Тұғырлы тұлға
Ел егемендікке қол жеткізгелі өз халқына ерекше еңбегі сіңген азаматтарды дәріптеп, олардың өнегелі өмірі мен ұлағатты істерін насихаттап, жастарға үлгі-өнеге ету жақсы дәстүрге айналды. Бұл жолы Абызбай Маханбетовтің өмір жолын, ол кісінің жақсы істерін дәріптеу мақсатында естелік жазып, қайтаркер тұлғаның адами қасиеттеріне тоқталуды жөн санадым.Мен аудандық газет редакциясында 1977 жылдан 2019 жыл аралығында еңбек еттім. Осы жылдар ішінде көптеген тағдырлы адамдармен әріптес, тұздас-дәмдес болдым. Солардың ішінде аудандық газетті ұзақ жыл басқарған Абызбай аға Маханбетовтің мен үшін орны ерекше.
Абызбай аға алғашқы еңбек жолын ұстаздықтан бастап, абыройлы еңбек етті. Қоғамдық жұмыстарды асқан жауапкершілікпен атқарып, 1963 жылы партиялық қызметке шақырылды. Ол кісі 1965 жылға дейін Сырдария селолық өндірістік партия комитеті идеология бөлімінің нұсқаушысы болып істеді. Аудандар қайта құрылғанда аудандық партия комитетінің насихат және үгіт бөлімінің меңгерушісі, ұйымдастыру бөлімінің меңгерушісі болып қызмет атқарды. Одан кейін Тереңөзек аудандық «Еңбек туы» газетінің бас редакторы, халық депутаттары аудандық кеңесінің ұйымдастыру – кеңес жұмыстары бөлімінің меңгерушісі болып, дербес зейнеткерлікке шықты. 1994-1997 жылдары аудандық мәслихат депутаттарымен және тұрақты комиссиялармен жұмыс бөлімінің меңгерушісі-тұрақты комиссиясының төрағасы қызметін абыроймен атқарды.
Ағай ешнәрсені ұмытпайтын, жады өте мықты кісі болатын. Тіпті, қызмет істейтін кейбір кісілердің үй телефоны, мекен жайына дейін жатқа білетін. Ол кісіні жұрт «Тірі энциклопедия» немесе «Анықтама бюросы» деп әзілдеп жататын. Өз ісіне өте ұқыпты басшы ретінде аудандық газет редакциясын басқарған жылдары да облыс басылымдары ішінде де алдыңғы орында болды.
Абызбай аға жаратылысынан барынша шыншыл болды. Екінші жағынан ағамыз өте сауатты еді. Әр мәселені айту үшін, жазу үшін жан-жақты зерттеп, зерделеп, ойды әбден пісіріп барып шешім қабылдайтын. Адамдардың тағдырына бей-жай қарамайтын. Осы өңірде туып-өскендіктен болар халықтық мүддеге келгенде талай игі істің басы-қасында өзі бастаушы бола білді.
Ағамыз өмірлік қосағы Күлжан апа екеуі саналы, салиқалы, инабатты, ибалы ұрпақ өсірді. Бүгінде олардың әрқайсысы еліміздің түкпір-түкпірінде еңбек етуде.
Ағайдың тағы бір қасиеті – бала тәрбиесінде аса ұқыпты еді. Дауыс көтермейтін, әлдебір жағдайлар болып жатса, оны балаға ұрыспай түсіндіріп, екінші қайталамайтындай көзін жеткізетін еді. Апайға да құрметі ерекше болып, «Біздің Күлекең» деп отыратын. Апай да, ағай да өте қонақжай еді.
Бірде қаңтар айының басында үйіне шақырғаны бар. Келген меймандарды өзі қарсы алып, балаша қуанып, дастархан басына отырғызды. Сонда Сұлтан аға Қожаниязов:
– Абызбайжан, бұл қай дастархан, ұжымға шай беру ме, әлде туған күн бе? – дегенде ағай саспастан:
– Ұжымға шай беру немесе жаңа жыл дастарханы десеңіз де болады. Туған күн тойлайтын жас бала емеспіз ғой, Сұлтеке, – деп әдемі жауап берген болатын.
Дастархан үстінде тілектер айтылып болған соң ағай қолына домбырасын алып, «Ерке сылқым», «Көңілашар», «Сарыарқа» күйлерін орындады. Бұл жолы біз ағайды жаңа қырынан таныдық. Отырыс болса ағайдан «күй тартыңыз» деп қолқалайтын болдық.
Абызбай Маханбетовтің еліміздің әлеуметтік-экономикалық және мәдени дамуына қосқан елеулі үлесі лайықты бағасын алды. Ол «Құрмет белгісі» орденімен, «Еңбектегі ерлігі үшін», «Еңбекте үздік шыққаны үшін», «Еңбек ардагері» және тағы басқа медальдармен, ҚР Президентінің «Алғыс хатымен» марапатталған. Көптеген «Құрмет грамоталарымен» марапатталып, Сырдария ауданының Құрметті азаматы атанды.
Аспайтын, саспайтын сабырлы мінезімен Әбекең ұжым құрметіне бөленді. «Әр адам өзінше бір тұлға» деп есептейтін ағамыз ұжымдастарының тағдырына бей-жай қараған жоқ. Тіпті, қыс айы жақындағанда «Кімнің үйіне қыстық отын түспеді», «Кімге ағаш отын жетпеді» деп сұрастырып, көмектесуді өзіне парыз санайтын.
Ағай аудандық партия комитетінің ұйымдастыру, үгіт-насихат бөлімінде қызмет еткендіктен бе аса ұқыпты еді. Ешнәрсе ол кісінің назарынан тыс қалмайтын. Ол кісі үшін адам тағдырына қатысты дүниеде майда-шүйде деген болмайтын. Ол сонысымен де елге құрметті еді. Ұзақ жылғы еңбегі еленіп, бірнеше орден-медальмен марапатталғаны – ұзақ жылғы адал еңбегінің нәтижесі.
Бүгінгі естелікте ағамыздың адамгершілігі, білімділігі, сабырлы да салиқалы мінезі жайлы айтуға тырыстым. Бүгінде ағайдың өзі болмаса да артында ұрпақтары бар, Алла оларға ұзақ өмір беріп, ағайдың әруағы қолдап жүрсін!
Сәуле ЕРІМБЕТ,
Қазақстан Журналистер одағының мүшесі
Қазақстан Журналистер одағының мүшесі
