Кімге қанша төленеді?
Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі Қазақстанда 2023 жылы зейнетақы, мүгедектік бойынша жәрдемақы, атаулы әлеуметтік көмек, жұмысынан айырылған жағдайда төленетін төлемдер мен асыраушысынан айырылғандар алатын жәрдемақылардың мөлшері артатынын хабарлады.«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының» Әлеуметтік қамсыздандыру жөніндегі Сырдария аудандық бөлімінің хабарлауынша, аудан бойынша 12752 мыңнан аса зейнетақы және жәрдемақы алушы бар. Осы күні бөлімшенің мамандары зейнетақы мен жәрдемақы мөлшерлерін арттыру және 2023 жылдың қаңтар айының төлем қажеттілігіне енгізу жұмыстарын толығымен аяқтаған.
«2023-2025 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» ҚР Заңына сәйкес 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап зейнетақының ең төменгі мөлшері 77 417 теңге болады. Мүгедектік бойынша жәрдемақы мөлшері мүгедектіктің тобына және себебіне, сондай-ақ қаржы жылына арналған республикалық бюджет туралы заңда белгіленген ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасына байланысты болатыны айтылады. Яғни, 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап мүгедектігі бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері күнкөріс деңгейінің шамасының өзгеруіне байланысты 8,5 пайызға артатын болады. Нақты айтқанда, I топтағы жалпы аурудан мүгедектігі бойынша жәрдемақы мөлшері – 77 889 теңгені, II топта – 62 068 теңгені, III топта – 42 190 теңгені құрайды.
Баланың тууы бойынша төлемдер жұмыс істейтін әйелдерге де, жұмыс істемейтін әйелдерге де төленеді. «Жәрдемақы мөлшері: бірінші, екінші және үшінші баланың туылуына 2023 жылғы 1 қаңтардан бастап 131 100 теңге болады. Төртінші және одан да көп балаға жаңа жылдан бастап 217 350 теңге төленетінін айтады жауапты мамандар. Тиісінше, бала күтімі бойынша жәрдемақыда да өзгеріс болады.
Қолданыстағы заңнамаға сәйкес жұмыс істемейтін ата-аналарға арналған жәрдемақы мөлшері – бірінші балаға – 19 872 теңге, екінші балаға – 23 495 теңге, үшінші балаға – 27 083 теңге, төртінші және одан да көп балаға – 30 705 теңге болып белгіленген.
Атаулы әлеуметтік көмек алуға нақты облыс үшін жан басына шаққандағы орташа табысы кедейлік шегінен аспайтын Қазақстан Республикасының азаматтары, қандастар, босқындар, шетелдіктер және Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын азаматтығы жоқ адамдар құқылы.
Егер әрбір отбасы мүшесінің табысы осы көрсеткіштен төмен болса, айырмашылық АӘК мөлшері болады.Сондықтан әрбір нақты отбасы үшін АӘК тағайындалған сомасының мөлшері жиынтық табысқа және кедейлік шегінің мөлшеріне байланысты жеке анықталады.
Асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы мөлшері қайтыс болған адамның асырауындағы адамдардың санына, сондай-ақ тиісті заңда белгіленген ең төменгі күнкөріс деңгейінің шамасына байланысты болады.
Ең төменгі күнкөріс деңгейінің ұлғаюына байланысты асыраушысынан айрылу бойынша мемлекеттік әлеуметтік жәрдемақылардың мөлшері 8,5 пайызға артады. Жаңа жылдың 1 қаңтарынан бастап бір еңбекке жарамсыз отбасы мүшесі болған жағдайда – 34 888 теңге, екеу болған жағдайда – 60 445 теңге, үшеу болса – 75 049 теңге, төртеуге – 79 512 теңге, бес адамға – 82 352 теңге, отбасының алты және одан да көп еңбекке жарамсыз мүшелері болған кезде әрбір адамға берілетін жәрдемақы мөлшері 85 597 теңгенің тең үлесі ретінде есептеледі.
Осылайша, жаңа жылдан бастап мемлекет тарапынан берілетін әлеуметтік төлемдер артатын болады. Бұл да болса әлеуметтік осал топтың мұқтажына қосылатын көмек.
Бибісара ТАҢАТАРҚЫЗЫ
