Психолог оқушының үлгерімі не себептен нашарлайтынын айтты
Күнделіктегі нашар бағалар баланың негізгі білімді меңгермегенін немесе болашақта жоғары нәтижелерге қол жеткізе алмайтынын білдірмейді. Дегенмен, баланың үлгерімі төмендеп кетсе, онда бірқатар проблемалар бар екенін көрсетеді, деп хабарлайды Egemen.kz.
Психолог Анастасия Екушевская «Известия» басылымына баланың оқу үлгерімінің төмендеу себептерін айтып, жағдайды түзетуге қатысты кеңес берді.
Оның пайымынша, мектеп аттестатындағы бағалар баланың табысты кәсіби болашағына кепілдік бермейді.
«Кейбір отбасыларда оқудағы табыс маңызды көрсеткіш және басымдық ретінде қарастырылса, кейбір отбасылар жеке қасиеттері мен шығармашылықты дамытуға көңіл бөледі. Ең пайдалы әдіс – тепе-теңдікті ұстау: балалардың білуге құмарлығы мен тәуелсіздігін қолдай отырып, білімнің құндылығын үйрету маңызды», дейді маман.
Ол баланың оқуға деген қызығушылығын бірнеше себеппен жоғалтуы мүмкін екенін атап өтті. Ең жиі кездесетіні – дұрыс ұйымдастырылмаған оқыту жүйесі, онда мұғалім балаға назар аудармайды және түсініксіз материалдармен жұмыс істейді. Нәтижесінде балалар жаңа білімнің құндылығын мен оны болашақта қалай және қайда қолдануға болатынын білмейді, нәтижесінде оқуға деген ынтасы мен қызығушылығы төмендейді.
Оқу процесінің сапасын айтарлықтай нашарлататын факторлардың тағы бірі - төмен бағаға қатысты бағаларға үйдегі жанжалдар, бұл оқуды теріс қабылдауға және өзін-өзі тежеуге әкеледі.
«Үздік оқушы жақсы, нашар оқитындар жаман деген көзқарас балалардың дамуына кері әсерін тигізуі мүмкін. Бұл тәсіл адамның құндылығын төмендетеді. Бұл балада шартты өзін-өзі бағалаудың қалыптасуына әкелуі мүмкін, ол кезде баланың өзіне деген сенімділігі бағалауға тікелей байланысты болып қалады. Мұндай жағдайда төмен баға алған балалар өзін төмен санау сезімінен зардап шегуі мүмкін. Бұл ретте балаларды жетістігін де, сәтсіздігін де адекватты түрде қабылдауға үйрету, оның өсу мен даму мүмкіндігін көру маңыздырақ», - деді психолог.
Ешбір жағдайда ата-аналар анда-санда күнделікке түсетін төмен бағаға дабыл қағуға болмайды, өйткені олар сабаққа назар аудармай қалуы немесе шаршап жүруі мүмкін. Десе де, баланың сәтсіздіктерін де елемеуге болмайды.
«Егер нашар бағалар жүйелі құбылысқа айналса және бала кенеттен мінез-құлқын өзгертсе, депрессияға ұшыраса немесе агрессивті болса, бұл оның өз бетінше жеңе алмайтын қиындықтары бар екендігінің айқын белгісі», - деп түсіндірді маман.
Оның пікірінше, мұндай жағдайда баланың психикасына қажетсіз қысым жасамау және мектептегі бағалар әрқашан объективті бола бермейтінін, баланың жеке басын немесе интеллект деңгейін көрсетпейтінін, білім деңгейін дұрыс бағаламайтынын есте ұстаған жөн.
Фото: egemen.kz