Ұлағаты мол ұрпақтар сабақтастығы
Қазақстан мәдениеті жетік дамыған мемлекеттер қатарында. Олай дейтініміз, қазақ баласы дүниеге келген сәттен бастап көптеген ғұрыпты дәстүрлер астасып біздің мәдени өреміздің биік екенін көрсетеді. Ол қатарда ән-жырымыз, дәстүрлі өнеріміз, сонымен қатар суретшілік қасиетіміз де ешкімнен кем емес. Бір ғана Әбілхан Қастеевтің өзі қазақ бейнелеу өнерінің қандай биік дәрежеде екенін көрсетіп кеткен. Міне, сондай нағыз қылқалам шеберінің ізбасарлары ауданда жетерлік. Олардың қатарында Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі Шахмұрат Сейітмұратовты ерекше мақтанышпен айтамыз.
Елге белгілі суретші биыл 70 жасқа толып, мерейге бөленуде. Осы жасқа жеткенше көптеген таңғажайып туындыларды салған қылқалам шебері мерейлі жасында елге есеп беру ретінде көркемсурет галереясын өткізді. Облыс орталығындағы С.Айтбаев атындағы көркемсурет галереясында Қазақстан Журналистер одағының мүшесі Сейтмұрат Ембергеновтің 90 жылдығы және Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі Шахмұрат Ембергеновтің 70 жасқа толуына орай «Суретім – өмірім» тақырыбында рухани-танымдық іс-шара өтті.
Өңір халқы үшін Сейтмұрат Ембергеновтің есімі жақсы таныс. Ол кісі ауданның өсіп-өркендеуіне, оның ішінде мәдениет саласының дамуына сүбелі үлес қосқан. Аудандағы мәдениет саласында түрлі еңбектер атқарып, аудан тарихы мен рухани қазынасын жандандырып, биікке көтере білген. Мәдениеттанушы аудандық тарихи-өлкетану музейінің ұйымдастырылуына атсалысып, құнды жәдігерлермен толығуына ерекше еңбек сіңірген.
Одан бөлек, ақындығымен, жазушылық қасиетімен елге белгілі болып, ҚР Журналистер Одағының мүшелігіне өткен. Жырдария атанған туған жеріне талай жырын арнап, бірнеше өлеңіне композиторлар ән жазып, Сыр жағасын әнмен тербеткен. Елге белгілі тұлғаның 10-нан астам кітабы жарық көріп, көзі тірісінде-ақ мәртебе мен марапат биігінен көрінген, «Сырдария ауданының Құрметті азаматы» атанған.
Сейтмұрат Сейтжанұлы Емберген,
Қара сөздің құдіретіне дем берген.
Өр рухты жүрегінен туған жыр,
Сұлу сырдың толқынындай тербелген, – деген жырдың өзі ол кісінің парасатты тұлға екенін білдірсе керек.
Мәдениет майталманы өмірлік серігімен бірге 10 ұрпақ өрбіткен. Олардың барлығы әртүрлі салада ел дамуына еңбек етіп жүрсе, үлкен ұлы Шахмұрат Ембергенов өнер жолына түсіп, қылқалам шебері ретінде елге танылды. Ол мектеп бітірісімен Алматыдағы Н.В.Гоголь атындағы суретшілер училищесіне оқуға түскен. Оқу орнын үздік тәмамдап, еңбек жолы Қызылордадағы облыстық суретшілер мекемесінен бастау алған. Түрлі бояулармен кескін салудың қыр-сырын жетік меңгеріп, облыстық, республикалық, бүкілодақтық сурет көрмелеріне қатысқан. Осындай сурет көрмелерінде туындылары ерекше бағаланып, СССР жас суретшілер бірлестігіне мүшелікке қабылданады. Одан бөлек, мерейтой иесі – Қазақстан Суретшілер Одағының стипендиаты. Шығармашылықпен үнемі айналыса жүріп, Мәскеудегі суретшілердің бүкілодақтық симпозиумына қатысады. Сонымен қатар, Ш.Ембергенов – Оңтүстік Қазақстан облысында өткен Тұрар Рысқұловтың 110 жылдығына арналған суретшілердің көрмесінің бас жүлде иегері. Қазақстан Суретшілер Одағының мүшесінің туындылары бүгінде Қазақстан Суретшілер Одағының қорында, Ә.Қастеев атындағы суретшілер галереясында, Канада, Германия елдеріндегі жеке коллекцияларда сақтаулы.
Осындай ұрпақтар сабақтастығы жаңғырған іс-шараның ашылуында облыстық мәдениет және спорт басқармасы басшысының орынбасары Қуаныш Жанұзақов сөз сөйлеп, белгілі суретшінің қазақ өнеріне қосқан елеулі үлесін атап өтті. Мерейлі жасымен құттықтап, басқарма басшысының арнайы «Құттықтауын» табыстап, қазақы дәстүрмен иығына шапан жауып, құрмет көрсетті. Мұнан соң аудан әкімінің орынбасары Димаш Байдушев те сырдариялық суретшінің өнері ерекше екенін атап, аудан басшысының «Құттықтауын» жеткізді.
Өз кезегінде сенатор Бекмырза Еламанов, қоғам қайраткері Әріп Хожбанов, Қазақстан Жазушылар одағы облыстық филиалының төрайымы Қаршыға Есімсейітова, мәдениет саласының ардагерлері Алма Бақтиярова, Жәнібек Маханбет жүрекжарды лебіздерін білдіріп, ақын Сейтмұрат Ембергеновтің ауданды дамытудағы елеулі еңбегін, мәдениет саласына қосқан үлесін, сондай-ақ оның ұлы, суретші Шахмұрат Ембергенов таңғажайып туындылары арқылы ел мерейін үстем етіп жүргендігін айтты. Сонымен бірге, ақын Ақтөре Ибрагимұлы өлең оқып, жырдан шашу шашты.
Танымдық іс-шарада суретші облыс орталығында осындай ауқымды сурет көрмесінің өтіп жатқанына қуанышын жеткізіп, ұйымдастырушыларға, қолдау білдірушілерге шынайы ризашылығын жеткізді.
Суреттер көрмесіне сырдариялық суретшінің 95 туындысы қойылған. Көркемсурет галереясына келген меймандар көрмені аралып, суреті өмірі саналатын Ш.Ембергеновтің шығармашылығымен танысты.
Ердос СӘРСЕНБЕКҰЛЫ