ҚР Қаржы министрлігінің деректеріне сәйкес, өткен жылы мемлекеттік және квазимемлекеттік сектордың сатып алу­ларының жалпы көлемі 9,2 трлн теңгені құраған. Оның ішінде мемлекеттік сатып алулар – 3,6 трлн теңге және өзге де ұлттық компаниялардың сатып алулары - 600 млрд теңгеге жуықтаған. Осылайша, мемлекеттік сатып алулардың көлемі 2017 жылға қарағанда 3,4 пайызға жоғарылаған.

Жыл басында аталған заңнамаға өз­ге­­рістер енгізілген болатын. Осы мақ­сатта аудандық әкімдіктің мәжіліс залында сала мамандарының жиыны өтті. Жалпы, қабылданған өзгерістерді үш бағанға бөліп қарас­тыруға болады.

Біріншісі, сатып алу рәсімдерін жеңіл­дету болып табылады. Бір көзден сатып алудың шекті сомасы 100-ден 500 айлық есептік көрсеткішке дейін өседі. Бұл маңыздылығы аз жұмыстар мен қызметтер бойынша сатып алу рәсім­дерін айтарлықтай жеңілдетеді. Осы норма негізінен бюджеті шағын тапсырыс берушілерге қатысты яғни оларға бала бақшалар, мектеп, емханалар мен ауруханалар, мәдениет үйлері және интернаттар мен қарттар үйі кіреді. Сонымен қатар, заңға сәйкес осы норма 2021 жылға дейін қолданылады. Бұл ауыл әкімдіктерінің мемлекеттік сатып алуларды өткізу бойынша тәжірибелерін қалыптастыру үшін енгізілді. Бұған қоса, баға ұсыныстарын сұрату кезінде тапсырыс берушілерге тауарлардың фирмалық атауларын көрсетуге құқық беріледі. Бұл сапалы тауарларды сатып алуға мүмкіндік береді.

Екіншіден, әлеуетті жеткізушілердің біліктілігін жоғарылату. Заң біліктілікті алдын ала іріктеумен жүргізілетін кон­курстың тәсілімен сатып алуларды кеңінен қолдануға бағытталған. Бұл құрылыс саласына жақсы мүмкіндік бе­реді. Құрылысты тездетеді және оның сапасын арттырады. Себебі, сатып алу­ларға тек білікті компаниялар мен өздерін көрсеткен жеткізушілер ғана қаты­сатын болады. Сонымен қатар, баға ұсыныстарын сұрату тәсілімен сатып алуларда өтінімді және келісім шарттың орындалуын қамтамасыз ету міндеті енгізілген. Ал бұған дейін бұл міндет бол­ған жоқ.

Сатып алуларға негізсіз шағымдану фактілерін қысқарту мақсатында заңда келесі нормалар бекітілді. Өтінімді қар­жылай қамтамасыз етпеген әлеуетті жеткізушілерге басқа қатысушылардың құжаттарын қарауға тыйым салынады; конкурстық құжаттаманы алдын ала талқылауға қатыспаған әле­уетті жет­­к­і­зушілердің шағымдары қарал­май­ды; сатып алуларға қатыспаған үшін­ші тұлғалардың шағымдары бойынша келі­сім­шарт мерзімі тоқта­тыл­май­ды.

Бұдан өзге, «демпингтік баға» ұғы­мына және оған жол бермеуге нақты түсінік берілді. Мемлекеттік сатып алулар ережелерінде бағаны төмендетуге жол берілмейтін келесі шекті өлшемдер белгіленген: құрылыс-монтаж жұмыста­ры бойынша шекті өлшем – 10% жо­балық-сметалық құжаттаманы және тех­­никалық-экономикалық негіздемені жобалау бойынша – 15%; техникалық қадағалау қызметтері бойынша – 15% дейін ғана төмендете алады. Бұл кон­курстық баға ұсыныстарының тең­дігіне әкеледі. Осыған орай, шартты бағалар тең болған кезде, үлкен жұмыс тәжірибесі мен төленген салықтары бар ком­панияларға басымдық беріледі. Тө­ленген салық сомасы бойынша жет­кізушіні таңдау критерийі алғаш рет енгі­зілгенін атап өту керек. Осылайша, мемелекеттік органдардан келген са­ла мамандарының өздерінің көкейінде жүр­ген сауалдарын қойып, нақты жауап алды.