Сырдарияның ұл-қыздары – спорттың жұлдыздары
Спорт қай мемлекетте де әлеуетті сала саналады. Себебі, мемлекеттер деңгейінде спорттық жарыстардың өткізілуі сол елдердің әлеуметтік-экономикалық жағдайына айтарлықтай әсер етеді. Сондықтан барлық елде спорттың бұқаралық сипатын дамытуға ерекше мән беріледі. Біздің елде де спорт саласының өсіп-өркендеуіне басымдық беріліп, тамыз айының үшінші жексенбісі спорт күні болып белгіленген. Осыған орай, спорт саласының ауданда даму көрсеткіші мен атқарылып жатқан жұмыстарынп байланысты №11 Сырдария ауданының олимпиадалық резервтің мамандандырылған балалар-жасөспірімдер мектебінің директоры Б.Есеновпен сұхбаттасқан едік.
– Бағдат Мырзалыұлы, Сіз арқылы аудан спортшыларын кәсіби мерекемен құттықтаймыз. Мемлекетте спорттың бұқаралық сипатқа ие болуы үшін жан-жақты қолдау көрсетіліп жатқаны белгілі. Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев халыққа арнаған Жолдауларында да спорт саласын дамытуға басымдық беріп келеді. Алдымен еліміздегі спорт саласын өркендету ісіндегі жаңашылдықтарға тоқталып өтсеңіз?
– Иә, байрақты бәсекелерде ел намысын қорғап жүрген спортшыларға мемлекетте жағдай жасалып келеді. Бұл ретте Мемлекет басшысы Қ.Тоқаев спорт саласына шұғыл түрде реформалар жасау қажеттігіне тоқталып, «Өскелең ұрпақтың спорттық және шығармашылық әлеуетіне аса назар аудару қажет. Бұқаралық спортқа, дене шынықтыруға және, әрине, балаларға басымдық беру керек» деп атап өтті. Сондықтан да дене шынықтыру және спортпен тұрақты шұғылданушылар санын ұлғайтуға нақты жұмыстар жүргізіліп жатыр. Оның ішінде, бүгінде ел болашағы – жастар үшін мемлекеттік тапсырыс аясында тегін спорттық секциялар ұйымдастырылуда. Мұндай тегін спорттық секциялар ауданымызда жүйеге қойылған. Атап айтқанда, Тереңөзек кентінде «Мансұр» спорт клубы және шығармашылық, спорттық зияткерлік орталығында 500-ге жуық жас спортпен шұғылдануда. Жалпы, мемлекет тарапынан саламатты өмір салтын ұстанып, спортпен шұғылданамын деген жанға барлық жағдай жасалған.
– Облыс бойынша спортқа келгенде сырдариялықтардың бәсі биік. Аудан тұрғындарының басым көпшілігі спортпен тұрақты шұғылдануға ден қойған. Осы ретте, ауданда спортпен шұғылданушылардың көрсеткіші қандай?
– Аймақта аудан спортшыларының жетіп жүрген жетістіктері жетерлік. Тіпті, сырдариялықтар халықаралық жарыстарда ұлттық құрама сапында өнер көрсетіп, ел намысын қорғап жүр. Сол себепті де аудан спортшыларының бәсі жоғары. Ауданда бұқаралық спортты дамытуға жақсы қолдау көрсетіледі. Соның аясында бүгінде аудан бойынша дене шынықтыру және спортпен жүйелі түрде шұғылданушылар үлесі 34 пайызға жетті. Атап айтқанда, аудан бойынша спортпен шұғылданушылар саны 13126 адамды құрайды. Биыл тұрақты түрде спортпен шұғылданушылар санын 38 пайызға жеткізу жоспарланған. Осыған орай ағымдағы жылда ауданда 22 нұсқаушы 13 ауылдық округте 2000-ға жуық спортшыны тәрбиелеуде. Ал жаңа оқу жылында аудандағы спорт мектебінде спорттың 12 түрімен 812 спортшы шұғылданатын болады. Сондай-ақ бізде 2009 жылдан бастап «Қайырымдылық көмек Сырдария» қоғамдық бірлестік негізіндегі спорттық клуб жұмыс жасайды. Мұның барлығы – аудан спортын дамыту бағытында атқарылып жатқан жұмыстар.
– Спортпен тұрақты шұғылдану үшін жақсы жағдай жасалу керек. Атап айтқанда, спорттық нысандар заманауи талаптарға сай болғаны дұрыс. Осы бағыттағы жұмыстарды атап өтсеңіз.
– Спортта айтулы жетістікке жету үшін спорттық нысандардың заманауи талаптарға сай болғаны дұрыс. Бұл ретте, ауданда жетістіктер бар. Өздеріңізге белгілі, өткен жылы Орталық стадионға күрделі жөндеу жұмыстары жүргізілді. Соның нәтижесінде, Орталық стадион жаңа талаптарға сай жаңарды. Мұның тұрғындар үшін қолайлы болғаны анық. Биыл да спорттық нысандар салуға айрықша көңіл бөлінді. Соның аясында аудан орталығында стритбол алаңы және ашық жаттығу алаңы салынып, сырдариялықтар игілігін көруде. Сонымен қатар бүгінгі таңда Бесарық ауылында 300 адамға арналған спорт кешенінің құрылысы жүргізілуде. Бұл нысан 2023 жылға өтпелі. Құрылыс жұмыстары толық аяқталғанда ауыл жастарының спортпен шұғылдануына мол мүмкіндік болмақ. Жалпы, ауданда жыл сайын барлық спорт мектеп залына ағымдағы жөндеу жұмыстары жүргізіліп, спорттық нысандар күтіп ұсталынады.
– Аудан спортшылары спорттың түр-түрінен байрақты бәсекелерге қатысып келеді. Әсіресе, тоғызқұмалақ, көгалдағы хоккейден аудан спортшыларының бәсі биік. Осы және басқа спорт саласын дамытуға қандай басымдықтар берілген.
– Қазіргі таңда Сырдария ауданы спортының серпіні жоғары. Неге десеңіз, ауданда тәжірибелі жаттықтырушылардың арқасында спортшылар республикалық, әлемдік деңгейдегі жарыстардан жүлделі оралып жүр. Соның нәтижесінде, жастардың спортқа деген құлшынысы артуда. Мәселен, өзіңіз айтқан тоғызқұмалақ, көгалдағы хоккей, сондай-ақ волейбол, қазақ күресі бойынша спортшыларымыз үнемі жеңіс тұғырынан көрініп жүр. Тіпті, көгалдағы хоккей мен тоғызқұмалақтан Қазақстан ұлттық құрамасы сапында аудан спортшыларының өнер көрсетуі – біз үшін зор жетістік. Оған қоса, бүгінде дзюдо, таеквандо, гандбол, футбол, белбеу күрес, үстел теннисі және басқа да спорт түрлері бойынша жоғары дәрежеге жету үшін жоспарлы жұмыстар атқарылуда. Жоғарыда атап өткен жаңарған нысандар мен спорт клубтарынан тәрбие алып жатқан жас спортшылардың болашағынан зор үміт күтеміз.
– 2022 жыл бел ортадан асты. Аудан спортшыларының жартыжылдықта жеткен жетістіктерін айтып берсеңіз.
– Жаңа айтып өткендей, тоғызқұмалақ, көгалдағы хоккейден, волейболдан алғашқы жартыжылдықта жақсы нәтиже бар. Тоғызқұмалақтан спорт мектебіміздің оқушылары Қазақстан, Азия чемпионатына қатысып келеді. Спортшылар Көкшетау қаласында өткен Азия кубогына қатысып, Жантөре Аманқос І орынды жеңіп алды, ал Ерасыл Пернебаев ІІ орынды иеленді. Көгалдағы хоккейден қыздар командасы ҚР чемпионатының жүлдегері атанып, 8 спортшы «Спорт шебері» атағын орындады. Талдықорған қаласында өткен ауыл жасөспірімдерінің ІҮ Жазғы ойындарында көгалдағы хоккейден ұлдар, мен қыздар командасы ІІ орын алса, тоғызқұмалақтан І орын, волейболдан ұлдар командасы ІІІ орын, қыздар командасы І орынмен аймақ мерейін үстем етті. Сондай-ақ, қазақ күресі, дзюдо, ауыр атлетикадан республикалық жарыстарда сырдариялық спортшылар жарыс жеңімпазы атанды. Айта кетейін, ауыр атлетикадан Саят Өмірбек «Спорт шебері» атағын орындады.
– Бүгінде ұлттық спортты дамытуда тың серпін бар. Ауданда ұлттық спорттың даму деңгейі қандай?
– Ұлттық спортты дамытуға ерекше мән берілуде. Бізде қазақ күресі жақсы дамыған. Қазақ күресінен білікті, жоғары санатты жаттықтырушы Жасұлан Қаусов, ІІ санатты жаттықтырушы Руслан Алтынбеков жастарды тәрбиелеуде. Спортшылар республикалық, облыстық турнирлердің жеңімпаздары атанып жүр. Ал тоғызқұмалақ спорты бойынша еңбек сіңірген жаттықтырушы Білімжан Елеусін, жоғары санатты жаттықтырушы Мұхтар Әбжаппаров, Халықаралық дәрежелі спорт шебері Бексұлтан Бостандықов шәкірттері ел мерейін асқақтатып келеді. Тоғызқұмалақшылар Азия, әлем чемпионаттарында жасындай жарқырап жүр. Әрине, ауданда ұлттық спорттың басқа түрлерінен кенже қалып келе жатқан тұстары бар. Оларды өркендету енді қолға алынып жатыр. Мәселен, бүгінде ауданда асық ату спорт түрінен түрлі деңгейдегі жарыстарда спортшыларымыз нәтижелі жетістіктермен оралуда. Одан бөлек, көкпар спорты да тынысын кеңге жайып келеді.
– Спорт саласының өркендеуіне жанашыр жандардың қолдауы ерекше қажет. Осы тұста, ауданда кәсіпкер азаматтардың демеушілік істеріне тоқталып өтсеңіз?
– Спорт – денсаулық кепілі. Сондықтан спорт саласының дамуына, жасөспірімдерді қолдауға үнемі атсалысатын ел ағалары баршылық. Атап айтар болсақ, ауданымыздың Атымтай Жомарты атанған облыстық мәслихат депутаты, «Углесбыт» ЖШС директоры Расул Есенов ағамыз спорт саласының дамуына, үлкен жетістіктерге жетуімізге зор ықпал етіп, үнемі қолдау көрсетіп келеді. Сондай-ақ «Ақжарма және К» директоры Қайрат Нұрсейітов, «Мансұр» спорт клубының атқарушы директоры Нұрбол Дайрабаевтай арда азаматтарды атап өтуге болады. Сонымен қоса қайырымдылық көмек көрсетіп жүрген Бақытжан Ахметовке алғысымыз шексіз. Ел ағалары спорт саласының жандануына, спортшылардың өзге қалаларда өтетін жарысқа қатысуына демеушілік жасап, ағалық қамқорлықтарын көрсетіп келеді. Небір мықты спорт саңлақтарының шағын ғана ауылдардан көптеп шығатынын ескерсек, спортшыларымыз да ел үмітін ақтап, биік белестерді бағындыра береді деген сенімдеміз.
– Ата-бабамыз «Тәні саудың – жаны сау», «Бірінші байлық – денсаулық» деп жан мен тәннің саулығын алдыңғы орынға қояды. «Спорт – денсаулық кепілі» екені айтпасақ та түсінікті. Ендеше осы салада болашақ чемпиондар дайындап, ұлт денсаулығының сау болуы жолында атқарып жатқан еңбектеріңіз жемісті болсын деп тілек білдіреміз. Сұхбатыңызға рақмет!
Сұхбаттасқан
Ердос БЕРКІНБАЕВ