Оңтайлы нарық және тауар транзиті
«Өткен жылғы маңызды оқиға «Еуразиялық экономикалық жол» декларациясының қабылдануы болды. Бұл құжат еуразиялық кеңістіктегі алдағы 5 жылға арналған интеграциялық үдерістердің негізгі бағыттарын айқындайды. Декларацияны іске асыру біздің экономикамыздың дамуы үшін жағдай жасауға мүмкіндік береді. Нақты экономикалық жобаларды іске асыру үшін барынша күш салу қажет», деді Премьер-министр.
Үкімет басшысының айтуынша, ЕАЭО Шығыс пен Батыстың, Солтүстік пен Оңтүстіктің қиылысында орналасқан, бұл – осы аймақты бәсекелестікке қабілетті ететін негізгі артықшылық.
«Қазақстан транзиттік көлік инфрақұрылымын дамытуға ерекше мән береді. Кейінгі 15 жылда еліміз осы мақсаттарға 35 млрд доллардан аса қаражат бөлді. Ляньюньган қаласында логистикалық орталық, «Қорғас» құрғақ порты, «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» транзиттік магистралі, Қытайдан Иранға теміржол дәлізі іске қосылды. Каспий теңізінің «Құрық» және «Ақтау» порттарына жаңғырту жүргізілді», деді Әлихан Смайылов.
Ол сондай-ақ «Бақты – Аягөз», «Дарбаза – Мақтаарал» жаңа теміржолдарының, «Алматы» стансасының айналма жолының құрылысы басталғанын және «Достық – Мойынты» учаскесінде екінші жолдар салынып жатқанын айтты.
Сонымен қатар Қытайдың Сиань қаласында қазақстандық терминалдың құрылысы басталды. Ресей, Түрікменстан, Үндістан және Иран тараптарымен бірлесіп, Солтүстік-Оңтүстік дәлізінің шығыс бағытын синхронды дамыту бойынша жұмыстар жүргізіліп келеді.
«Біз елдеріміздің халықаралық дәліздерінің, логистикалық терминалдары мен өткізу пункттерінің өткізу қабілетін одан әрі арттыру маңызды деп санаймыз. ЕАЭО-ның барлық елдерін транзиттік-көліктік инфрақұрылымды дамыту жөніндегі бірлескен жобаларды іске асыруға шақырамын», деді Премьер-министр.
Сонымен қатар ол өнеркәсіптік кооперациядағы ынтымақтастықты нығайту мақсатында биылдан бастап бірлескен жобаларға қаржылай көмек көрсету тетігі іске қосылатынын айтты. Бұл стратегиялық жобаларды іске асыруға, бизнес бастамаларын тиімді ілгерілетуге, өзара инвестицияларды арттыруға және жаңа жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік береді.
«Ірі өнеркәсіптік кооперациялық жобаларды іске асыру ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің технологиялық әлеуетін дамытуды қамтамасыз етеді. Бірлескен бастамаларды қаржылық қолдау құралдарын одан әрі кеңейту маңызды деп санаймын», деді Әлихан Смайылов.
Үкімет басшысы «төрт бостандықты» және ЕАЭО туралы шарттың базалық қағидаттарын іске асыру интеграциялық бірлестіктің іргетасы болып қала беретінін атап өтті.
«Біздің экспорттаушылар көбіне жасырын шектеулерге тап болады. Сондықтан біз үшін төрт бостандықтың бірі – тауарлардың қозғалыс еркіндігін іске асыру мәселесі өзекті болып қала береді. Жалпы кедергісіз нарықты қалыптастырып, үшінші елдерге тауарлардың кедергісіз транзитін қамтамасыз ету қажет. Бұған барлық негізгі үдерістерді цифрландыру септігін тигізуге тиіс», деп атап өтті Үкімет басшысы.
Премьер-министрдің айтуынша, өткізу нарықтарын кеңейту тұрғысынан халықаралық күн тәртібі маңызды. Сондықтан өзара экономикалық қызығушылық тудыратын үшінші елдермен және халықаралық ұйымдармен диалогті жандандыру маңызды.
«Серіктестер біздің артықшылығымызды білуі керек. ЕАЭО-ның жекелеген инфрақұрылымдық жобаларына қатысуға үшінші елдерді тарту маңызды. Комиссия мүдделі елдерді тарта алатын жобалар тізімімен жұмыс істеуі керек», деді Әлихан Смайылов.
Қорытындылай келе, ол Дүниежүзілік банктің болжамына сәйкес 2024 жылы әлемдік экономиканың өсу қарқыны баяулап, 2,4%-ға дейін төмендеуі жалғасатынын атап өтті.
«Ұлттық деңгейде де, ЕАЭО ауқымында да сын-қатерлерге бейімделе білу – бүгінгі таңда ұйымымыздың табысты жұмысының маңызды факторы», деп атап өтті Премьер-министр.
Отырыс қорытындысы бойынша қатысушылар бірқатар тиісті құжатқа қол қойды.
Үкімет басшысының айтуынша, ЕАЭО Шығыс пен Батыстың, Солтүстік пен Оңтүстіктің қиылысында орналасқан, бұл – осы аймақты бәсекелестікке қабілетті ететін негізгі артықшылық.
«Қазақстан транзиттік көлік инфрақұрылымын дамытуға ерекше мән береді. Кейінгі 15 жылда еліміз осы мақсаттарға 35 млрд доллардан аса қаражат бөлді. Ляньюньган қаласында логистикалық орталық, «Қорғас» құрғақ порты, «Батыс Еуропа – Батыс Қытай» транзиттік магистралі, Қытайдан Иранға теміржол дәлізі іске қосылды. Каспий теңізінің «Құрық» және «Ақтау» порттарына жаңғырту жүргізілді», деді Әлихан Смайылов.
Ол сондай-ақ «Бақты – Аягөз», «Дарбаза – Мақтаарал» жаңа теміржолдарының, «Алматы» стансасының айналма жолының құрылысы басталғанын және «Достық – Мойынты» учаскесінде екінші жолдар салынып жатқанын айтты.
Сонымен қатар Қытайдың Сиань қаласында қазақстандық терминалдың құрылысы басталды. Ресей, Түрікменстан, Үндістан және Иран тараптарымен бірлесіп, Солтүстік-Оңтүстік дәлізінің шығыс бағытын синхронды дамыту бойынша жұмыстар жүргізіліп келеді.
«Біз елдеріміздің халықаралық дәліздерінің, логистикалық терминалдары мен өткізу пункттерінің өткізу қабілетін одан әрі арттыру маңызды деп санаймыз. ЕАЭО-ның барлық елдерін транзиттік-көліктік инфрақұрылымды дамыту жөніндегі бірлескен жобаларды іске асыруға шақырамын», деді Премьер-министр.
Сонымен қатар ол өнеркәсіптік кооперациядағы ынтымақтастықты нығайту мақсатында биылдан бастап бірлескен жобаларға қаржылай көмек көрсету тетігі іске қосылатынын айтты. Бұл стратегиялық жобаларды іске асыруға, бизнес бастамаларын тиімді ілгерілетуге, өзара инвестицияларды арттыруға және жаңа жұмыс орындарын ашуға мүмкіндік береді.
«Ірі өнеркәсіптік кооперациялық жобаларды іске асыру ЕАЭО-ға мүше мемлекеттердің технологиялық әлеуетін дамытуды қамтамасыз етеді. Бірлескен бастамаларды қаржылық қолдау құралдарын одан әрі кеңейту маңызды деп санаймын», деді Әлихан Смайылов.
Үкімет басшысы «төрт бостандықты» және ЕАЭО туралы шарттың базалық қағидаттарын іске асыру интеграциялық бірлестіктің іргетасы болып қала беретінін атап өтті.
«Біздің экспорттаушылар көбіне жасырын шектеулерге тап болады. Сондықтан біз үшін төрт бостандықтың бірі – тауарлардың қозғалыс еркіндігін іске асыру мәселесі өзекті болып қала береді. Жалпы кедергісіз нарықты қалыптастырып, үшінші елдерге тауарлардың кедергісіз транзитін қамтамасыз ету қажет. Бұған барлық негізгі үдерістерді цифрландыру септігін тигізуге тиіс», деп атап өтті Үкімет басшысы.
Премьер-министрдің айтуынша, өткізу нарықтарын кеңейту тұрғысынан халықаралық күн тәртібі маңызды. Сондықтан өзара экономикалық қызығушылық тудыратын үшінші елдермен және халықаралық ұйымдармен диалогті жандандыру маңызды.
«Серіктестер біздің артықшылығымызды білуі керек. ЕАЭО-ның жекелеген инфрақұрылымдық жобаларына қатысуға үшінші елдерді тарту маңызды. Комиссия мүдделі елдерді тарта алатын жобалар тізімімен жұмыс істеуі керек», деді Әлихан Смайылов.
Қорытындылай келе, ол Дүниежүзілік банктің болжамына сәйкес 2024 жылы әлемдік экономиканың өсу қарқыны баяулап, 2,4%-ға дейін төмендеуі жалғасатынын атап өтті.
«Ұлттық деңгейде де, ЕАЭО ауқымында да сын-қатерлерге бейімделе білу – бүгінгі таңда ұйымымыздың табысты жұмысының маңызды факторы», деп атап өтті Премьер-министр.
Отырыс қорытындысы бойынша қатысушылар бірқатар тиісті құжатқа қол қойды.
Фото:018.kz