Режиссер болғым келеді

Шығармашылық жолындағы танымал әртістердің кезінде негізін салып беруші ол – режиссер. Кинода көрсетілетін орындаушының сөзі, әртістердің ойнау деңгейі, операторлардың камерамен қай жерден түсіруі, дыбыс эффектілері, музыка, дауыс, шу, монтаж т.б. бастан-аяғына дейін қадағалап, ұйымдастыратын – режиссер. Бұл үшін адам өз мамандығын шынайы сүюі, нағыз талант иесі болуы керек. Мен таңдаған мамандық – режиссер.
Бұл мамандыққа қызығушылығым бала кезімнен басталды. Өзім білім алған мектепте өтетін іс-шараларды ұйымдастыруға белсенді араластым. Іс-шараның қызықты өтуіне үлесімді қосып, қатысуға бар ынтамды салатынмын. Мектепішілік, ауданда өтетін қойылымдарға, байқауларға мектебіміздің «Жас толқын» үйірмесінің атынан қатысатынмын. Біз сахнада өнерімізді көрсетіп, өзімізді нағыз әртіс ретінде сезінетінбіз. Жауапкершілік пен шығармашылық ізденістің арқасында талай мәрте бас жүлде алып, мектебіміздің абыройын асырдық. Үйірме жетекшісі Ақтолқын Абылаева бізге сенім артып, шығармашылыққа деген қызығушылығымызды аша түсетін.
Шығармашылыққа табиғатымнан жақынмын. Себебі отбасымызбен өнерліміз. Атам мен әжем, әкем мен анам – мәдениет қызметкерлері. Мен де осы жолды таңдап, қиын да қызықты сала режиссерлікті таңдадым.
Режиссердің әлемі бөлек болатын секілді. Режиссер – бұл көрерменнің эмоциясын басқарушы. Ол көрерменнің көзін ашпайды – жүрегін ашады.
Бала кезімізден көріп, қайта-қайта тамашаласақ та жалықпай көретін фильм «Менің атым – Қожаны» көрмеген бала кем де кем. Оның режиссері – Абдолла Қарсақбаев. Режиссердің өмірдерегіне ден қойғанымда, ол кісі жастайынан өнер мен театрға қызыққан екен. Қазақ мемлекеттік театр-көркем сурет институтында білім алған. 1950 жылдардан бастап «Қазақфильм» киностудиясында ассистент, кейін режиссер болған. Алдымен театр сахнасында жұмыс істеп жүріп, кинематографияға қызығушылығы оянады. Кино әлеміндегі алғашқы қадамдарын дубляж бөлімінде, кейін режиссердің көмекшісі ретінде бастаған. Уақыт өте келе балалар мен жасөспірімдер тақырыбына қызығушылық танытып, «Менің атым – Қожа» фильміне режиссураны өзі сұрап алған. Бұл фильм оны бірден ел ішіне де, шетелге де танытты.
Абдолла Қарсақбаев кейін де бірнеше фильм түсіреді, бірақ дәл «Менің атым – Қожа» оның шығармашылығының ең биік шыңы болып қала береді. 1963 жылы «Қазақфильм» киностудиясында түсірілген фильмде басты рөлге (Қожа) кәсіби әртіс емес, нағыз ауыл баласы – Нұрлан Сегізбаев таңдалды. Сценарийді Бердібек Соқпақбаевтың шығармасы негізінде режиссерлер мен жазушылар бірігіп жазады. Нағыз ауыл, мектеп пен ортаны көрсету мақсатында фильм ауылда түсіріледі. 1967 жылы Канн кинофестивалінде Балалар мен жасөспірімдерге арналған фильмдер байқауында Арнайы дипломға ие болды. Бұл – қазақ киносының тарихындағы алғашқы халықаралық мойындалу еді.
Міне, қазақ фильмін әлемге танытқан Абдолла Қарсақбаев секілді мен де өз шығармашылық жолымды сәтті бастағым келеді. Қазақстанның киноиндустриясына өз үлесімді қосып, осы саланы дамыту – мақсатым. Қазақ кино саласын әлемдік деңгейге жеткізіп өз маманымның нағыз иесі болу – өмірлік ұстанымым. Қазіргі таңда бұл салада көбінесе қоғамдағы мәселелер, жиі болатын проблемалар және де комедия жанрында түсірілетін фильм өте көп. Ал менің мақсатым тек бұл тақырыпта емес, фантастикаға тоқталғым келеді. Себебі бұл жанрдағы фильмдер бізде аз, тіпті жоқтың қасы. Мысалы «Marvel» әлемі секілді өзімнің әлемімді ашып, қазақ батырларын заманауи стильде жаңартып шығарғым келеді. Ол үшін қалаған мамандығымды терең меңгеріп, білім алып, кәсіби шебер атануым қажет.
Зерде ШЫРЫНХАН,
№210 Оспан Әбілпаттаев атындағы орта мектептің
11 сынып оқушысы
Фото: Ашық дереккөзден