Қазақстанда газ бағасы күрт өсті

2025 жылдың қаңтар–шілде айларында газ өндіру көлемі 14,8 миллиард текше метрді құрап, өткен жылмен салыстырғанда 10,3 пайызға төмендеді. Негізгі өндіріс дәстүр бойынша Батыс Қазақстан облысына тиесілі болды – елдегі жалпы көлемнің 93 пайызы. Дегенмен, бұл өңірде де өндіріс 11,2 пайызға азайған.
Газдың аз көлемі Маңғыстау, Жамбыл, Қызылорда, Шығыс Қазақстан және Ақтөбе облыстарында өндірілген.
2025 жылдың алғашқы жартысында ішкі нарық пен экспортты қамтамасыз ету үшін қазақстандық газ небәрі 55,4 пайызды жапты. Бұл көрсеткіш бір жыл бұрын 73,6 пайыз болған. Қалған қажеттілікті импорт толтырды, оның көлемі екі еседен артық өсіп, 4,2 миллиард текше метрге жетті.
Сонымен қатар, газ экспорты мен реэкспорты 2,6 есеге өсіп, 4,1 миллиард текше метрді құрады. Қазақстан газды тек Ресейге (2,7 млрд м³) және Қытайға (1,4 млрд м³) жеткізді. Ішкі тұтыну бар болғаны 1,2 пайызға артып, 5,4 миллиард текше метрге жетті.
World Population Review деректері бойынша, 2024 жылы Қазақстан газ өндіру көлемі бойынша әлемде 25-орынға тұрақтады (29,7 млрд м³). Ел ішіндегі тұтыну 20,7 млрд м³ болған, ал әлемдік қордағы үлесі небәрі 0,7 пайызды құрады.
Салыстырмалы түрде, АҚШ-та өндіріс көлемі 1 триллион м³, Ресейде – шамамен 630 миллиард м³. ТМД елдері арасында Қазақстан Түркіменстаннан, Өзбекстаннан және Әзербайжаннан кейінгі орында.
Өндірістің қысқаруы мен импорттың өсуі қазақстандықтардың қалтасына тікелей әсер етті. 2025 жылдың тамыз айында ғана газдың бағасы айына 21 пайызға қымбаттады. Жыл басынан бері өсім 26,9 пайызды, ал жылдық көрсеткіште 27,7 пайызды құрады.
Аймақтарда бағаның өсуі ерекше байқалды
- Атырау облысы: +48,9% айына, +70% жылына;
- Ақтөбе облысы: +37,4% айына, +51,6% жылына;
- Қызылорда облысы: +31% айына, +37,5% жылына.
Осылайша, өндірістің құлдырауы мен импортқа тәуелділіктің артуы қазақстандықтар үшін газды айтарлықтай қымбаттатты.