Созылмалы остеомиелит қандай ауру?
Жілік майының іріңді қабынуы остеомиелит деп аталады. Жілік майына сырттан кіретін инфекцияның бірнеше жолы бар.Оның ішінде қан арқылы өтетін түрі гематогенді остеомиелит жиі кездеседі. Микроорганизмдер қанға адам денесінің іріңді ошақтарынан (сыздауық, шиқан, ангина және басқа да іріңді процестерден) өтіп, жілік майына орналасып ауруды қоздырады.
Сондай-ақ жілікке жақын орналасқан тіндердің іріңдеуі де остеомиелиттің өршуіне себепкер болады.
Жіліктің жарақаттан бұзылуы (ашық сынық, операция жасау және атылған оқтан жарақаттану) остеомиелиттің іріңді және созылмалы болуына жеткізеді. Ал, іріңнің жақын орналасқан буын қуысуына өтуі сол буынның қызметін бұзып (контрактура, артроз) адамның еркін жүріп-тұруына кедергі келтіреді.
Остеомиелиттің қан арқылы таралу түрі аяқ астынан жедел басталады. Науқастың дене қызуы 39-40 көтеріліп, бірнеше күнге дейін сақталады. Таңғы және кешкі температура айырмашылығы 1-2 дейін өзгереді. Жара іріңін шығарғанда дене қызуы 1-2 күнде төмендейді. Жаңа ірің ошағы пайда болса, дене қызуы қайта көтеріліп, іріңді ошақ ауыра бастайды. Науқас өзін әлсіз сезінеді, қол-аяғы сырқырап ауырады. Аурудың жанына бататыны соншалық науқас балалар түнімен ұйықтамай жылап шығады, дене қозғалысы ауруды күшейтеді. Науқастанудың ұзақтығы іріңді процеске байланысты.
Қабынған жіліктің бұлшық еттері семиді, мүше қозғалысы нашарлайды. Ашылған жылан көз орындары тыртықталып жазылады. Ауа райы өзгергенде, ауыр жүк көтергенде созылмалы остеомиелитпен зақымдалған жілік сыздап ауырады. Жілік майында тұрақты ірің ошағының болуы, созылмалы остеомиелиттің жиі қайталануы бүйрек, бауыр және жүрек бұлшық еттерінің құрылыстарының түпкілікті бұзылуына жеткізеді.
Созылмалы жиі қайталанатын жілік остеомиелиті адамның еңбек қабілетін төмендететін барлық хирургиялық сырқаттардың ішінде екінші орында тұр. Гематогенді остеомиелит ірің остеомиелиттердің 1/3-ін құрайды. Созылмалы остеомиелитпен ауыратын науқастардың 50% ауылдық жердің тұрғындары.
Г.ЖУНУСОВА,
№2 медициналық әлеуметтік сараптама бөлімінің бас маманы
