Есепке алынбаған автокөліктер «ауада» тұр
Еліміздегі көлік бағасының қымбат болуы жұртшылықты шет елдерден темір тұлпар тасуға ықпал етті. Ал енді соңғы күндері сол көршілес елдерден жеткізілген көлік иелері тығырыққа тірелгендей болды. Әсіресе, Ресей елінен жеткізілген автокөліктерге жол сақшылары «қырғидай» тие бастады.
«Әуелден елге кіргізуге рұқсат бермеуі керек еді», «Мұның бір шешімі болу керек». Қазір көрші мемлекеттен көлік алған темір тұлпар иелерінің айтып жүрген базынасы осы. Ал құқық қорғау қызметкерлері Ресейден әкелінген көліктердің ол жақтан есептен шығарылғанын, кейбір көліктердің қылмыстарға қатысы бар екенін алға тартады.
– Жалпы, ҚР Ішкі істер министрлігімен жүргізілген талдау нәтижесінде республика бойынша Ресей Федерациясынан әкелінген автокөліктердің 88 мыңы есептен шығарылған. Яғни, не Ресейде, не Қазақстанда тіркеуде жоқ. Олардың ішінде іздеуде жүрген, ұрланған, жалпы «қылмыстық автокөлік» санатына енгізілген көліктер де бар. Осы автокөліктердің 6288-і Қызылорда облысы тұрғындарының пайдалануында екен. Сондықтан заң аясында ешкімнің атында жоқ көліктерді басқаруға тыйым салынады, – деп мәлімдеді облыстық полиция департаменті әкімшілік полиция басқармасы бастығының міндетін атқарушы Айбек Құлмағанбетов.
Яғни, екі мемлекеттің де есебіне алынбаған автокөліктер «ауада» тұр деген сөз. Есептен шығарылған көліктерден мемлекетке салық түсіп жатқан жоқ, оның үстіне көліктің кімге тиесілі екені де белгісіз болып қалады. Сондай-ақ, жол ережесін бұзған көлік иесін жауапкершілікке тартуда да айтарлықтай кедергі бар. Оның үстіне, Ресей Федерациясының ішкі істер министрлігі Қазақстанда жүрген 606 көлікке іздеу жарияланғаны туралы ақпарат берген. Бұл көліктер белгілі бір қылмысқа қатысы бар, я болмаса, сол қылмыс нысаны болып саналады. Осы уақытқа дейін 200 көлік табылған. Іздеуде жүрген 606 көліктің 11-і Қызылорда облысынан іздестірілуде екен. Демек, «росучет» көлік мініп жүргендердің қылмысқа қатысы болуы мүмкін.
– Қазір қараша айының 8-17 күндері аралығында республика көлемінде «Қауіпсіз жол» жедел-профилактикалық іс-шарасы өтуде. Соған байланысты біз жол қауіпсіздігін сақтау мақсатында көлік иелеріне түсіндірме жұмыстарын жүргізіп жатырмыз. Ал жол ережесін бұзған тұрғындар жауапкершілікке тартылуда. Осы іс-шара барысында шетелден көлік әкеліп мінгендерге де түсіндірме жұмыстарын жүргізіп жатырмыз. Оларға көлікті тіркеуді, есепте жоқ көліктерді басқаруға тыйым салынатынын ескертіп жатырмыз, – дейді аудандағы жол потрульдік полиция инспекторы, аға лейтенант Олжас Доспанов.
Жалпы Жол жүрісі туралы Заңының 63-бабында елімізге әкелінген автотехникалық құралдар міндетті мемлекеттік тіркеуге алынуы тиіс, ал халықаралық қозғалысқа қатысты мемлекеттердің құзырлы органдарында тіркелген көліктерге 1 жыл көлемінде жүруге рұқсат етілген.
– Қазір бұл көлік иелері үшін өзекті болып тұр. Наразылық білдіріп жатқандар қатары жетерлік. Өзім мініп жүрген көліктің елімізде құны қымбат. Қалтамыз көтерген соң көршілес мемлекеттен әкелдім. Бірақ қазір оны мемлекеттік тіркеуге өткізу көлік құнымен бірдей немесе асып кетуі мүмкін. Сондықтан мұның халыққа тиімді шешімі болуы керек, – дейді өзін атап көрсетпеуді айтқан көлік иесі.
Иә, «көрпесіне қарай көсілген» жұртшылық көршілес елдердің көліктерін тізгіндеді. Қос-қостап тасығандарды да көрдік. Алайда, күндердің күнінде бұл даулы мәселеге айналатыны белгілі еді. Дегенмен, «ауада» тұрған 90 мыңға жуық көлікті бір мезетте жүргізбей тастау мүмкін емес. Сондықтан мұның бір шешімі болу керек. Ал оған дейін әзірге «шетелдік» көлік мінгендерге жол ережесін бұзбай, жүре беруіне рұқсат берілді.
Ердос БЕРКІНБАЕВ