Адалдықтан айнымаған ардақты ана

Балауса балғындардың тәр­бие ордасы балабақшада тәрбие­шілердің жұ­­­мы­сынан бөлек өз­ге мамандардың жұ­мы­сы да бар. Сондай жұмыстың ба­сы-қасында жүретін шараушылық мең­­­ге­­рушілері балаға жайлы, жы­лы ор­та қалыптастырады. Сапа­лы, құнарлы тамақтануын қа­­да­ғалап, тазалық жұмы­сын қа­лып­тастырады. Осынау жауапты жұмысты қырық жыл бойы атқарған Айткүл Ахмедованың өнегелі өмір жолы бүгінгі мақаламызға арқау болды.

Басылым редакторының тапсырмасымен сала арда­герінің шаңырағында болып, сұхбаттасудың сәті түсті. Қолымызға қаламымыз бен қойындәптерімізді алып, ба­ла бағбаны болып зейнетке шыққан ақ жаулықты әжеге сәлем беріп, жұмсақ орындыққа жайғастық.

Әңгімеміздің басы балалықтың балдәурені, өскен ор­та, ата-ана жайында болды.

– Ата-анам қарапайым жандар болатын. Әкем Әнеш – Ұлы Отан соғысына қатысқан, өмір бойы мал бақ­қан кісі. Қалжан ахун ауылының маңында «Қараман ағаш» деген жерде шиіттей бала шағамен отырды. Анам Ізімкүл Жарылқасынқызы – он құрсақ көтерген ана. То­ғызымызды өсіріп, жетілдірді. Үш ұл, қалғанымыз – қыз баламыз. Апалы-сіңлілілер анамызға сиыр саууға кө­мек­­тесетінбіз. Отырған жерімізден бірнеше шақырым жер­­дегі ауылдағы мектепке бес қыз жаяу қатынаймыз. Күн­нің суығында да бір-бірімізді жетектеп, Қалжан ахун ауы­лындағы мектепке келетінбіз. Күніне отыз сиыр са­уатын кездеріміз де болды. Қазір қарап отырсам, ағар­ғанды үлгерту, күніне бірнеше күбі айран пісу, құрт жаю­­­ды бізге анамыз үйретті. Әбден еңбек етуге ысылып өстік. Кейін аудан орталығындағы №35 орта мектепке оқуға келдік. Сонда өзіме құрбы-құрдас таптым. Қазір самайымызды қырау шалса да, сол құрбыларыммен туыс­­қандай араласып тұрамыз, – дейді балалық шаққа көз тастаған Айткүл Әнешқызы.

Өрімдей қазақтың қара қызы 19 жасында Терең­өзектің шешен ұлтының жігіті Хамзатқа тұрмысқа шы­ғады. Баласының бұл таңдауын анасы Замза да қуана қолдайды. Ал Айткүл апа өзге ұлтпен көңіл жарасуын «басыма түскен бағым деп қабылдаймын» деп, ақ босағаны аттайды. Түрі басқа болғанымен жүрегі бір, тілі басқа болғанымен қазақтың шұрайлы тілінде сөй­лей­тін отбасыға келін болып түскен жас қыз өзге ұлттың дәстүрін үйреніп, сіңісе бастайды.

Жас отбасының алтын қазығы ардақты енесі келінін қатарынан қалдырмай, жұмысқа шығуына қарсылық білдірмейді. Екі қолға бір жұмыс деп, сәті түсіп, 1982 жылы кенттегі №2 балабақшаға бала күтуші болып еңбек жолын бастайды.

– Аудан орталығында іргесі 1973 жылы қаланған, бұрынғы «Астық қабылдау пунктінің» есебінде болған №2 балабақшаның атауы «Колокольчик» болғанын бүгінде біреу білсе, біреу білмес. Кейін «Балдәурен» деп қайта аталған балабақшаға жұмысқа орналасып, осында бала күтушіден бастап, аспазшы, кейін ша­руашылық меңгерушісі болып, үздіксіз 40 жыл жұмыс істедім. Балабақша жұмысы іркіліп, тоқырауға төтеп бере алмай жабылып та қалды. Ішіндегі дүние-мүлкі кентте сақталып қалған бір-екі балабақшаға берілді. Сонда да болса үмітімізді үзбей, сол кездегі балабақша меңгерушісі болған Гүлмира Алпысбайқызымен ақыл­дасып, азын-аулақ ыдыс-аяқтарды, төсек орынды сақ­тап қалдық. 2-3 жыл мүлдем жұмысы тоқтаған бала­бақшаның қызметкерлері қысқартылды. Бұрынғы әріп­­тесім Айсұлумен бірге декреттік демалыста бол­ғандықтан орным сақталып, қысқартуға ілікпедім. Кейін балабақшаны қайта ашуға сол кездегі білім бөлі­­­мі­нің меңгерушісі Ұ.Жанәлиева көп еңбек сіңірді. Мең­ге­рушілікке Күлжамал Жолдасованы тағайындап, бала­лардың қайтадан балабақшаға оралуына жағдай жасады. Көз алдымызда жұмысы тоқтаған балабақшаға қайта оралғанымызға қуанып, оның жұмысын үйлесті­руге, жоқтан бар жасап, қайта жандануына күні-түні еңбегімізді сіңірдік, – дейді А.Ахмедова.

Талай қиындықты еңсеруге адамға ең алдымен жі­гер мен іскерлік қабілет керек. Кездес­кен қиындыққа төтеп беру, одан шығар жол табу еті тірі, өз ісінің маманына қиын соқпады. Үйілген қоқысты трактордың тіркемесімен қолымен тиеп, балабақша айналасын тазартып, ғимараттың іші-сыртын әктеп, балғындардың ба­лабақшаға оралуына атсалысқандардың бірі де бірі­гейі Айткүл апай десек, артық айтқандық болмас.
«Аузын ашса, жүрегі көрінеді» деген сөз бар қазақта. Шын мәнінде ақкөңіл, айналасына мейірім шуағын төгіп жүретін жақсы адамдардың қатарындағы Айткүл Ахмедова – болмысы бөлек жан. Шаршап-шалдығуды білмейтін, жастарға да ақыл-кеңесін аямайтын тәжірибелі маман қиын-қыстау кезінде көмір кезегінде тұрып, бала­бақшаның ішін жылытуға атсалысқаны бүгінде келмеске кетті.

– Қыстың көзі қырауда көмір қоры тапшы, «ауданға көмір келеді» дегеннен бастап кезекке тұрамыз. Таңер­теңнен бастап, күн батқанға дейін тоң­сақ та көмірді алып қайтқанымызға мәз боламыз. Жұмы­сымыздың жүргеніне, балалардың жағдайын жасағанымызға, ғимараттың іші жылы тұрғанына қуанатынбыз. Көп жыл күрделі жөндеу көрмеген балабақша ғимаратына бастан-аяқ жөндеу жүреді дегенде қуанғаннан жүрегіміз жарыла жаздады. Іргетасынан бастап, іші-сырты, шатыры толық ауыстырылды. Бұрын-соңды түсімізге де кірмейтін кәріз жү­йесі тартылып, тазалық бөлмесі жасалды, балалардың әжетханасы ішке кіргізілді. Іші-сырты әппақ, жиһаздары да жаңа, құрал-жабдықтардың барлығы сақадай сай болды. Міне, осындай тарихи сәтте ұжыммен бірге бол­ғанымды, ұзақ жылғы еңбегімнің зая кетпегеніне шүкір­шілік еттім. Балаларымыз келген балабақшаға енді не­мерелеріміз келді. Әріптестеріммен қиын жағдайда да, қуанышты кезде де бірге болдық. Бұрынғы балабақша меңгерушісі Күлжамал Жолдасованың сіңірген еңбегі ұшан-теңіз. Зейнеткерлікке шықсам да еңбегімді бағалап, бірнеше жыл жұмыс істеуіме мүмкіндік берген қазіргі басшы Ақанай Шохановаға да айтар алғысым мол, – дейді бүгінде зейнет демалысындағы ардақты әже.

Адамның адамшылығы жақсы жолдастан, айна­ласын­дағы жақсы адамнан деп бекер айтылмаса керек. Айткүл апа мен оның өмірлік серігі Хамзат ағаның жанынан жақсы жолдас табылды. Бала кезінен бірге өскен құрбылары Сәуле Ерімбет, Сапура Матыбаева, Роза Досжанова, Жанат Жансейітова, Жұмакүл Бекмағамбетова, Жанат Назарбаева – мықты жолдас, айны­мас дос­тар. Олардың жолдастығына осы күні қызыға қарайтындардың қатары қалың.

– Құдайға шүкір, бір қыз, екі ұл өсірдік. Үлкенім – Роза, күйеубалам Қайратпен Қызылордада тұрады, ұл мен қызы бар. Сұлтаным мен келінім Зульфия 3 немере сүйгізіп отыр. Қолымыздағы кенже ұлымыз Тұрмағамбет пен келінім Мәншүк те 2 немере сүйгізді. Өмір­лік се­рігім Хамзат 30 жылдан бері бал арасын асырайды. Омар­ташылықпен айналысып, мал бағып қысы-жазы еңбектен қол үзбейді, – дейді бақытты ана.

Бақытын отбасынан, жасаған жұмысынан тапқан ана өнегелі өмірдің иесі атанды. Ене бағып, келіндерге үлгі болды. Батасын алды, көгеріп-көктеді. Ұзақ жылғы табан аудармас­тан жасаған еңбегі лайықты бағасын алды. Әр жылдары басшылық тарапынан берілген марапат пен алғыс хат, «Сырдария ауданының құрылғанына 90 жылдық» мерекелік медаль мен жақында ғана та­бысталған «Ел құрметі» медалі ұзақ жылғы еңбегінің жемісі.  

Саналы ғұмырын ақ адал еңбекке арнап, маңдай те­рімен бала-шағасын асырап, дана келін, жақсы ана, салихалы әже атанып отырған Айткүл апайға ұзақ ғұмыр тілейміз.

Бибісара ТАҢАТАРҚЫЗЫ