Шариғатымызда құрбандық деп – арнайы шарттарымен санаса отырып, құлшылық ниетімен мал бауыздауды айтамыз. Ханафи мәзһабында Құрбан айтта шамасы жеткендерге құрбан шалу – уәжіп (міндетті). Алла Тағала қасиетті Құранның «Кәусар» сүресі, 2-аятында Пайғамбарымызға (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Намаз оқы және құрбан шал!» деп әмір етіп, құрбан шалудың міндет екендігін білдірген. Аятқа мән берсек, бірінші намаз оқуды, яғни Құрбан айт намазын оқуды, сосын барып құрбан шалуды бұйырады. Демек, құрбандық шалуға айт намазы оқылып болғаннан кейін рұқсат етіледі. Ал намаз оқылғанға дейін шалып қойса, ол құрбандық болып саналмайды. Өңірімізде Құрбан айт намазы 16 маусым күні, сағат 06.00-де оқылады. Құрбан шалудың уақыты құрбан айттың бірінші күні айт намазынан кейін басталып, айттың үшінші күні ақшамға аз уақыт қалғанға дейін жалғасады. Қандай да бір маңызды себепке байланысты құрбан айт намазына бара алмай, айт намазын оқымаған кісі намаз оқып болатындай уақыт өткеннен кейін құрбанын шала беруіне болады.

Қасиетті Құрбан айтта құрбандығымыз қабыл болуы үшін бірқатар маңызды мәселелерді білуіміз қажет. Құрбан шалу уәжіп болу үшін мына шарттар болу қажет: мұсылман болу, Құрбан айт уақытында жолаушы болмау, негізгі қажеттерден тыс нисап мөлшеріндегі қаржыға ие болу. Нисап мөлшерінде артық қаражаты болмаса да мұсылман кісінің құрбан шалуына болады. Шалған құрбандығы нәпіл (міндетті емес, өз еркіндегі амал) құр­бан үкімінде болады.

Құрбан ретінде шалынатын қой және ешкі кем дегенде бір жасар, сиыр екі жасар, түйе бес жасар болуы керек. Қой мен ешкінің еркегін, сиырдың ұрғашысын шалу абзал. Қой немесе ешкіні тек бір адам құрбан ретінде шала алады. Ал сиыр немесе түйені бір кісінің жалғыз өзі үшін шалуына немесе жеті кісіге арнап, ортақ шалуларына болады. Құрбанды ортақтасып шалған уақытта әрбір адам құрбан шалу ниетімен ортақтасуы керек. Бір кісі құр­бан үшін, ал екінші бір кісі тек қана етін алу ниетімен ортақтас­са, шалынған мал құрбан болып есептелмейді.

Өмірден қайтқан кісі өзінің атына құрбан шалуды тап­сырып кетпесе де, сауабын өліге бағыштау ниетімен Құр­бан айт күндерінде құрбан шалуға болады. Шалған құр­банының етінен жеуіне рұқсат. Бірақ өмірден озған адам­ның тапсырып кеткен өсиетін орындау ниетімен шал­ған құрбанының етінен жеуге болмайды. Етін толық сада­қа ретінде тарату керек.

Алла Тағала қасиетті Құранның «Хаж» сүресі, 28-аятын­да: «(Құрбанның етінен) өздерің жеңдер әрі міс­кіндер мен кедейлерге жегізіңдер» деп айтқан. Пайғамбарымыздың (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) шалған құр­бан малының етін қалай таратқандығы турасында Ибн Аббас былай дейді: «Алла Елшісі (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын) шалған құрбандығының үштен бірін – отбасына, үштен бірін кедей көршілеріне, қалған үштен бірін садақа ретінде тарататын».

Шариғатта адамның шамасы келмейтін міндеттемелер жоқ. Сол себепті де жоғарыдағы айтылып кеткен құрбандық шалу үшін қажетті шарттар болмаса, адам­ның нисап мөлшеріне жететін қаржысы болмаса, ол адам­ның құрбандық шалуы міндетті емес. Бірақ қажетті шарт­тардың барлығы орындала тұра, құрбандық шалмау да дұрыс емес. Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын): «Кімде-кім мүмкіншілігі бола тұра құрбан шалмаса, біздің намаз оқитын жерімізге жақындамасын!» деген (ибн Мәжә).