тигізеді» деп нақты айтып өтті. Яғни ономастика саласында белгілі тарихи тұлғалармен қатар жалпыұлттық құндылықтар назардан тыс қалмауы керек. Бұл бүгін үшін де, келешек үшін де маңызды.

Мемлекет басшысы қай кезде болсын тіл мәселесін назардан тыс қалдырған емес. Ұлттық құрылтайдың кезекті отырысында да аталған мәселе көтеріліп, қазақ тіліне деген сұраныстың жыл санап артып отқаны тілге тиек етілді. Ұлт тәрбиесі мен ұлттың тіл мәселесін ұдайы алдыңғы қатарда ұстайтын Президент жастарды кітап оқуға баулудың маңызын атап өтті. «Сонда жаппай кітап оқитын ұлтқа айналамыз» деді Қасым-Жомарт Кемелұлы. «Кітапхана – мемлекеттің, ұлттың негізгі жады. Еліміз үшін құнды тарихи деректер мен материал­дар­дың дені кітапханада сақталады. Сондықтан кітап­хана ісін да­мытуға бей-жай қарауға болмайды. Кітап оқырманға қол­жетімді болуы керек. Өздеріңізге мәлім, мен былтыр Түркістанда өткен құрылтайда елімізде тәулік бойы жұмыс істейтін заманауи кітапхана салу туралы айттым. Ондай кітапханалар көптеген елде бар» деді Президент. Мемлекет басшысының тікелей тапсырмасына сай қазіргі таңда көптеген елді мекенде лайықты жұмыс үйлестірілді. Атап айтар болсақ, аудандағы орталық­тандырылған кітапхана да тәулік бойына оқырман қауымға қалт­қысыз қызмет етеді.

Келесі мәселе – ұлттық біре­гейлікті нығайту. Бұл тұста әз-Наурызды лайықты түрде атап өту, ұлт­тық киімді күнделікті қолданысқа енгізу, ұлттық құндылықтардың мәр­тебесін көтеріп, мазмұнын байыта түсу туралы сөз қозғалды. Әсіресе Мемлекет басшысы қара киініп, тұмшаланып жүретін адамдардың көбейгенін айтып, қазақ дәстүрінде қара киінудің болмағанын, дінге дұрыс бағытта, дұрыс көзқараста болудың маңыздылығын атап өтті. Қазіргі таңда көп талқыға түсіп жүрген қыз алып қашу, көп әйел алудың дәріптеуге келмейтін нәрсе екені де тілге тиек етілді. Бұндай жағдайларды Мемлекет басшысы «мүлдем ақтауға болмайтын заң­сыздық, қараңғылық, масқара тірлік» деп бағалады. Расында, «Дәстүрдің озығы бар, тозығы бар» деп атам қазақ бекер айтпаған. Заманына қарай адамы екені де бесенеден белгілі. Ендеше ұлттық құндылықты биік ұстап, жат әдеттен бойды аулақ ұстау, келешек ұрпаққа түзу тәлім-тәрбие қалдырудың ма­ңызы зор. Мемлекеттік нышандарды түбегейлі өзгертуге қатысты халық арасындағы сын-пікірлерден де ха­бардар екенін білдірген Қасым-Жомарт Тоқаев «Жұртымыздың өзіне ғана тән ерекшелігі бар. Біз осы мәдени кодымызды сақтап, бабалар жолымен жүруіміз керек» деп нүкте қойды.

Нашақорлық, насыбай ату, лудомания, вандализм, ысырапшылдық – бұл қазіргі заманның «бес дұшпаны» болып тұр. Ұлттық құрылтайда бұл мәселелерге де арнайы тоқталып өтілді. Нақтырақ айтсақ, аталған кеселдер елді дамытпайтын, өсу мен өнуді кенжелететін қауіпті құбылыс. Әсіресе жастардың зиянды әдетке жақын болуы көңілді қынжылтады. Осы ретте осындай қоғам дертімен күресу қажеттігі нақтылай айтылды. Ал жарқын болашақ пен кемел келешек үшін бұндай маңызды жұмысқа зиялы қауым, ақпарат құралдары, үкіметтік емес ұйымдар, барлығы біркісідей жұмылуы қажет. Себебі бұл – ұлт болашағына тікелей қатысты мәселе.

Одан кейін халықтың әл-ауқатын көтеру бағытындағы бірқатар атқа­рылуы тиіс мәселелерге тоқталып өткен Президент одан бөлек бюджет қаржысын үнемдеуді де күн тәртібінде қарады. Барлық пікірді қорытындылаған Қасым-Жомарт Кемелұлы ұлттың жаңа келбетін айқындайтын негізгі құндылықтарға тоқталып өтті. Тәуелсіздік пен отан­шылдық, бірлік пен ынтымақ, әділдік пен жауапкершілік, Заң мен Тәртіп, еңбекқорлық пен кәсіби біліктілік, жасампаздық пен жаңашылдық қағи­даларына тоқталып өтіп, «Адал адам – Адал еңбек – Адал табыс» – бір-бірінен ажырамайтын ұғымдар. Осы үш тағанды озық әрі табысты елге айналудың бас­ты кілті деуге болады. Балалар мен жастарды тәрбиелеп, олардың бойына осы озық құндылықтарды сіңіруге айрықша көңіл бөлінуі керек» деді. Расында, қағидамыз – әділдік, тірегіміз – жауапкершілік, мақсатымыз – өрлеу. Еліміз осы құндылықтарды берік ұстана отырып, даму көкжиегін сөзсіз кеңейте түспек. Ал әрбір адал адам адал еңбегімен адал табысқа жетеді.