Жемқорлықты жоюдың басты қағидаты
Өркениетті қоғам үшін сыбайлас жемқорлықпен күрес – ең өзекті мәселе.Қазақстан Республикасының Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы Заңында: «Мемлекеттік органдар, ұйымдар мен квазимемлекеттік сектор субъектілері сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдауды жүзеге асырады, оның нәтижелері бойынша сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететін себептер мен жағдайларды жою жөнінде шаралар қабылдайды, – делінген. Жалпы, қазынашылық органдарында 2025-2027 жылдарға арналған бюджетті қалыптастыру бойынша жұмыстардың қарсаңында, Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігі Қазынашылық комитетінің төрағасымен бекітілген Бюджет қаражатын жоспарлау және игеру үдерістеріндегі сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін жоюға бағытталған тетіктерді әзірлеу бойынша ұйымдастырушылық іс-шаралары жоспары бекітіліп, тиісінше жұмыстар жүргізілуде.
Бюджет қаражатын жоспарлау және игеру үдерістеріндегі сыбайлас жемқорлық тәуекелдерін жоюға бағытталған тетіктердің бірі – қазынашылықтың ақпараттық жүйелерінде жүйе пайдаланушыларының дербес компьютерлеріне биометриялық сәйкестендіру технологиясын енгізу екені даусыз. Биометриялық сәйкестендіру технологиясы – адамдардың бет-әлпеті бойынша биометриялық мәліметтерді оқи алатын камера арқылы рұқсат берілуі қамтамасыз етіледі. Биометриялық сәйкестендіру – жеке деректерді қорғаудың ең сенімді тәсілі болып табылады. Биометриялық сәйкестендіру кезінде адамның бет әлпеті, қол саусағының ізі, көзі немесе дауысы логинмен құпия сөз ретінде қолданылады. Биометриялық сәйкестендірудің басты мақсаты – жемқорлық сипатындағы бұзушылық фактілерін болдырмау.
Сыбайлас жемқорлық сипатындағы бұзушылықтың орын алуы электронды цифрлық қолтаңбаны қолдану (ЭЦҚ) тәртібі талаптарының, ақпараттық қауіпсіздік талаптарының тиісінше сақталмауы салдарынан жол беріліп келеді. Сандық электрондық қолтаңбаны алу мен оны қолдану Ұлттық куәландырушы орталықтың көмегімен биометриялық мәліметтерді қолдану арқылы жасалады. Ол әдеттегідей файлдық жүйе болмайды, электрондық цифрлық қолтаңба қашықтық серверде сақталады. Сала мамандарының айтуынша биометриялық мәліметтердің негізінде жұмыс жасайтын заманауи жүйе egov мобильді қосымшасында тіркеліп, іске қосылады.
Сырдария аудандық қазынашылық басқармасында қызмет көрсетілетін барлық мемлекеттік мекемелер, квазимемлекеттік сектор субъектісі, мемлекеттік сатып алу субъектілеріне жүйе пайдаланушыларының компьютерлерін ағымдағы жылдың бірінші жартыжылдығында биометриялық сәйкестендіру құралдарымен (веб камералармен) жарақтандырылуын қамтамасыз етуі сұралды. Тапсырманың орындалуы бүгінгі күнге 79,6% (47 мемлекеттік мекеме) құрайды.
Қазынашылықтың ақпараттық жүйесін қолданушылардың компьютерлерін веб камералармен қамтамасыз етілмеген мемлекеттік мекемелер, квазимемлекеттік сектор субъектісі, мемлекеттік сатып алу субъектілері тапсырманың маңыздылығын ескерулері сұралады.
Мемлекеттік бюджеттің атқарылуында сыбайлас жемқорлық сипатындағы бұзушылыққа жол бермей, бюджеттің тиісінше өз мақсатында игерілуіне сапалы қызмет атқару – бізбен сіздің қоғам, халық алдындағы міндетіміз.
З.РАХЫМШАЕВА,
Сырдария аудандық қазынашылық
басқармасының басшысы
Фото: Н.Нұржаубай
