Обыр адамды обып барады

Айықпас кеселге шал­­­­дық­қан адам тағдыры кімді де болса алаң­да­тады. Қазіргі таңда жұрт­тың жанамалап «аты жаман ауру» деп атап жүрген обыр дерті көптің өмірін жалмауда. Ғы­лым­да қатерлі ісікте ағзаның кез келген бөлігін зақымдайтын 100-ге жуық ауру­дың жиынтығы бар екені анықталған. Бұрын­дары обыр дертімен ауырған егде тартқан кісілер арасында жиі кездессе, осы күні кесел күн санап, жасарып келеді. Адамды обып бара жатқан обырдың аудандағы ахуалы анау айтқандай жақсы емес. Медицинада көп сатылы ауру өзінің даму барысында зақымданғаннан кейін қатерлі ісікке айналатыны зерттелген. Күнделікті өмірде ерекше мән бере қоймайтын денсаулыққа кері әсерін тигізетін кез келген фактордың артында кеселге шалдығудың алдыңғы сатысы бар. Сондықтан әрбір адам денсаулыққа немқұрайлы қарамауы тиіс. Ғалымдардың зерттеуі бойынша қатерлік ісіктің 20 түрі анықталса, оның 12-і әлемде жиі кездеседі екен. Бұл ретте өкпе, сүт безі, тоқішек, қуықасты безі, тері, асқазан, бауыр обыры өте қауіпті санатқа кіретіндігін айта кеткен жөн. Биылғы жылдың 10 айының көрсеткіші бойынша ауданда қатерлі ісік ауруы диагнозымен 225 науқас «Д» есепте тұрады. Өткен жылдың 10 айы­мен салыстырғанда біршама көбейген.

Биылғы жылы аталған дертке шалдыққан ерлерде 31, әйелдерде 30 фактор кездескен. Оларды жұмысқа қабілетті және зейнеткер қатарына жатқызады. Қазақстан Республикасында онкологиялық ауруға қарсы күрес жөніндегі 2018-2022 жылдарға арналған кешенді жоспар бойынша биылғы жылға бекітілген мақсатты индикатор – 47,1 процентті құрайды. Ал аймақ бойынша сүт безі, жатыр мойны, тоқ және тік ішек қатерлі ісігі бойынша көрсеткіш едәуір жоғарылаған. Ал дерттің асқынған түрі соңғы 10 айда анықталмаған.

Сонымен қатар өлім-жітім көрсеткішінің қазіргі жай-күйі облыс бойынша І орынды асқазан қатерлі ісігі, ІІ орынды сүт безі қатерлі ісігі, ІІІ орынды ауыз қуысының қатерлі ісігі, бас-ми қатерлі ісігі, лейкоз құрайды. Аудандық аурухананың онколог-маммолог дәрігері А.Күлекеева обыр дертінің жалпы облыс көлеміндегі ахуалды осылайша сараптады. Қазіргі таңда көзбен көріп, қолмен ұстау арқылы анықталатын ауруға тері обырымен қатар бірнеше ауру түрін жатқызады. Арнайы ауруханада мамандардың көру бөлмесі жасақталған. Бұл жерде онкологиялық дертке қатысты мамандар сараптама жасап, талдау нәтижесін шығарады. Дерттің анықталу үшінші сатысы асқынған түрі болып табылады. Сонымен бірге скринингтік тексеру барысында маммография қорытындысымен қатерлі ісіктің ерте сатысы анықталған жағдайда дәрігердің бақылауында болып, ем-шара жүргізіледі.

Бірінші байлықтың бағасын білген әрбір адамның өміріне араша түсу – дәрігердің бас­ты міндеті. Дегенмен айтып келмейтін кесапат кеселге ұшырамас үшін денсаулыққа мұқият қараған дұрыс. Әр адамның денсаулығы – жан байлығы.

Б.ОРДАБЕКОВ